Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
αθάσιν,το

Το αμύγδαλο.

Ονομασία - Προέλευση
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Προέλευση

Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου

Ελληνική ονομασία - Περιγραφή

αμύγδαλο

Σύμφωνα με το Λεξικόν φυτολογικόν του Π. Γ. Γεννάδιου, τα αμύγδαλα διακρίνονται σε απαλά (αφράτα) και σκληρά, σε γλυκά και πικρά. Τα δε απαλά ονομάζονται στην Κύπρο αφρούγια (Γεννάδιος 1914, 102).

Υπάρχει σημαντικός αριθμός αμυγδαλιών, οι οποίες κατατάσσονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις πικραμυγδαλιές και τις γλυκαμυγδαλιές. Τα αμύγδαλα, ανάλογα με τη σκληρότητα του περιβλήματός τους, διακρίνονται σε πετράθασα, ημιαφρούγια και αφροούγια (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αθασ΄ιά ή αχασιά,η, 223).

Πικρόν, πικράθ(χ)ασον και πικρόκουννον αθάσιν είναι το αμύγδαλον του οποίου η ψίχα έχει πικρή γεύση.
Τα κούκκαρα (Μαραθάσα) είναι τα αφρούγια αμύγδαλα.
Η κούννα είναι η ψίχα του αμυγδάλου και άλλων καρπών (Πανάρετος 1950, 134-135,144).

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Επιστημονική ονομασία του δέντρου αμυγδαλιά: 
Amygdalus Comunis (Αμυγδαλή η κοινή), Prunus amygdalus (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αθασ΄ιά ή αχασιά,η, 223)

Η ονομασία προήλθε από την Θασίαν αμυγδάλη/το θάσιον κάρυον της νήσου Θάσου (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Αθάσι, 22) ή από το ρ. θάσσω, που σημαίνει προχωρώ γρήγορα, πηδώ (σημ. Κυριακή Παντελή).

Μέθοδος Εξασφάλισης

Συλλογή

Μέθοδος Επεξεργασίας

Τα αθάσια καταναλώνονται ωμά ως ξηρός καρπός, αλλά και επεξεργασμένα ως πρώτη ύλη για: μάντολες (καβουρδισμένα), γλυκό κουταλιού, αμυγδαλωτό, πάστα αμυγδάλου, σουμάδα, κόλλυβα, διάφορα γλυκύσματα όπως ο σουτζ̆ούκκος, ο μπακλαβάς, τα δάκτυλα κυριών κ.ά. (σημ. Κυριακή Παντελή).

Τα αμύγδαλα διακρίνονταν σε γλυκά και πικρά. Τα γλυκά αμύγδαλα  ήταν είτε αφράτα είτε σκληρά και καταναλώνονταν από τους Κυπρίους ωμά ή ως συνοδευτικό αλκοολούχων ποτών. Με την αμυγδαλόψυχα οι νοικοκυρές παρασκεύαζαν γλυκά όπως τα δάκτυλα κυριών, τον μπακλαβά, τον χαλβά, τον ππαλουζέν, τον σουτζ̆ούκκον, το παστέλλιν ή πασπάλιζαν με αυτή γλυκά, όπως τις μυλλόπιτες, τα καττιμέρκα και τις τσιππόπιτες (Χατζηκυριάκου 2011, 112-114).

Το αμυγδαλέλαιο χρησιμοποιούνταν από τους Κύπριους για αρωματισμό σιροπιών, ποτών και κρασιών. Ακόμα, από το απόσταγμα του αμυγδάλου, οι Κύπριοι παρασκεύαζαν τη σουμάδα που αραιωνόταν με νερό (Χατζηκυριάκου 2007, 112-114).

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Σε μερικά χωριά, μετά το λόγιασμαν. Την πρώτη μέρα η οικογένεια του γαμπρού έπαιρνε γλύκυσμα με αμύγδαλα, ενώ τη μεθεπόμενη μέρα του λογιάσματος, η οικογένεια της νύφης έπαιρνε γλυκό αμυγδάλου στην οικογένεια του γαμπρού (Πρωτοπαπά 2005, τ. Α΄, 51).

