Σύνδεση
Αρχική
Έργο
Όραμα
Στόχοι
Οφέλη
Σε ποιους απευθύνεται
Πρόοδος έργου
Παραδοτέα
Μελλοντικά σχέδια
Δημοσιεύσεις
Λογότυπο Έργου
Συνεργάτες
Ερευνητική ομάδα
Συνεργάτες - Ερευνητές
Άλλοι συνεργάτες
Πρόσκληση σε συνεισφορά
Κύριοι Υποστηρικτές
Υποστηρικτές
Κατηγορίες Επιχορηγήσεων
Νέα
Συνδέσεις
Χάρτης Πύλης
Επικοινωνία
Τρόφιμα
Παραδοσιακές Συνταγές
Σιτηρέσιο - Γεύματα
Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης
Τεχνικές Παραγωγής
Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία
Βιβλιογραφία
Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής
Διαφημίσεις Τροφίμων
Εκπαιδευτικές Εφαρμογές
Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων
Newsletter
λίστα
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Αναζήτηση Τεκμηρίων
Τίτλος
Καουρμάς Μαραθάσας
Τοπική εκδοχή ενός διαδεδομένου παραδοσιακού πιάτου με κρέας και πατάτες. Το κρέας που χρησιμοποιείται εδώ είναι χοιρινό, ή ρίφι (κατσικάκι).
Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Ονομασία - Συνταγή
Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή
Καβουρμάς από την περιοχή Μαραθάσας στην Κύπρο.
Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις
Υλικά Συνταγής
Εκδοχή Α΄ 1 φλιτζάνι φυτικό λάδι 1/2 κιλό μικρά ξηρά κρεμμύδια ολόκληρα 1½ κιλό πατάτες 1½ κιλό ρίφι ή χοιρινό από το λαιμό ή τις μπριζόλες κομμένο σε μικρές μερίδες 3/4 φλιτζανιού χυμό λεμονιού 1½ φλιτζάνι χοντροκομμένα φύλλα σέλινου 4-5 φλιτζάνια χλιαρό νερό Αλάτι, πιπέρι Εκδοχή Β΄ 1 φλιτζάνι φυτικό λάδι 1/2 κιλό μικρά ξηρά κρεμμύδια ολόκληρα 1½ κιλό πατάτες 1½ κιλό ρίφι ή χοιρινό, από το λαιμό ή τις μπριζόλες, κομμένο σε μικρές μερίδες 3/4 του φλιτζανιού χυμό λεμονιού ή κρασί Φύλλα δάφνης Ξύλο κανέλλας Αλάτι, πιπέρι 4-5 φλιτζάνια χλιαρό νερό
Εκτέλεση Συνταγής
Σοτάρουμε στο ζεστό λάδι τα σωστά κρεμμύδια μέχρι να κοκκινίσουν και τα βάζουμε σε πιάτο. Σοτάρουμε τις πατάτες μέχρι να κοκκινίσουν και τις βάζουμε σε πιάτο. Κοκκινίζουμε το κρέας καλά και το σβήνουμε με το χυμό του λεμονιού. Προσθέτουμε το σέλινο. Ανακατεύουμε καλά και προσθέτουμε το αλάτι, το πιπέρι και το χλιαρό νερό. Σιγοψήνουμε το κρέας για ½ ώρα περίπου και στη συνέχεια προσθέτουμε τις τηγανισμένες πατάτες, τα κρεμμύδια και με κλειστή την κατσαρόλα ψήνουμε τον καουρμά καλά, μέχρι να μείνει με μια μισόπηχτη σάλτσα. Συνοδεύεται με χόρτα, μαρούλι, ρόκα, κόλιαντρο κ.λπ. (ΥΓΦΠΠ 2006, 37) Εκδοχή Β΄ Σοτάρουμε καλά τα κρέας αφού το εμβαπτίσουμε στο κόκκινο κρασί. Το αφαιρούμε από την κατσαρόλα και συνεχίζουμε την ίδια διαδικασία με τα κρεμμύδια και τέλος τις πατάτες. Τα αναμειγνύουμε όλα μαζί στην κατσαρόλα, αλατοπιπερώνουμε, προσθέτουμε την πάστα ντομάτας, τα μπαχαρικά και το νερό. Σκεπάζουμε και ψήνουμε σε μέτρια φωτιά για μια περίπου ώρα μέχρι να ψηθούν καλά το κρέας και οι πατάτες και να χυλώσει ελαφρά η σάλτσα. (Κυθραιώτου 2013, 49)
Μέθοδος Μαγειρέματος
Σοτάρισμα. Ψήσιμο σε κατσαρόλα.
