Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
Τταβάς λευκαρίτικος

Ο λευκαρίτικος τταβάς παρασκευάζεται από αρνί ή κατσίκι και περιέχει επίσης ρύζι.

Λευκαρίτικος τταβάς με ψιλοκομμένα κομμάτια ριφιού, ντομάτα, κρεμμύδι, αρτυσιά (κύμινο) και ρύζι. <br/>Πηγή: Βαρβάρα Γιάγκου.

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Φαγητό με πατάτες, κρέας, ντομάτες, κρεμμύδι ή και άλλα υλικά, ψημένο στο φούρνο. Συνταγή από το χωριό Λεύκαρα της Κύπρου.

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Τταβάς ή ταβάς ή νταβάς

Πηγή: http://www.facebook.com/dkoumoullis  Άδεια δημοσίευσης από: Δ. Χ. Κουμουλλή.

Υλικά Συνταγής

Εκδοχή Α΄
1/2 κιλό αρνί (κομμένο σε μικρά κομμάτια)
1½ φλιτζάνι ρύζι
4-5 ντομάτες
2 κρεμμύδια κομμένα σε φέτες
2 πατάτες κομμένες σε φέτες
Αλάτι, πιπέρι
1 κουταλάκι γλυκού αρτυσιά (κοπανισμένη)
1/2 φλιτζάνι λάδι
Νερό

Εκδοχή Β΄: 
1 κιλό κατσίκι ή αρνί με τα κόκαλα
2 φλιτζάνια ρύζι για πιλάφι
4-5 ντομάτες τριμμένες στον τρίφτη, πολτοποιημένες,
2-3 πατάτες κομμένες σε πολύ λεπτές φέτες
2-3 κρεμμύδια ψιλοκομμένα
2 κουταλιές της σούπας κύμινο (αρτισιά) φρεσκοτριμμένο,
Αλάτι, πιπέρι
Ντομάτες κομμένες σε φέτες
1 ποτήρι του κρασιού ελαιόλαδο

Εκτέλεση Συνταγής

Εκδοχή Α΄ 
Σε χοντρό πήλινο δοχείο τοποθετούμε το κρέας, το ρύζι και στη συνέχεια σε στρώσεις τα κρεμμύδια, τις ντομάτες και τις πατάτες. 
Προσθέτουμε το αλάτι, το πιπέρι, την αρτυσιά και το λάδι.
Προσθέτουμε νερό όσο χρειάζεται για να καλύψει το φαγητό και κλείνουμε το πήλινο δοχείο.
Το ψήνουμε στο φούρνο 3-4 ώρες περίπου.
(ΥΓΦΠΠ 2006, 37)

Εκδοχή Β΄ 
Κόβουμε το κρέας σε κομματάκια το αλατίζουμε.
Βάζουμε το κρέας στον πήλινο τταβά. Βάζουμε μια στρώση κρέας και από πάνω όλο το ρύζι, τρίβουμε την ντομάτα και 1 κρεμμύδι και πασπαλίζουμε το κύμινο και το αλάτι.
Σκεπάζουμε το ρύζι με το υπόλοιπο κρέας και βάζουμε λίγο αλάτι, καλύπτουμε όλη την επιφάνεια με πατάτες λεπτοκομμένες (λεπτές φέτες), πασπαλίζουμε με κύμινο, ντομάτα ψιλοκομμένη και κρεμμύδι.
Στρώνουμε από πάνω φέτες ντομάτας και βάζουμε το λάδι σε όλη την επιφάνεια.
Ρίχνουμε νερό (αναλογία: για 1 φλιτζάνι ρύζι 2 φλιτζάνια νερό).
Ψήνουμε:
α) για ηλεκτρικό φούρνο (κουζίνα) στην αρχή για 15 λεπτά σε δυνατό φούρνο (250ο ή 300ο C) και μετά για 3 ώρες στους 200ο C.
β) στον πέτρινο φούρνο, αφού τον ‘πυρώσουμε’ καλά με ξύλα, (μέχρι να ασπρίσει), απλώνουμε με προσοχή τα αναμμένα κάρβουνα μέσα στο φούρνο και βάζουμε τον τταβά, κλείνουμε αεροστεγώς τον φούρνο (γρύζουμε τζιαι το φρύδι με λάσπη) και αφήνουμε τον τταβά μέσα στο φούρνο για 3 ώρες τουλάχιστον.
(Πηγή: http://www.facebook.com/dkoumoullis  Άδεια δημοσίευσης από: Δ. Χ. Κουμουλλή)

Μέθοδος Μαγειρέματος

Ψήσιμο σε φούρνο.

