Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
μυλλόπιττες,οι

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Πρόκειται για πίτες με λαρδί.

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. < μύλλα + πίττα

Υλικά Συνταγής

Εκδοχή Α΄και Β΄:
3 μέρη αλεύρι
1 μέρος σιμιγδάλι λεπτό
λίγο αλάτι
νερό χλιαρό να γίνει η ζύμη πολύ σφικτή
μύλλα

Εκτέλεση Συνταγής

Εκδοχή Α΄:
Το ζυμάρι φτιάχνεται 2-3 ώρες πριν για να φουσκώσει και να μαλακώσει. Ανοίγεται φύλλο πολύ λεπτό, αλείφεται παντού με λειωμένο λαρδί, διπλώνεται και ξαναλείφεται.
Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται 2-3 φορές.  
Στη συνέχεια, το φύλλο τυλίγεται, στρίβεται στις 2 άκρες προς τα δεξιά και αριστερά και κόβεται σε πίτες. Ξανανοίγονται στρογγυλές σε πάχος ενός εκατοστού. 
Τηγανίζονται σε μπόλικο λαρδί, σε σιγανή φωτιά. 
Σερβίρονται ζεστές με μέλι από πάνω (Αθανασιάδου 1985, 89).

Εκδοχή Β΄:
Ζυμώνουμε ζύμη σφικτή με αλεύρι του τόπου, σιμιγδάλι, λίγο άλας και χλιαρό νερό. Αφήνουμε τη ζύμη να μαλακώσει για 2-3 ώρες. Ανοίγουμε μεγάλο και πολύ λεπτό φύλλο με διάμετρο περίπου 80 με 100 εκατοστά. Αλείφουμε με τη χλιαρή - για να λειώσει - μύλλαν όλη την επιφάνεια. 
Ακολούθως, διπλώνουμε το φύλλο και το ξανααλείφουμε. Αυτό γίνεται μέχρι να σχηματιστεί ένα κουλούρι διαμέτρου πέντε περίπου εκατοστών. 
Μετά στρίβουμε τις δύο άκριες σε αντίθετη κατεύθυνση 5-6 φορές. 
Κόβουμε σε κομμάτια περίπου τεσσάρων εκατοστών το κάθε ένα. Ακολούθως, τα ανοίγουμε σε πάχος λιγότερο από ένα εκατοστό και διάμετρο περίπου 15 εκατοστά. 
Τις τηγανίζουμε σε μπόλικη μύλλαν και σε σιγανή φωτιά. Τις μελώνουμε και τις σερβίρουμε ζεστές (Ριζοκαρπασίτικες συνταγές 2010).

Μέθοδος Μαγειρέματος

τηγάνισμα ή ψήσιμο στον φούρνο

Η μυλλόπιτα στο Ριζοκάρπασο ψηνόταν σε πλάκα, ενώ στην Πάφο στη σάτζ̆ην. Στο χωρίο Κάτω Δρυς τηγανίζεται στον τταβάν, πήλινο σκεύος (Κυπρή και Πρωτοπαπά 1997, 240-280).

Σχόλια Συνταγής

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Σύμφωνα με τον Παύλο Ξιούτα, πρόκειται για εξαίρετο γλυκό για διακεκριμένους ξένους και φίλους (Ξιούτας 1978, 151).

Παρασκευαζόταν κυρίως στη περιοχή της Καρπασίας (Κυπρή και Πρωτοπαπά 1997, 240-280).

Εορταστικές Περιστάσεις

Στο χωριό Παλαίκυθρο της επαρχίας Λευκωσίας οι μυλλόπιτες προσφέρονταν στους θεριστάδες ως «ποθερκά», για τον εορτασμό που σηματοδοτούσε το τέλος του θερισμού (Κυπριανού 1992).

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Αστοί, Γυναίκες, Θεριστάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

** Για τις μυλλόπιττες γενικά, βλ. λήμμα μυλλόπιττα,η στην κατηγορία Τρόφιμα.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Αθανασιάδου Α. (1985), «Συνταγές ζυμαρικών από κατεχόμενα χωριά της Κύπρου», Λαογραφική Κύπρος 15,35, 82-93.