Σχόλια Συνταγής
Τον καουρμά τον συναντούμε στη Μαραθάσα με διάφορες παραλλαγές (με χοιρινό, ρίφι ή αρνί) με επικρατέστερη εκείνη του Μουτουλλά, όπου χρησιμοποιείται σπιτική πάστα ντομάτας. Σε κάποιες περιπτώσεις, μαρίναραν το κρέας στο κρασί για μια ολόκληρη μέρα (Κυθραιώτου 2013, 42).
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων
Εορταστικές Περιστάσεις
Ο μαραθεύτικος καουρμάς ήταν πιάτο με εορταστικό χαρακτήρα. Ετοιμαζόταν στους γάμους, στις μεγάλες γιορτές, ή, μέχρι σήμερα, τις Κυριακές (Κυθραιώτου 2013, 12). Το αρνί, ρίφι ή χοιρινό, που χρησιμοποιείτο στον καουρμά, ήταν συνήθως οικόσιτο. Μήνες πριν από τον γάμο, οι νοικοκυραίοι που θα πάντρευαν τα παιδιά τους προμηθεύονταν νεαρά ζώα και τα μεγάλωναν γι’ αυτό τον σκοπό (Κυθραιώτου 2013, 42).
Συμβολικές Χρήσεις
Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Χρονολογία
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Η Μαραθάσα ήταν γνωστή για τις νόστιμες πατάτες, τα κηπευτικά και τα αρωματικά της, τα οποία μαζί με το κρέας αποτελούσαν τα βασικά υλικά του καουρμά (Κυθραιώτου 2013, 42). Ο καβουρμάς ναι μεν φτιαχνόταν σε ολόκληρη την Κύπρο με το ίδιο όνομα, ή ακόμα και με το όνομα καπαμάς, όπως στην περιοχή Μεσαορίας, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Ο "μαραθεύτικος καουρμάς", ευρέως διαδεδομένο κοκκινιστό φαγητό στην περιοχή, ετοιμαζόταν χρησιμοποιώντας κρέας από οικόσιτο ζώο, χοίρο, κατσίκι ή αρνί, με μαραθεύτικες πατάτες, δάφνη και κρεμμύδια της περιοχής, ντόπιο κρασί, κανέλα και πιπέρι (Κυθραιώτου 2013, 12).
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Κυθραιώτου, Φ. (2013). Γαστρονομικός οδηγός Μαραθάσας, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού-Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Λευκωσία. Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος. Τμήμα Γεωργίας (2006). Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.
Ερευνητής / Καταχωρητής
Βαρβάρα Γιάγκου / Πετρούλα Χατζηττοφή
Φωτογραφίες
Συνημμένα
Βρέθηκε μία εγγραφή.
1
Τίτλος
Διατροφική ανάλυση της συνταγής για τον καουρμά Μαραθάσας (Χ. Τσιάκλα, 2011).
Περισσότερα
Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές
Αίγια ψητό
Κατά προτίμηση, το ψητό ψήνεται στον παραδοσιακό φούρνο με τα ξύλα. Αποκτά έτσι ένα ιδιαίτερο άρωμα.
απόχτιν με πατάτες,το
Το απόχτιν και οι πατάτες ψήνονται σε σάλτσα ντομάτας με μπόλικα μικρά κρεμμύδια (κοννάρι). Αφού ψηθεί, το φαγητό τοποθετείται σε κούζα [πήλινο δοχείο], για να μείνει μαλακό. Η συνταγή προέρχεται από τον Αγρό της ορεινής επαρχίας Λεμεσού, όπου και εξακολουθεί να φτιάχνεται μέχρι σήμερα.