Σχόλια Συνταγής

Ο παραδοσιακός τταβάς γίνεται σε πήλινο σκεύος και σε παραδοσιακό φούρνο με ξύλα, δηλαδή κτιστό πέτρινο φούρνο (ή φουρνίν ή ‘φουρνούιν’ στα κυπριακά). Όμως ελλείψει αυτών μπορεί να γίνει και σε ηλεκτρικό φούρνο (κουζίνα) και σε γυάλινο Pyrex.
(Πηγή: http://www.facebook.com/dkoumoullis  Άδεια δημοσίευσης από: Δ. Χ. Κουμουλλή)

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2006). Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Πηγή: http://www.facebook.com/dkoumoullis  Άδεια δημοσίευσης από: Δ. Χ. Κουμουλλή.

Ερευνητής / Καταχωρητής

Βαρβάρα Γιάγκου, Στάλω Λαζάρου

Φωτογραφίες














Πηγή: http://www.facebook.com/dkoumoullis Άδεια δημοσίευσης από: Δ. Χ. Κουμουλλή " rel="PhotoGallery"> Πηγή: http://www.facebook.com/dkoumoullis Άδεια δημοσίευσης από: Δ. Χ. Κουμουλλή " style="padding-top:2px; padding-right:5px;" width="100" height="74"/>

Συνημμένα

Βρέθηκε μία εγγραφή.1

Τίτλος
Διατροφική ανάλυση της συνταγής για τον λευκαρίτικο τταβά (Χ. Τσιάκλα, 2011).

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Σιτηρέσιο

Κρέας στη διατροφή των Κυπρίων, αναφορά του 1878
Bρήκα ότι το πρόβειο και το χοιρινό κρέας έχουν μια ιδιόμορφη γεύση στην Κύπρο. Πρώτα- πρώτα τα πρόβατα και τα γουρούνια βόσκουν στα λιβάδια και βρίσκουν εκεί μυρωδάτα αγριόχορτα. Ιδιαίτερα εύγευστος είναι ο κυπριακός λαγός, και πάλι λόγω των αρωματικών χόρτων. Στο συμπέρασμα αυτό δεν έχω καταλήξει μόνον εγώ, γιατί και ο γνωστός ταξιδιώτης Sir Samuel Baker στη σελίδα 121 του βιβλίου του Cyprus as I saw it in 1879, λέει: «δεν έχω φάει πουθενά αλλού τόσο εύγευστο κυνήγι, όπως αυτό του κυπριακού λα...

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Αίγια ψητό
Κατά προτίμηση, το ψητό ψήνεται στον παραδοσιακό φούρνο με τα ξύλα. Αποκτά έτσι ένα ιδιαίτερο άρωμα.

απόχτιν με πατάτες,το
Το απόχτιν και οι πατάτες ψήνονται σε σάλτσα ντομάτας με μπόλικα μικρά κρεμμύδια (κοννάρι). Αφού ψηθεί, το φαγητό τοποθετείται σε κούζα [πήλινο δοχείο], για να μείνει μαλακό. Η συνταγή προέρχεται από τον Αγρό της ορεινής επαρχίας Λεμεσού, όπου και εξακολουθεί να φτιάχνεται μέχρι σήμερα.

απόχτιν με φασολάκι,το
Έδεσμα από την περιοχή της Πιτσιλιάς. Για να μαγειρευτεί με το φασολάκι και τις πατάτες, το απόχτιν ξαλμυρίζεται με βράσιμο και τηγανίζεται.

Αρνί καππαμάς
Κυρίως πιάτο που συνηθιζόταν τις Κυριακές. Οι δύο συνταγές που ακολουθούν προέρχονται από το Όμοδος της επαρχίας Λεμεσού (ορεινή περιοχή Τροόδους) και το το Μενεού της επαρχίας Λάρνακας.

Αρνί καππαμάς με κουνουπίδι
Πιάτο με αρνίσιο κρέας που συνηθιζόταν σε ολόκληρη την Κύπρο. Το κουνουπίδι μαρινάρεται σε κρασί, και το υπόλοιπο της μαρινάδας χρησιμοποιείται για το ψήσιμο του φαγητού, δημιουργώντας μια νόστιμη και αρωματική σάλτσα.

Αρνί κρασάτο
Εύκολη, γρήγορη και γευσάτη συνταγή για αρνίσιο κρέας στην κατσαρόλα. Αφού τηγανιστεί, σιγοψήνεται σε σάλτσα κρασιού και ντομάτας.

Αρνίσια φιλετάκια με πούλλες λεμονάτες και κόλιαντρο
Στη σύγχρονη αυτή συνταγή, τα φιλετάκια αρνιού συνοδεύονται με πούλλες που παρασκευάζονται κατά τον συνήθη παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή τηγανητές λεμονάτες με κόλιανδρο. Ο συνδυασμός κρέατος με κολοκάσι συνηθίζεται στην τοπική παραδοσιακή κουζίνα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα πιάτου τον καππαμά.

Αρνί ψητό
Φαγητό με κρέας, το οποίο συνηθιζόταν ιδιαίτερα στο κυριακάτικο τραπέζι ή στο γιορτινό γεύμα του Πάσχα.