Κατά τη διάρκεια της τελετής του γάμου οι προσκεκλημένοι πετούσαν στο ζευγάρι, ανάμεσα σε άλλα, και αμύγδαλα, ενώ τα κουφέτα περιείχαν αμύγδαλο. Ακόμα, οι νεόνυμφοι πρόσφεραν στους καλεσμένους αμύγδαλα και ζιβανίαν, ενώ το κεραστικά του γάμου, τα λουκούμια, περιείχαν αλεσμένη αμυγδαλόψιχα (Ρουσουνίδης 1988, 1-22). 

Σε ορισμένες περιπτώσεις το γλυκό του αμυγδάλου χρησίμευε στον γάμο και ως κεραστικό. Το έφτιαχναν με ασπρισμένα αμύγδαλα και ζάχαρη. Η παρασκευή του όμως ήταν πιο δύσκολη και το συνήθιζαν σε πλούσιους γάμους (Πρωτοπαπά 2005, τ. Β΄, 197). 

Το αμύγδαλο ή αθάσι αναφέροταν, τέλος, στα γαμήλια δίστιχα:
«Τζ̆αι έσπασα το δόντιμ μου μ’ έναμ μικρόν αχάσιν,
Το αντρόυνον, που αρμάζουμεν, να ζήσει, να γεράσει» (Ταουσιάνης 2008, 153).

Συμβολικές Χρήσεις

Τα αμύγδαλα χρησιμοποιούνταν σχεδόν σε όλες τις σημαντικές περιστάσεις των ανθρώπων, αφού συμβόλιζαν τη γονική δύναμη (γέννηση), την αφθονία και τη γονιμότητα (γάμο) και την αναγέννηση και τη νεκρανάσταση (κηδεία) (Ρουσουνίδης 1988, 1-22).

Σε μερικά χωριά την ώρα που έκοβαν τον ομφάλιο λώρο έλουζαν το βρέφος  με εφτά αμύγδαλα. Τόσο ο συμβολικός αριθμός εφτά όσο και τα αμύγδαλα έχουν ιδιαίτερη σημασία και περικλείουν μέσα τους ευχές για πλούσια ζωή και μακροημέρευση. Τα αμύγδαλα αυτά τα φύτευαν για να μαντέψουν το μέλλον του παιδιού. Αν θα γίνονταν θαλερά τα δέντρα, το παιδί θα είχε ρόδινο μέλλον. Σε άλλα χωριά τα φύλαγαν για να τα δώσουν του παιδιού να φάει, όταν θα πήγαινε στο σχολείο για να γίνει έξυπνος  και καλός μαθητής (Πρωτοπαπά 2009, 72, 122, 505).

Το πρώτο μπάνιο του νεογνού πραγματοποιούνταν σε νερό που περιείχε εφτά αμύγδαλα, ώστε το βρέφος μεγαλώνοντας να έχει νου και να μαθαίνει εύκολα γράμματα, επειδή το σχήμα του αμυγδάλου έμοιαζε με κρανίο (Ρουσουνίδης 1988, 1-22).

Στα χωριά της επαρχίας Λεμεσού έριχναν στο νερό του μπάνιου του βρέφους, κατά το οποίο του έβγαζαν τα μύρα, εφτά αμύγδαλα. Τα αμύγδαλα αυτά τα έδεναν σε ένα μαντήλι και τα έδιναν στο παιδί να τα φάει όταν θα γινόταν εφτά χρονών, για να γίνει, όπως έλεγαν, καλός μαθητής. Πίσω από αυτή την ενέργεια πρέπει να κρυβόταν η προσπάθεια να μεταδώσουν στο μωρό τους τη δύναμη του δέντρου, που ήταν πολύ ανθεκτικό, τα πρώτα κρίσιμα εφτά χρόνια (Πρωτοπαπά 2009, 72, 122, 505).

