Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
Σύκα Τηλλυρίας (γαστρονομικός χάρτης)

Σύκα Τηλλυρίας. <br/> Πηγή: Άδεια δημοσίευσης από Υπ. Γεωργίας

Ονομασία - Προέλευση
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Προέλευση

Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου

Ελληνική ονομασία - Περιγραφή

Τα παστά σύκα Τηλλυρίας είναι σύκα τα οποία καπνίζονται με θειάφι και
αποξηραίνονται στον ήλιο. Είναι μικρού μεγέθους, άσπρα και μαλακά με
γλυκιά γεύση και παρασκευάζονται κατά τους μήνες Ιούλιο – Σεπτέμβριο.

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Πήραν το όνομά τους από την περιοχή, στην οποία κυρίως παράγονται. 
Σημ. Στάλω Λαζάρου

Μέθοδος Εξασφάλισης

Συλλογή, Οικιακός κήπος, Συστηματική καλλιέργεια

Μέθοδος Επεξεργασίας

Μέθοδος παραγωγής: Χρησιμοποιείται η ντόπια ποικιλία σύκων που απαντάται στην Τηλλυρία και ονομάζεται “κούτσινο”. Τα σύκα αφήνονται να υπερωριμάσουν, μαζεύονται και τοποθετούνται σε ειδικά δωμάτια ή δοχεία (κλίβανοι) για να καπνιστούν. Το κάπνισμα γίνεται με το άναμμα θειαφιού και διαρκεί περίπου 24 ώρες. Στη συνέχεια, τα καπνισμένα σύκα αποξηραίνονται στον ήλιο για 7-10 μέρες και ακολούθως βυθίζονται σε κοχλαστό νερό για να πλυθούν. Αφήνονται να στεγνώσουν και συσκευάζονται.

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Καταναλώνονται ως γλυκό.

Εορταστικές Περιστάσεις

Δεν είναι γνωστό εάν συνδεόταν παλιότερα με οποιεσδήποτε εορταστικές περιστάσεις.

Συμβολικές Χρήσεις

Δεν είναι γνωστές οποιεσδήποτε συμβολικές χρήσεις.

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Δεν έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής ιστορικές πηγές. Σύμφωνα με τους
τοπικούς παραγωγούς, η τεχνογνωσία παραγωγής του προϊόντος έχει μεταφερθεί από γενιά σε γενιά μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με την Θ. Κυπριανού (2000), τα σύκα της ποικιλίας “κούτσινα” τα οποία καλλιεργούνται κυρίως στην Τηλλυρία θεωρούνται τα πιο σπουδαία και από αυτά παρασκευάζονται στην Τηλλυρία τα “παστόσυκα”.

Στο χωριό Λύση, στην τοποθεσία Άγιος Ευφημιανός ο Σάββας Ξυστούρης αναφέρει: «Οι πλείστες των συκιών ήταν ποικιλίας Παπαθούμα. Δεν γνωρίζουμε από πού πήρε το όνομα αυτό. Τα παπαθούμικα σύκα ήταν και είναι τα πιο κατάλληλα για την παραγωγή παστών. Άλλοι γεωργοί τα άλειφαν κι άλλοι τα άφηναν φυσικά. Τα φυσικά σύκα ήταν κάπως πιο γλυκά από τα αλλειμμένα αλλ’ όχι ττόσον όμορφα γιατί έσχιζεν ή κορυφή των».

Βιβλιογραφία

Υπουργείο Γεωργίας , Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010).Γαστρονομικός χάρτης της Κύπρου,  Λευκωσία, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Γ.Τ.Π. 379/2010–2.000.

