Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
δίχτυα,τα

Ονομασία - Χρήσεις
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Χρήσεις

Περιγραφή Σκεύους / Εργαλείου

Σε παλαιότερες εποχές τα δίχτυα γίνονταν στο σπίτι και τα έμπλεκαν οι γυναίκες της οικογένειας του ψαρά. Το πλέξιμο, πριν την εμφάνιση των εισαγόμενων λινών κλωστών, γινόταν με μεταξωτή κλωστή και κάθε γυναίκα ψαρά έπρεπε να ξέρει πώς γίνεται. Χρησιμοποιούσαν ειδικό βελόνι από ξύλο μερσινιάς [μερσινιά,η = η μυρσίνη (μυρτιά)] που είχε λεία επιφάνεια. «Έπαιρναν ένα αρμαδούρο [αρμαδούρος,ο = ψιλή κλωστή με τηνοποίες γινόταν το αρμάτωμα, δηλαδή η πρόσδεση των βαριδιών πάνω στο δίχτυ], τον έβαζαν σε ευθεία γραμμή ή σε σχήμα κύκλου και έδεναν πάνω τόσους κόμπους ανάλογα με το πόσα μμάδκια [(α)μμάδκια = μάτια < μάτιν,το, εδώ ενν. άνοιγμα] ή μουρέλλα [μουρέλλον,το = νήμα σταθερού μήκους] ήθελαν να έχει το δίχτυ. Εκάμναν δίχτυα με 60 μμάδκια, 70, 80 ακόμα και 90 μμάδκια στο ύψος. Ξεκινούσαν το πλέξιμο από τη μια πλευρά και το κατέληγαν στην άλλη και μετά συνέχιζαν αντίστροφα».
Τα αμμάθκια των διχτύων γίνονταν με τη χρήση κυλινδρικού μέτρου, του μουρέλλου [μουρέλλον,το = καλαμοδιαβήτης χάραξης κάμαρας τοίχου ή αγκωναριού] ή αξάμου [άξαμος,ο = μονάδα μέτρου], που συνήθως δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα κομμάτι καλαμιού, του οποίου η διάμετρος ήταν ίση με τα ανοίγματα του διχτύου (περίπου ένα εκατοστό του μέτρου). Συνάμα με το δίχτυ έπλεκαν και τρέμιζον, δηλαδή δίχτυ με πολύ πιο μεγάλες τρύπες, χρησιμοποιώντας άλλο άξαμο που ήταν ορθογώνιος με διαστάσεις 2 Χ 1.5 cm περίπου. Το δίχτυ είχε επομένως δύο είδη πλεξίματος: το πανί το ψιλάμματον και το τρέμιζον. Έμπαινε το πανί στη μέση και στην κάθε μεριά του έμπαιναν τρέμιζα, έτσι ώστε το ψάρι να μπορεί να περάσει, είτε από τη μια μεριά, είτε από την άλλη μέσω ενός εκ των δύο τρεμίζων να δεθεί και να πιαστεί και από τα δύο.
Σε όλο το μήκος των διχτύων έμπαιναν δύο γραντιά [γραντίν,το = σχοινί (πάχους 4-5 χιλιοστών)]. Ένα στο πάνω μέρος για το δέσιμο πάνω των φελλών και ένα από κάτω για το δέσιμο των μολύβδινων βαριδιών. Τα γραντιά, πριν εμφανιστούν τα εισαγόμενα νημάτινα σχοινάκια, κατασκευάζονταν με τον αδραχτάν [αδραχτάς,ο = αδράχτι με σταυροειδή κεφαλή που κρεμόταν προς τα κάτω] από τους βοσκούς, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν για το πλέξιμό τους τρίχες της αίγας. Όταν εμφανίστηκαν οι εισαγόμενες κλωστές, μερικοί είχαν δουλάππιν [δουλάππιν,το = χειροκίνητο εργαλείο με περιστρεφόμενο τροχό, με το οποίο έκλωθαν και τύλιγαν την κλωστή σε καλάμια ή μασούρια] και έπλεκαν τις κλωστές για γραντιά και για τους αρμαδούρους. Πάνω στους αρμαδούρους δένονταν τα μολύβια που δεν ήταν τίποτε άλλο από πλακέτες μολύβδου, οι οποίες κόβονταν με το μαχαίρι στο μέγεθος ενός κουτιού σπίρτων. Τα δίχτυα βάφονταν στη συνέχεια σε χρώμα βαθύ καφέ για να μην είναι ορατά από τα ψάρια κάτω από το νερό. Το βάψιμο γινόταν με βρασμό των διχτύων σε νερό μέσα στο οποίο έβαζαν φελλούς πεύκου (Ιωνάς 2001, 218-219).

Κυπριακή Ονομασία

Ελληνική Ονομασία

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. μεσν. < αρχ. δίκτυον (Μπαμπινιώτης 2005, λήμμα δίχτυ,το, 518)

Τρόπος Χρήσης Αλιεία

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία Χρήσης

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Ιωνάς Ι. (2001), Τα παραδοσιακά επαγγέλματα της Κύπρου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧΧΧVΙΙ, Λευκωσία.

Μπαμπινιώτης Γ. (2005), Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Με σχόλια για τη σωστή χρήση των λέξεων. Ερμηνευτικό, Ορθογραφικό, Ετυμολογικό, Συνωνύμων-Αντιθέτων, Κυρίων Ονομάτων, Επιστημονικών Όρων, Ακρωνυμίων, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα.

Ερευνητής / Καταχωρητής

Τόνια Ιωακείμ, Αργυρώ Ξενοφώντος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Σιτηρέσιο

αλιεία,η - ψάρεμα,το

Σχετικό Περιεχόμενο - Σκεύη - εργαλεία

απλάδκια,τα
Μακρουλά δίχτυα σταθερού ύψους.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Ιωνάς Ι. (2001), Τα παραδοσιακά επαγγέλματα της Κύπρου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧΧΧVΙΙ, Λευκωσία.

Μπαμπινιώτης Γ. (2005), Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Με σχόλια για τη σωστή χρήση των λέξεων. Ερμηνευτικό, Ορθογραφικό, Ετυμολογικό, Συνωνύμων-Αντιθέτων, Κυρίων Ονομάτων, Επιστημονικών Όρων, Ακρωνυμίων, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τεχνικές παρασκευής τροφίμων

Ψάρια (αλιεία και τρόποι μαγειρέματος)
Στα νεότερα χρόνια, στην Κύπρο τα ψάρια παρασκευάζονταν οφτά (ψητά), στα κάρβουνα, τηγανητά, χογλαστά (βραστά), σαβόρο (μαρινάτα), πλακί και γιαχνί.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
δίχτυα,τα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος δίχτυα,τα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
δίχτυα,τα