Καουρμάς με ρύζι
Η συνταγή προέρχεται από τη Λεύκα της Μόρφου. Στη συγκεκριμένη, τοπική παραλλαγή του καουρμά χρησιμοποιείται ρίφι (κατσικάκι), ενώ επίσης περιέχεται ρύζι, για να είναι πιο χορταστικός.

Καουρμάς με σούπα αυγολέμονη
Το κρασάτο αρνάκι του καβουρμά συνδυάζεται με την πιο διαδεδομένη και αγαπημένη στην Κύπρο σούπα, την αυγολέμονη με ρύζι. Η συνταγή προέρχεται από τον Αναλιόντα της επαρχίας Λευκωσίας.

Καππαμάς αγιομεμνήτικος
Στην τοπική αυτή εκδοχή του καππαμά χρησιμοποιείται αρνίσιο κρέας και χυμός από κιτρόμηλα (νεράντζια). Το πιάτο συνηθιζόταν στους γάμους, καθώς επίσης και στο τραπέζι των κυριοτέρων γιορτών, όπως τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά.

Καραόλοι με το ρύζι
Συνταγή από το Ριζοκάρπασο. Φτιαχνόταν ολόχρονα και ιδιαίτερα σε περιόδους νηστείας, όπως η Σαρακοστή.

Κουνέλι ψητό
Το κουνέλι μαρινάρεται πρώτα σε σάλτσα από κρασί, ξίδι και μυρωδικά, και στη συνέχεια ψήνεται στο φούρνο.

Κρέας με το ρύζι
Το φαγητό αυτό, με το κρασάτο αρνί και το ρύζι, συνηθιζόταν σε περιόδους γιορτών. Η συνταγή προέρχεται από την Ορμήδεια της επαρχίας Λάρνακας.

Κρέμα με γάλα της κατσίκας
Η διεθνώς γνωστή κρέμα ζαχαροπλαστικής (patisserie), με βασικά συστατικά το γάλα, τη ζάχαρη και τα αυγά, προσαρμόζεται στην κυπριακή κουζίνα με τη χρήση του κατσικίσιου γάλακτος.

Πιθκιαλούι με αρνάκι
Απλή συνταγή για αρνάκι και πατάτες. Αρωματίζονται με πιπέρι, κανέλα, κρεμμύδι και τριμμένο σκόρδο. Η συνταγή προέρχεται από τις Κυβίδες της επαρχίας Λεμεσού.

Ρύζι με αθασούθκια φρέσκα και αγριοαγκινάρες
Εποχιακό φαγητό, το οποίο παρασκευαζόταν όταν υπήρχαν διαθέσιμα τα φρέσκα αμύγδαλα και οι άγριες αγκινάρες. Κάποτε μαγειρευόταν και με ένα από τα δύο βασικά αυτά υλικά. Η συνταγή είναι αρκετά παλιά και προέρχεται από το Πεντάκωμο της επαρχίας Λεμεσού, ενώ ήταν γνωστή και στα γύρω χωριά της περιοχής.

Τταβάς
Ο τταβάς είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κυπριακά φαγητά του φούρνου. Απαντάται σε διάφορες τοπικές παραλλαγές.

Τταβάς κορνιώτικος
Ο κορνιώτικος τταβάς ψήνεται κατά προτίμηση στο ομώνυμο πήλινο σκεύος, που κατασκευάζεται επίσης στο χωριό Κόρνος.

Τταβάς με κουνέλι
Ιδιότυπη παραλλαγή τταβά στην κατσαρόλα, από την Κυπερούντα. Το κουνέλι τηγανίζεται μαζί με κρεμμύδι, και στη συνέχεια το φαγητό σβήνεται με κρασί.

Τταβάς με πατάτες
Η εκδοχή αυτή του τταβά προέρχεται από το χωριό Βάσα Κοιλανίου. Οι γυναίκες του χωριού βάζουν στο φαγητό πατάτες, αρνίσιο κρέας, αρτυσιά και πάπρικα. Ο τταβάς σερβίρεται συνήθως στο κυριακάτικο τραπέζι.

Τταβάς νηστίσιμος
Εύγευστο και θρεπτικό φαγητό των νηστειών. Τα λαχανικά κόβονται σε κομμάτια και ψήνονται στο φούρνο, σε σάλτσα ντομάτας.

Ψητό με πατάτες
Το ψητό είναι το πλέον διαδεδομένο κυπριακό φαγητό με κοτόπουλο ή άλλο κρέας, ψημένο στο φούρνο. Συνδέεται κατεξοχήν με το οικογενειακό γεύμα της Κυριακής.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010), Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

αρτυσ̆ιά (αρτυσιά),η
Είδος μπαχαρικού, πολύ συνηθισμένο στον παραδοσιακό τταβά αλλά και σε άλλα εδέσματα.

τταβάς,ο
Κρέας με κρεμμύδια και αρτύματα στον φούρνο.

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
Τταβάς λευκαρίτικος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος Τταβάς λευκαρίτικος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
Τταβάς λευκαρίτικος