απόχτιν με φασολάκι,το
Έδεσμα από την περιοχή της Πιτσιλιάς. Για να μαγειρευτεί με το φασολάκι και τις πατάτες, το απόχτιν ξαλμυρίζεται με βράσιμο και τηγανίζεται.
Αρνί ψητό
Φαγητό με κρέας, το οποίο συνηθιζόταν ιδιαίτερα στο κυριακάτικο τραπέζι ή στο γιορτινό γεύμα του Πάσχα.
αφέλια με ρίγανη,τα
Παραλλαγή της παραδοσιακής συνταγής για αφέλια, στην οποία το κρασί και ο κόλιαντρος αντικαθίστανται από τον χυμό λεμονιού και τη χαρακτηριστικά αρωματική ρίγανη. Η συνταγή προέρχεται από την κατεχόμενη Μόρφου.
Καουρμάς
Φαγητό με χοιρινό κρέας και πατάτες. Το πιάτο δένει πλούσια σάλτσα από κρασί και ντομάτα, με αρωματικά φυτά και μπαχαρικά. Η συνταγή προέρχεται από τον Άγιο Θεόδωρο της ορεινής περιοχής Σολέας.
Καουρμάς με κοτόπουλο
Παραλλαγή της συνταγής για καβουρμά, στην οποία χρησιμοποιείται κοτόπουλο αντί κόκκινου κρέατος.
Καουρμάς με ρύζι
Η συνταγή προέρχεται από τη Λεύκα της Μόρφου. Στη συγκεκριμένη, τοπική παραλλαγή του καουρμά χρησιμοποιείται ρίφι (κατσικάκι), ενώ επίσης περιέχεται ρύζι, για να είναι πιο χορταστικός.
Καουρμάς με σούπα αυγολέμονη
Το κρασάτο αρνάκι του καβουρμά συνδυάζεται με την πιο διαδεδομένη και αγαπημένη στην Κύπρο σούπα, την αυγολέμονη με ρύζι. Η συνταγή προέρχεται από τον Αναλιόντα της επαρχίας Λευκωσίας.
Καππαμάς καππάκι
Πιάτο που συνηθίζεται στα Κοκκινοχώρια. Παλαιότερα το έφτιαχναν στα οικογενειακά τραπέζια τα Χριστούγεννα αλλά και γενικότερα κατά το χειμώνα, εποχή παραγωγής του κολοκασιού. Η συνταγή προέρχεται από την κατεχόμενη Βαρίσια της περιοχής Μόρφου (επαρχία Λευκωσίας).
Καροτζέφαλα
Τα καροτζέφαλα ήταν είδος συντηρημένου κρέατος από κεφάλι γίδας. Χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή σούπας, την οποία έτρωγαν με κρίθινα παξιμάδια, τις λεγόμενες "καυκαλιές".
Κοτολέτες χοιρινές, κρασάτες
Οι μπριζόλες μαρινάρονται από το βράδυ στο κρασί και τον κόλιανδρο. Τα υλικά της μαρινάτας χρησιμοποιούνται αργότερα και κατά το ψήσιμο, σχηματίζοντας μια νόστιμη σάλτσα.
Κουτσιά φρέσκα, γιαχνιστά με μάραθο
Συνταγή από τη Μαραθάσα. Στα «πρωτοφανούσιμα» γιαχνιστά κουκιά, η σάλτσα είναι αραιή, τα φρέσκα κουκιά παραμένουν τρυφερά και πράσινα, και ο μάραθος προστίθεται στο τέλος χωρίς να επισκιάζει τις γεύσεις, παρά το έντονό του άρωμα.
Κρασάτο τηγανιά
Πιάτο, που παραπέμπει στα αγαπημένα κυπριακά αφέλια. Το καπνιστό και κρασάτο χοιρινό κρέας, κομμένο σε κύβους, τηγανίζεται και στη συνέχεια ψήνεται σε κρασί και κόλιανδρο. Η συνταγή προέρχεται από τα Σπήλια της επαρχίας Λευκωσίας.
Κρέας με σπανάχι γιαχνί
Το χοιρινό κρέας και το σπανάχι τσιγαρίζονται και στη συνέχεια ψήνονται σε σάλτσα ντομάτας. Η συνταγή προέρχεται από την κατεχόμενη Εφτακώμη της Καρπασίας (επαρχία Αμμοχώστου).