Κυπρή Θ. - Πρωτοπαπά Κ. (1997), Παραδοσιακά Ζυμώματα της Κύπρου. Η χρήση και η σημασία τους στην εθιμική ζωή, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧVIII, Λευκωσία.

Ξιούτας Π. (1978), Κυπριακή λαογραφία των ζώων, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XXXVIII, Λευκωσία.


Διαδικτυακή πηγή:

Εκδόσεις «Ριζοκάρπασον» (2010), Ριζοκαρπασίτικες συνταγές (http://www.rizokarpason.com/sintages1.htm).


Πηγή φωτογραφίας: 

«Μυλλόπιττες σε τσέστον»

Ερευνητής / Καταχωρητής

Δήμητρα Δημητρίου / Στάλω Λαζάρου, Αργυρώ Ξενοφώντος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Λαδόπιττα ή πίττα τυλιχτή
Η συνταγή προέρχεται από τον Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας, όπου φτιαχνόταν ολόχρονα και αποκλειστικά με ελαιόλαδο τοπικής παραγωγής.

Λαόπιττες
"Στα πιο παλιά χρόνια ετρατάραν τους φιλοξενούμενους τους. Τις φτιάχναμε όταν είχαμε περίσσεμα που τη μίλλα του χοίρου, ειδικά τα Χριστούγεννα που εβρέθετουν ούλο το σόι." (Μαρίνα Κάττου, Βουνί Λεμεσού)

Λυτρατζιένες με μίλλα από το βακλί του αρνιού
Συνταγή από το Ριζοκάρπασο.

τιτσιρ(ιδ)όπιττες,οι
Πρόκειται για πίτες με τιτσιρίδες, τηγανητά, δηλαδή, κομμάτια χοιρινού λίπους.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Αθανασιάδου Α. (1985), «Συνταγές ζυμαρικών από κατεχόμενα χωριά της Κύπρου», Λαογραφική Κύπρος 15,35, 82-93.

Κυπρή Θ. - Πρωτοπαπά Κ. (1997), Παραδοσιακά Ζυμώματα της Κύπρου. Η χρήση και η σημασία τους στην εθιμική ζωή, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧVIII, Λευκωσία.

Ξιούτας Π. (1978), Κυπριακή λαογραφία των ζώων, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XXXVIII, Λευκωσία.

Ριζοκαρπασίτικες συνταγές (2010), Εκδόσεις «Ριζοκάρπασον», http://www.rizokarpason.com/sintages1.htm.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

αρκόσ̆οιρος (αρκόσιοιρος),ο
"Μια από τις δοκιμασίες που οι δράκοι έβαλαν στο Σπανό ήταν να σκοτώσει έναν αγριόχοιρο. Αφού καταφέρνει να πείσει τους δράκους να τον προσκαλέσουν να μείνει μαζί τους, αυτοί του ζητούν να σκοτώσει ένα αρκόσιοιρο για να τον φάνε."Από την έκδοση: Κυπριακόν Παραμύθιν, Ο Σπανός τζι’οι Σαράντα Δράτζιοι.Αποδελτίωση: Μαρία Τσαγγάρη

βάκλα,η
Έτσι ονομαζόταν το λίπος από την παχία και μεγάλη ουρά των κυπριακών προβάτων.

καφούρ(κ)α,η - καφούριν,το
Η λεπτή τσίππα που σχηματίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος.

καφουρόπιττα,η
Πίτα τηγανισμένη με καφούριν, δηλαδή κρούστα γάλακτος.

λαρτίν,το
Το λαρδί.

Λιπαρές ύλες στη διατροφή και τη γαστρονομία των Κυπρίων

μύλλα,η
Το λίπος ζώου, κυρίως χοίρου.

μυλλόπιττα,η
Πίτα τηγανισμένη με χοιρινό λίπος.

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
μυλλόπιττες,οι

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος μυλλόπιττες,οι

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
μυλλόπιττες,οι