Σ.,Κ. Ξυστούρης,(1980), Η Κωμόπολη της Λύσης, Ιστορική, Κοινωνική, Γεωργική και Λαογραφική Επισκόπηση, Λευκωσία-Κύπρος, σελ.245

Ερευνητής / Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου, Τόνια Ιωακείμ

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Γλυκό σύκο
"Πιάνεις τα σύκα, τα τρυπάς και βάλλεις μέσα την κούvνα. Μεσ' στη λεμονάδα προσθέτεις τρία σακούλια ζάχαρη και βάζεις την κατσαρόλα στη φωτιά. Την αφήνεις να καταστηθεί για δύο ώρες και είναι έτοιμο." (Πέπα Φρίξου, Πάχνα Λεμεσού)Δείτε τη διαδικασία παρασκευής του γλυκού σε βίντεο.Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ, Μέρος Δ.

Παστόσυκα
Παλαιότερα τα ξηρά άσπρα σύκα ονομάζονταν παστόσυκα, τα δε ξηρά βαζανάτα, μαξίλλες. Οι μαξίλλες παρασκευάζονται στην Πάφο. Οι πιο γλυκές και εύγευστες είναι αυτές της Λυσού και των Αρόδων (χωριά της Πάφου).

Συκόπιττα
Μικρή πίτα, φτιαγμένη με μείγμα από πολτό σύκου, αμύγδαλα, γλυκάνισο και ροδόσταγμα.

Τηγανίτες με μέλι και παστά φρούτα
Στην πρωτότυπη αυτή συνταγή οι τηγανίτες, γλυκό της σύγχρονης διεθνούς κουζίνας, αποκτούν καθαρά τοπικό χαρακτήρα. Η γέμισή τους αποτελείται από αγνά υλικά της κυπριακής φύσης: σύκα παστά, σταφιδάκια, μέλι, χαρουπόμελο και αμύγδαλα.

Τυλιχτή με σύκα παστά
Η τυλιχτή, σιροπιαστή πίτα είναι αρκετά διαδεδομένη στην κυπριακή κουζίνα και απαντάται με πολλές παραλλαγές, κυρίως όσον αφορά τη γέμισή της. Αυτή η σύγχρονη συνταγή δημιουργεί μια νέα παραλλαγή του εδέσματος, συνδυάζοντας στη γέμιση σύκα παστά, αναρή (μυζήθρα), κανέλα, ζάχαρη και αμύγδαλα.

Χοιρινό φιλέτο γεμιστό
Υλικά της κυπριακής κουζίνας, όπως η λούντζα, το χαλλούμι, τα παστά σύκα και το λουκάνικο, συνοδεύουν το χοιρινό φιλέτο σε ένα σύγχρονο πιάτο, με μοντέρνο στήσιμο αλλά και παραδοσιακές βάσεις. Ανάλογο ελληνικό φαγητό είναι το ψαρονέφρι γεμιστό.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2011), Γαστρονομικός χάρτης της Κύπρου, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

βάρτικον,το
Ποικιλία κυπριακού σύκου. Τα βάρτικα σύκα είναι μεγάλα, σε σχήμα αχλαδιού, και θεωρούνται εξαιρετικά εύγευστα.

Ἰσχάδες (αποξηραμένα σύκα)
Τα ξηρά σύκα αποτελούσαν έδεσμα κατά την αρχαιότητα αλλά και σήμερα όπου είναι γνωστά ως 'παστόσυκα'

Κυπρία συκῆ (Eίδος συκομουριάς)
Ο Θεόφραστος αναφέρει ότι η ονομασία 'Κυπρία συκή' για αυτό το είδος χρησιμοποιείται στην Κρήτη

Μαξίλλες Λυσού
Είδος παστού σύκου που παρασκευάζεται στο χωριό Λυσός της επαρχίας Πάφου.

Τροχίτης ή συκίτης οἶνος (κρασί από αποξηραμένα σύκα)

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
Σύκα Τηλλυρίας (γαστρονομικός χάρτης)

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος Σύκα Τηλλυρίας (γαστρονομικός χάρτης)

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
Σύκα Τηλλυρίας (γαστρονομικός χάρτης)