Στο χωριό Άγιος Γεώργιος Συλίκους, όταν για πρώτη φορά θα λούσουν ένα βρέφος, υπάρχει το έθιμο να τοποθετούν μέσα στο νερό ασημένιο νόμισμα και εφτά αμύγδαλα, τα οποία όταν το βρέφος μεγαλώσει θα του δώσουν να φάει, για να γίνει έξυπνο. Το ασημένιο νόμισμα το παίρνει η μαία σαν δώρο από το βρέφος (Πανάρετος 1967, 234).

Τα αμύγδαλα χρησιμοποιούνταν με ανάλογο τρόπο και στα έθιμα της βάφτισης. Αφού περάσουν τρεις μέρες μετά τη βάφτιση γίνεται το πλύμμαν των μύρων, δηλαδή πλένουν τα ρούχα που φόρεσαν στο βρέφος μετά το βάφτισμα και το μύρωμα. Ο ανάδοχος κανονικά πρέπει να πλύνει τα μύρα ή να πληρώσει χρήματα και να τα πλύνει άλλος, γιατί αυτό θεωρείται καλό, όπως λέει και παροιμιακή φράση, «ο πελλός εβάφτιζεν κι ο νούσιμος επλύννισκεν τα μύρα». Το νερό που χρησιμοποιούσαν για να πλύνουν τα μύρα το έπαιρναν και το έριχναν σε ένα λάκκο που υπάρχει για τον σκοπό αυτό συνήθως δίπλα από την εκκλησία ή σε μέρος απάτητο ή σε κάποιο δέντρο που βρισκόταν στην αυλή της εκκλησίας. Μέσα στο νερό που έπλεναν τα πιο πάνω ρούχα έριχναν εφτά αμύγδαλα. Αυτά τα αμύγδαλα φυλάγονταν από τη μάνα του παιδιού και, όταν αυτό πήγαινε στο Δημοτικό Σχολείο, του τα έδινε να τα φάει, για να μαθαίνει τα γράμματα (Γιαγκουλλής 2008, 17).

Κατά τη διάρκεια των αρραβώνων έβαζαν πάνω στο τραπέζι σε ένα πιατάκι κουφέττες του αθασ̆ιού, κουφέτα με αμύγδαλο. Μετά την ευλογία των αρραβώνων έδιναν τις κουφέττες στους ελεύθερους για να αρραβωνιαστούν γρήγορα (Πρωτοπαπά 2005, τ. Α΄, 64-65).

Στις κηδείες τα κόλλυβα πάντοτε περιείχαν αμύγδαλα (Ρουσουνίδης 1988, 1-22).

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Βρέφη

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Τα αμύγδαλα σε συσχετισμό με την αρχαία Κύπρο αναφέρονται σε τρία χωρία στους Δειπνοσοφιστές του Αθήναιου. 
Στο πρώτο χωρίο (2.52c) κάτω από τον τίτλο «αμυγδαλαί» ο Αθήναιος χαρακτηρίζει τα αμύγδαλα της Κύπρου ως εξαιρετικά. Επίσης σε σχέση με ποικιλίες άλλων χωρών τα χαρακτηρίζει «επιμήκη» και «κατά το άκρον επικαμπή» (ΚΕΙΜ.1).
Στο δεύτερο χωρίο (2.54a,b) ο Αθήναιος παραθέτει τα λόγια του Δίφιλου από τη Σίφνο (4ος - 3ος αι. π.Χ.) ο οποίος ήταν γιατρός στο επάγγελμα. Ο Δίφιλος περιγράφει τα αμύγδαλα ως διουρητικά, αποσχναντικά, καθαρτικά κι ελάχιστα θρεπτικά. Ακόμα, τα ξηρά αμύγδαλα ότι είναι κακοχώνευτα και προκαλούν περισσότερα αέρια από ότι τα πράσινα, τα οποία είναι κατώτερα στη γεύση. Συνεχίζει αναφερόμενος στα ξηρά αμύγδαλα της Κύπρου και της Θάσου ότι απεκκρίνονται πιο εύκολα από τον οργανισμό (ΚΕΙΜ.2).
Το τρίτο χωρίο (14.649a) είναι μία κατηγοριοποίηση τροφίμων και σκευών από τον Κλέαρχο τον Σολέα, στην οποία τα αμύγδαλα εμφανίζονται ως «τράγημα», δηλαδή επιδόρπιο (ΚΕΙΜ.4, 4α).

