Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
Εργαλεία φούρνου μάντζιπα

Το φουρνόφκιoν: μακρύ κοντάρι με στρογγυλή μεταλλική πλάκα στη μια του άκρη για φούρνισμα και ξεφούρνισμα των ψωμιών.

Φουρνόφκιο. <br/> Πηγή: Ζηνοβία Χαραλάμπους

Ονομασία - Χρήσεις
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Χρήσεις

Περιγραφή Σκεύους / Εργαλείου

Η στρέφα ή ο ξύστρος: μικρή κωμοδρομίσιμη μεταλλική σπάτουλα με την οποία ξύνονταν οι σκάφες για να μαζευτούν τα απομεινάρια του ζυμαριού που ήταν κολλημένα στις επιφάνειές τους. Σήμερα χρησιμεύει στον καθαρισμό των ηλεκτρικών ζυμωτηριών.
Η ζυγαριά: ζυγαριά για το ζύγισμα του ζυμαριού σε οκάδες κατά το κόψιμο για να μην είναι ελλιποβαρή ή υπέρβαρα τα ψωμιά.
ΟΙ σκάφες: για το λιώσιμο του προζυμιού και το ζύμωμα του ζυμαριού.
Οι μονοούππες: οι σανίδες που ονομάζονται και γουποσάνιδα με κoιλώματα για την εναπόθεση των ψωμιών πριν μπουν στο φούρνο.
Το τσαττάλιν ή κατσούνιν: διχαλωτό μακρύ ξύλο με το οποίο σπρώχνονταν από το στόμιο μέσα στο φούρνο τα θαμνοειδή που χρησιμοποιούνταν για το πύρωμα.
Το σιεροκόνταρον ή κονταρόξυλον: για άπλωμα των κάρβουνων που δημιουργούνταν από τα ξύλα κατά το πύρωμα σε όλη τη διάμετρο του δαπέδου του φούρνου.
Ο σύρτης: μακρύ κοντάρι με πανί στο ένα του άκρο το οποίο έβρεχαν σε τενεκέ, και με αυτό τραβούσαν τα κάρβουνα και καθάριζαν το φούρνο πριν από το φούρνισμα των ψωμιών.
Το φουρνόφκιoν: μακρύ κοντάρι με στρογγυλή μεταλλική πλάκα στη μια του άκρη για φούρνισμα και ξεφούρνισμα των ψωμιών.
Το μουντίν: μακρύ κοντάρι με εγκάρσιο μεταλλικό έλασμα στο ένα άκρο για τράβηγμα και ξεχώρισμα των καρβούνων μετά το πύρωμα του φούρνου.
Η γούρνα: πέτρινη γούρνα με νερό που είχε τη θέση της κοντά στο στόμιο του φούρνου και η οποία χρησίμευε στο σφουγγάρισμα του φούρνου με το σύρτη πρι ν το φούρνισμα. Με το νερό βρεχόταν το πανί που ήταν στερεωμένο στην άκρη του κονταρόξυλου για να μην καεί, όταν θα σκούπιζαν το δάπεδο του φούρνου.

Κυπριακή Ονομασία

Ελληνική Ονομασία

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Τρόπος Χρήσης Παρασκευή Τροφίμων

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία Χρήσης

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Ιωνάς Ι (2001), Παραδοσιακά επαγγέλματα της Κύπρου, Κέντρο επιστημονικών ερευνών ΧΧΧVΙΙ, Λευκωσία.

Ερευνητής / Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Σκεύη - εργαλεία

Εργαλεία παραδοσιακού φούρνου

Φουρνόφκιαρο, το

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Ψωμί κριθαρένιο
Σε περίπτωση που μια οικογένεια δεν είχε σιτάρι, έπαιρνε τους καρπούς του κριθαριού και παρασκεύαζε αλεύρι, το οποίο χρησιμοποιούσε για να φτιάξει ψωμιά.

Ψωμί με προζύμι
Για την ετοιμασία του προζυμιού χρησιμοποιείται ο Αγιασμός του Τιμίου Σταυρού που γίνεται στις 14 Σεπτεμβρίου. Με το Αγίασμα αυτό και λίγο αλεύρι φτιάχνεται μέρος του προζυμιού, το οποίο είναι έτοιμο εννιά μέρες μετά και διατηρείται ολόχρονα για την παρασκευή ψωμιών και άλλων ζυμωμάτων.

Ψωμί σιταρένιο
"... σιγά σιγά παίρνουμε όλο το αλεύρι προσθέτοντας το νερό, όταν χρειάζεται, και το ζυμώνουμε καλά. Όταν το ζυμώσουμε, το σκεπάζουμε για λίγο να ξεκουραστεί." (Σωτήρα Κυριάκου, Κυπερούντα)

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Ιωνάς Ι. (2001), Τα παραδοσιακά επαγγέλματα της Κύπρου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧΧΧVΙΙ, Λευκωσία.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

αλεύριν,το
Το αλεύρι αποτελεί διαχρονικά τη βασική πρώτη ύλη για την παρασκευή των διαφόρων ζυμωμάτων, με κυριότερο το ψωμί.

ψουμίν,το
Οι γυναίκες έπρεπε να σηκωθούν την αυγή για να ετοιμάσουν το μπούκκωμαν, πού ήταν συνήθως ψουμίν και χαλλούμιν ή ελιές με κρομμύδιν. Βασικά το μπούκκωμαν ήταν μπόλικο ψωμί. Γι' αυτό έλεγαν:Μπούκκωμαν του χωρκάτηένα ψουμίν τζι' ένα κομμάτιν (Χατζηϊωάννου 1994, 223). Επιπλέον γνωστή είναι η λαϊκή ρήση:"Το ψουμίν έν’ συντροφκιά" (Άππιος 1999, 14).

Σχετικό Περιεχόμενο - Χώροι Παραγωγής - Διάθεσης

αλευρόμυλοι,οι
Το ψωμί ήταν πολύ σημαντικό σ' ένα γεύμα. Για την παρασκευή του χρησιμοποιούσαν όχι μόνο σιταρένιο αλεύρι, αλλά και κριθαρένιο, που ήταν πολύ πιο φθηνό. Για το άλεσμα του σιταριού και του κριθαριού [...] πήγαιναν στους αλευρόμυλους...

Φούρνος παραδοσιακός
"Αν δεν φουμίσεις τον φούρνο σου,για εννά σου κρούσει τα ψουμιά, για εννά σου τ' αφήκει ωμά." Σοφοκλέους (2004, σελ 73)

Φούρνος παραδοσιακός, ο "πουκατινός"
"Αν δεν φουμίσεις τον φούρνο σου,για εννά σου κρούσει τα ψουμιά, για εννά σου τ' αφήκει ωμά."Σοφοκλέους (2004, σελ 73)

Φούρνος του μάντζιπα
Ο φούρνος του μάντζιπα ήταν συνήθως κτισμένος εξωτερικά, πίσω από το μεγάλο στεγασμένο χώρο μέσα στον οποίο γινόταν το ζύμωμα, αλλά είχε το στόμιο του ν' ανοίγει μέσα στο χώρο αυτό.

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
Εργαλεία φούρνου μάντζιπα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος Εργαλεία φούρνου μάντζιπα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
Εργαλεία φούρνου μάντζιπα