Κρέμα με γάλα της κατσίκας
Η διεθνώς γνωστή κρέμα ζαχαροπλαστικής (patisserie), με βασικά συστατικά το γάλα, τη ζάχαρη και τα αυγά, προσαρμόζεται στην κυπριακή κουζίνα με τη χρήση του κατσικίσιου γάλακτος.
Λούντζα στην κατσαρόλα
Η πολυήμερη διαδικασία για την παρασκευή της λούντζας γίνεται εδώ πιο σύντομη. Το χοιρινό τηγανίζεται, και στη συνέχεια ψήνεται σε κρασί και κόλιανδρο.
Παΐδια του χοίρου
"Βάζουμε σε κατσαρόλα και τηγανίζουμε τα παΐδια μέχρι να κοκκινίσουν. Ρίχνουμε σε μια άλλη κατσαρόλα το ντοματοχυμό, το πιπέρι, το αλάτι, το κρέας και τις πατάτες και τα αφήνουμε να καταστηθούν καλά." (Ουρανία Χριστόδουλου, Κυπερούντα)
Παντζάρια (γιαχνί) με χοιρινό
Το πιάτο έχει το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του παντζαριού, με το οποίο βάφονται και όλα τα υπόλοιπα υλικά. Συνήθιζαν να το μαγειρεύουν με κρεμμύδι και σέλινο στους γάμους στην περιοχή της Πιτσιλιάς.
Πασχαλινό πουργούρι με κατσίκι
"Βάζουμε τα κομμάτια του κρέατος σε σμίλες, τα τοποθετούμε πάνω στο πήλινο δοχείο, ούτως ώστε το πουργούρι να πάρει γεύση από το κρέας, και τα σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο." (Θεογνωσία Ανδρέου και Βασιλική Μιχαήλ, Κόρνος)
Πατάτες αντιναχτές
Οι αντιναχτές πατάτες σερβίρονται κυρίως ως συνοδευτικό για κρέας. Πολύ συχνός είναι ο συνδυασμός τους με τα αφέλια, κρασάτα κομματάκια χοιρινού. Δείτε εδώ την εκτέλεση της συνταγής για τις πατάτες αντιναχτές, βήμα με βήμα.
Πατάτες αντιναχτές με τη λούντζα
Φαγητό βασισμένο στο διαδεδομένο γευστικό και αρωματικό συνδυασμό κρασιού και κόλιανδρου. Η συνταγή διασκευάζει τις κλασικές συνταγές για πατάτες αντιναχτές, με βασική διαφοροποίηση την προσθήκη της λούντζας.
Πατάτες γιαχνί με καροτζέφαλα
"... προσθέτουμε τις πατάτες κομμένες, νερό και πάστα ντομάτας. Βάζουμε και κομμάτια από καροτζέφαλα και τα αφήνουμε να βράσουν, μέχρι να ψηθούν οι πατάτες." (Μαρούλλα Οικονομίδου, Πεδουλάς)
Πατάτες γιαχνί με μάραθο
Συνταγή από τη Μαραθάσα. Ο μάραθος, ο οποίος υπάρχει σε αφθονία στην περιοχή και στον οποίο οφείλεται το όνομα της Μαραθάσας, αρωματίζει αρκετά γιαχνιστά πιάτα όπως οι γιαχνιστές πατάτες, τα φασόλια, τα φρέσκια κουκιά κ.λπ.
Περιάνι
Το ρίφι (κατσικάκι) τηγανίζεται και στη συνέχεια ψήνεται σε λευκό κρασί, χυμό και φλούδα πορτοκαλιού, αρωματικά και αρτύματα.
Πισίες μαραθεύτικες
Στη Μαραθάσα οι τηγανητές πισίες σερβίρονται με μέλι ή έψημα (πετιμέζι).
Ρίφι με κουνουπίδι
"Αλευρώνουμε το κουνουπίδι και το τηγανίζουμε. Βάζουμε το ρίφι στην κατσαρόλα και από πάνω το κουνουπίδι." (Μαρίνα Κοιλιάρη, Κυπερούντα)
Ρίφιν καουρτιστόν
Το κρέας τηγανίζεται πολύ καλά μαζί με κρεμμύδι. Σερβίρεται με μπόλικο λεμόνι.