Στην ελληνιστική περίοδο και συγκεκριμένα στα 310 - 300 π.Χ. χρονολογείται το ναυάγιο του «Καραβιού της Κερύνειας», στο οποίο βρέθηκε ένα μεγάλο φορτίο αμυγδάλων. Το καράβι εντόπισε ένας δύτης κοντά στη βορειοανατολική ακτή της πόλης της Κερύνειας. 10000 αμύγδαλα περίπου βρέθηκαν σκορπισμένα σε σωρούς σε διάφορα σημεία του καραβιού. Ο καρπός τους αποσυντήθηκε, ωστόσο το κέλυφός τους διατηρήθηκε σε πολύ καλή κατάσταση (Kaltzev 1972, 50) (ΕΙΚ.1).

Στα νεότερα χρόνια, τα αμύγδαλα καλλιεργούνται κυρίως στις περιοχές Πιτσιλιάς, Μαραθάσας, Πάφου και Τηλλυρίας (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αθασ΄ιά ή αχασιά,η, 233).

Στη λαϊκή ιατρική, τα αθασόφυλλα χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή ροφήματος μαζί με λιναρόσπορο. Το ρόφημα αυτό θεωρούνταν θεραπευτικό για κρυολογήματα (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αθασόφυλλο, 233).

Το έλαιο των πικραμύγδαλων χρησιμοποιούνταν επίσης στη λαϊκή ιατρική, αφού το θεωρούσαν θεραπευτικό για τον πόνο των αυτιών και τη δυσουρία. Ακόμα, οι Κύπριοι πίστευαν πως η κατανάλωση κοπανισμένων πικραμύγδαλων θεράπευε τον παλιό πόνο (Ρουσουνίδης 1988, 1-22).

Βιβλιογραφία

Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί 2.52c στο: Athenaeus, The Deipnosophists Loeb Classical Library, τ.1, Gulick C. B. (μτφρ.) (1969), Harvard University Press, Cambridge, 228-229.

Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί 2.54b στο: Athenaeus, The Deipnosophists Loeb Classical Library, τ.1, Gulick C. B. (μτφρ.) (1969), Harvard University Press, Cambridge, 234-235.

Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί 14.649a στο: Athenaeus, The Deipnosophists Loeb Classical Library, τ.6, Gulick C. B. (μτφρ.) (1980), Harvard University Press, Cambridge, 506-507.

Γεννάδιος Π. Γ. (1914), Λεξικόν φυτολογικόν: Περιλαμβάνον τα ονόματα, την ιθαγένειαν και τον βίον υπερδεκασχιλίων φυτών, εν οις και τα λόγω χρησιμότητος ή κόσμου καλλιεργούμενα, των οποίων περιγράφονται και η ιστορία, η καλλιέργεια, τα προϊόντα και αι νόσοι, Εκ του Τυπογραφείου Παρασκευά Λεωνή, Εν Αθήναις.

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2008), Κυπριακά ήθη και έθιμα του κύκλου της ανθρώπινης ζωής, του εορτολογίου και των μηνών με στοιχεία γεωργικής λαογραφίας (Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών αρ. 67), Θεοπρες Λτδ., Λευκωσία. 

Πανάρετος Α. (1950), «Κυπριακή γεωργική λαογραφία», Κυπριακαί Σπουδαί ΙΔ΄.

Πανάρετος Α. (1967), Κυπριακή γεωργική λαογραφία, Έκδοσις Συνεργατικής Κεντρικής Τραπέζης Λτδ., Λευκωσία.

Παυλίδης, Α. (επιμ.) (1984), Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, Φιλόκυπρος, Λευκωσία. 

Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.

Πρωτοπαπά Κ. (2005), Έθιμα του παραδοσιακού γάμου στην Κύπρο, τ. Α΄-Β΄, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLV, Λευκωσία.

Πρωτοπαπά Κ. (2009), Τα έθιμα της γέννησης στην παραδοσιακή κοινωνία της Κύπρου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLIX, Λευκωσία.

Ρουσουνίδης Α. Χ. (1988), Δένδρα στην ελληνική λαογραφία με ειδική αναφορά στην Κύπρο, τ. Α΄, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧΙΙΙ, Λευκωσία.

Ταουσιάνης Χ. (2008), Λαογραφικά σύμμεικτα Ριζοκαρπάσου. Αναφορές και σε άλλα μέρη της Κύπρου και του ευρύτερου Ελληνισμού, Λευκωσία.

Χατζηκυριάκου Ν. Γ. (2011), Αρωματικά και αρτυματικά φυτά στην Κύπρο. Από την Αρχαιότητα μέχρι Σήμερα, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου, Λευκωσία.

Kaltzev M. L. (1972), "The Kyrenia Ship", A History of Seafaring based on underwater archaeology, Bass G. F. (ed.), Thames and Hudson, London, 50-52, 62-64.

Michaelides D. (1998), "Food in Ancient Cyprus", Food and the Traveller. Migration, Immigration, Tourism and Ethnic Food, Lysaght P. (ed.), Intercollege Press, Nicosia, 22-43.


Πηγή φωτογραφίας: 

«Πράσινα αμύγδαλα (άγουρα)»

Ερευνητής / Καταχωρητής

Δήμητρα Δημητρίου, Δήμητρα Ζαννέτου, Τόνια Ιωακείμ, Στάλω Λαζάρου, Ήβη Μιχαήλ, Κυριακή Παντελή, Σάββας Πολυβίου, Νατάσα Χαραλάμπους, Πετρούλα Χατζηττοφή, Αργυρώ Ξενοφώντος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Αμυγδαλωτά
Γλυκά από μείγμα με ζάχαρη, αλεσμένα αμύγδαλα και ροδόσταγμα. Το συγκεκριμένο έδεσμα, που απαντάται σε πολλές χώρες του κόσμου, ενσωματώθηκε στην κυπριακή κουζίνα στα νεότερα χρόνια. Ωστόσο, η xρήση του αμυγδάλου σε παραδοσιακά κυπριακά γλυκά προϋπήρχε και ήταν διαδεδομένη, ενώ από αμύγδαλα φτιαχνόταν και η σουμάδα, κυπριακό γλυκό ποτό.

δάχτυλα ή δάχτυλα κυριών,τα
Έχουν σχήμα λεπτό και μακρύ, όπως και τα δάχτυλα, γι' αυτό και ονομάζονται δάχτυλα κυριών. Επίσης, παλαιότερα σερβίρονταν στα σπίτια των κυριών.Δείτε εδώ την παρασκευή των δαχτύλων σε βίντεο.

Καλόν πράμαν ή σιάμαλι
"Ρίχνουμε το μείγμα σε ένα ‘σινί’ (ταψί) για δύο ώρες, για να φουσκώσει το σιμιγδάλι. Στολίζουμε το μείγμα με αμύγδαλα." (Μαρία Γρηγορίου, Άγιος Τύχωνας Λεμεσού) Εδώ μπορείτε να δείτε σε βίντεο την εκτέλεση της συνταγής για το καλόν πράμα.

Καλόν πράμαν με τασιή, νηστίσιμο
Στη νηστίσιμη αυτή παραλλαγή της συνταγής για σάμαλι αποφεύγεται το γιαούρτι και χρησιμοποιείται ταχίνι.

καούκκος,ο
"Όταν γίνει η καραμέλα, προσθέτουμε σε αυτήν λίγα-λίγα τα αμύγδαλα. Ακολούθως τοποθετούμε τα καραμελωμένα αμύγδαλα με κουτάλι πάνω σε κάθε φύλλο λεμονιάς" (Προφ. μαρτυρία: Γιαννούλα Ελευθεριάδη, Ασγάτα - Λεμεσός).

καττιμέριν τυλιχτό,το
Σιροπιαστό επιδόρπιο. Η ζύμη αλείφεται πρώτα με λάδι και μείγμα από κανέλα, αμύγδαλα και ζάχαρη και, στη συνέχεια, τυλίγεται σε ρολό, στρίβεται και τοποθετείται στο ταψί κυκλικά, παίρνοντας το χαρακτηριστικό σχήμα σπείρας.

Κόλλυφα
"... όταν στεγνώσει το σιτάρι το βάζουμε μαζί με όλα τα υπόλοιπα άλλα υλικά στο πανέρι (κούννες, ρόδια, σταφίδες, σουσάμι και γλυκάνισο), τα ανακατεύουμε καλά και είναι έτοιμα για την εκκλησία." (Αντρέας Ιωάννου, Παναγιώτα Ιωάννου, Κυπερούντα)

Λουκούμια του γάμου
Τα λουκούμια, όπως αποκαλούνταν οι κουραμπιέδες, προσφέρονταν ως κεραστικό σε εορταστικές περιστάσεις, κυρίως στους γάμους αλλά και στις ονομαστικές γιορτές. Δείτε εδώ βίντεο για την παρασκευή των λουκουμιών.

παστίτσ̆ια (παστίτσια) με αμύγδαλο,τα
Το κυπριακό παστίτσιν αποτελεί κεραστικό που προσφέρεται στους καλεσμένους κατά τον γάμο ή τον αρραβώνα. Η χρήση του απαντάται σε ολόκληρο το νησί, ενώ η συγκεκριμένη συνταγή προέρχεται από τη Λεμεσό. Φτιαχνόταν στο ζαχαροπλαστείο «Το Χαλέπι», δίπλα από τη Σχολή Καλογραιών.

Ρύζι με αθασούθκια φρέσκα και αγριοαγκινάρες
Εποχιακό φαγητό, το οποίο παρασκευαζόταν όταν υπήρχαν διαθέσιμα τα φρέσκα αμύγδαλα και οι άγριες αγκινάρες. Κάποτε μαγειρευόταν και με ένα από τα δύο βασικά αυτά υλικά. Η συνταγή είναι αρκετά παλιά και προέρχεται από το Πεντάκωμο της επαρχίας Λεμεσού, ενώ ήταν γνωστή και στα γύρω χωριά της περιοχής.

Σουμάδα
Το ρόφημα αυτό, το οποίο πινόταν ζεστό το χειμώνα, ήταν κάποτε πολύ δημοφιλές και πολύ αγαπητό σε παιδιά και μεγάλους.

Τυλιχτά με κούννες
Την αμυγδαλόψιχα της γέμισης αρωματίζουν μπόλικη κανέλα και λίγο ροδόσταγμα.

Χαλουβάς (κατσαρόλλας)
Το έδεσμα αυτό είναι ίσως το πιο αγαπημένο και χαρακτηριστικό γλυκό της περιόδου των νηστειών.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Athenaeus, The Deipnosophists, Loeb Classical Library, τ. 1, Gulick C. B. (μτφρ.) (1969), Harvard University Press, Cambridge.

Athenaeus, The Deipnosophists, Loeb Classical Library, τ. 6, Gulick C. B. (μτφρ.) (1980), Harvard University Press, Cambridge.

Kaltzev M. L. (1972), "The Kyrenia Ship", A History of Seafaring based on underwater archaeology, Bass G. F. (ed.), Thames and Hudson, London.

Michaelides D. (1998), "Food in Ancient Cyprus", Food and the Traveller. Migration, Immigration, Tourism and Ethnic Food, Lysaght P. (ed.), Intercollege Press, Nicosia, 22-43.

Γεννάδιος Π. Γ. (1914), Λεξικόν φυτολογικόν: Περιλαμβάνον τα ονόματα, την ιθαγένειαν και τον βίον υπερδεκασχιλίων φυτών, εν οις και τα λόγω χρησιμότητος ή κόσμου καλλιεργούμενα, των οποίων περιγράφονται και η ιστορία, η καλλιέργεια, τα προϊόντα και αι νόσοι, Εκ του Τυπογραφείου Παρασκευά Λεωνή, Εν Αθήναις.

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2008), Κυπριακά ήθη και έθιμα του κύκλου της ανθρώπινης ζωής, του εορτολογίου και των μηνών με στοιχεία γεωργικής λαογραφίας (Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών αρ. 67), Θεοπρες Λτδ., Λευκωσία.

Πανάρετος Α. (1950), «Κυπριακή γεωργική λαογραφία», Κυπριακαί Σπουδαί ΙΔ΄, 105-159.

Πανάρετος Α. (1967), Κυπριακή γεωργική λαογραφία, Έκδοσις Συνεργατικής Κεντρικής Τραπέζης Λτδ., Λευκωσία.

Παυλίδης Α. (επιμ.) (1984-1991), Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1-15, Φιλόκυπρος, Λευκωσία.

Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.

Πρωτοπαπά Κ. (2005), Έθιμα του παραδοσιακού γάμου στην Κύπρο, τ. Α΄- Β΄, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLV, Λευκωσία.

Πρωτοπαπά Κ. (2009), Τα έθιμα της γέννησης στην παραδοσιακή κοινωνία της Κύπρου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLIX, Λευκωσία.

Ρουσουνίδης Α. Χ. (1988), Δένδρα στην ελληνική λαογραφία με ειδική αναφορά στην Κύπρο, τ. Α΄, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧΙΙΙ, Λευκωσία.

Ταουσιάνης Χ. (2008), Λαογραφικά σύμμεικτα Ριζοκαρπάσου. Αναφορές και σε άλλα μέρη της Κύπρου και του ευρύτερου Ελληνισμού, Λευκωσία.

Χατζηκυριάκου Ν. Γ. (2011), Αρωματικά και αρτυματικά φυτά στην Κύπρο. Από την Αρχαιότητα μέχρι Σήμερα, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου, Λευκωσία.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

Γλυκόν αμυγδάλου
Παραδοσιακό γλυκό της περιοχής Κούρη- Ξυλούρικου, με βασική πρώτη ύλη την αμυγδαλόψιχα. Περιέχει ζάχαρη και διάφορα αρώματα.

κόλλυβα,τα

κούκκαρα - κακκούρκα,τα
Στυφά αμύγδαλα, τα τελείως άωρα αμύγδαλα, βερίκοκα κ.α.

κουραπιέδες αθηαινίτικοι,οι
Διαδεδομένο κεραστικό γάμου. Η ζύμη των κουραμπιέδων αποτελείται από αλεύρι, καβουρδισμένα αμύγδαλα και ζάχαρη, ενώ χρησιμοποιούνται επίσης διάφορα μυρωδικά, όπως η κανέλα.

κουφέττα αμυγδάλου Γεροσκήπου (προϊόν με γεωγραφική ένδειξη),τα
Κουφέτα αμυγδάλου Γεροσκήπου.

Τρόφιμα ως δώρα γάμου

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
αθάσιν,το

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος αθάσιν,το

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
αθάσιν,το