Ρίφιν με την ντομάταν
Συνταγή από το Ριζοκάρπασο. Το ρίφι τσιγαρίζεται και στη συνέχεια ψήνεται μαζί με κρεμμύδι σε μπόλικη σάλτσα ντομάτας.
Σούβλα κρασάτη
Συνταγή από το χωριό Λύση. Πριν ψηθεί στα κάρβουνα, το κρέας μαρινάρεται σε κρασί και μπαχαρικά.
Σούβλα χοιρινή με διάφορα λαχανικά
Καθώς ψήνεται μαζί με τα λαχανικά, το κρέας απορροφά τα αρώματά τους.
Χοιρινά φιλετάκια γεμιστά
Σύγχρονη συνταγή που παραπέμπει στη διεθνή κουζίνα ως προς τη σύλληψη και την παρουσίαση, ωστόσο διατηρεί το τοπικό άρωμα μέσα από την ποικιλία υλικών της παραδοσιακής κυπριακής κουζίνας.
Χοιρινό καππαμάς με κολοκάσι και κουνουπίδι
Η συνταγή προέρχεται από το Λευκόνοικο της επαρχίας Αμμοχώστου. Ο καππαμάς ήταν φαγητό, το οποίο παρασκεύαζαν στην περιοχή Αμμοχώστου κυρίως τα σαββατοκύριακα ή τις αργίες, καθώς ήταν έδεσμα που περιείχε κρέας.
Χοιρινό φιλέτο γεμιστό
Υλικά της κυπριακής κουζίνας, όπως η λούντζα, το χαλλούμι, τα παστά σύκα και το λουκάνικο, συνοδεύουν το χοιρινό φιλέτο σε ένα σύγχρονο πιάτο, με μοντέρνο στήσιμο αλλά και παραδοσιακές βάσεις. Ανάλογο ελληνικό φαγητό είναι το ψαρονέφρι γεμιστό.
Χοιρινό φλαμαντζέρι με θυμαρίσιο μέλι
Κυρίως πιάτο μοντέρνας υφής, φτιαγμένο με υλικά της παραδοσιακής κυπριακής κουζίνας.
Ψαρονέφρι ρολό γεμιστό, με σάλτσα κουμανταρίας
Σύγχρονη συνταγή που, αν και παραπέμπει σε ανάλογα της ελληνικής και διεθνούς κουζίνας, διατηρεί επίσης στοιχεία της κυπριακής μαγειρικής. Βασίζεται στο χοιρινό, ένα είδος κρέατος το οποίο προτιμάται ιδιαίτερα στην Κύπρο. Παράλληλα, στο πιάτο προσδίδει ένα ξεχωριστό γευστικό χαρακτήρα η κουμανταρία, κρασί που είναι συνδεδεμένο με την ιστορία του νησιού.
Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία
Κυθραιώτου Φ. (2013), Γαστρονομικός οδηγός Μαραθάσας, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού-Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Λευκωσία.
Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010), Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.
Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα
αρκόσ̆οιρος (αρκόσιοιρος),ο
"Μια από τις δοκιμασίες που οι δράκοι έβαλαν στο Σπανό ήταν να σκοτώσει έναν αγριόχοιρο. Αφού καταφέρνει να πείσει τους δράκους να τον προσκαλέσουν να μείνει μαζί τους, αυτοί του ζητούν να σκοτώσει ένα αρκόσιοιρο για να τον φάνε."Από την έκδοση: Κυπριακόν Παραμύθιν, Ο Σπανός τζι’οι Σαράντα Δράτζιοι.Αποδελτίωση: Μαρία Τσαγγάρη
αφέλια,τα
Κομμάτια χοιρινού κρέατος, τηγανισμένα και μαγειρεμένα με κρασί και κόλιανδρο.
καουρμάς,ο
Ο καβουρμάς.
κκιουλπαστή - κκερπαστή,η - κ(κ)ιουλπατσίν,το
Κρέας ψημένο στα κάρβουνα.
Θέμα
Περιεχόμενο
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε
.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής