Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
Ἰσχάδες (αποξηραμένα σύκα)

Τα ξηρά σύκα αποτελούσαν έδεσμα κατά την αρχαιότητα αλλά και σήμερα όπου είναι γνωστά ως 'παστόσυκα'

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Ξηρά ή αποξηραμένα σύκα

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Στην Κυπριακή διάλεκτο τα ξηρά σύκα λέγονται παστά ή παστόσυκα

Υλικά Συνταγής

Εκτέλεση Συνταγής

Αποξήρανση στον ήλιο

Μέθοδος Μαγειρέματος

Σχόλια Συνταγής

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Τα ξηρά σύκα φαίνεται να αποτελούσαν έδεσμα για τους αρχαίους Κυπρίους αλλά και ξακουστό όπως αποκαλύπτει ο Ιώσηπος. Η βασίλισσα Ελένη, όπως αναφέρει, μητέρα του ηγέτη της Αδιαβηνής (περιοχή Μεσοποταμίας), για να ανακουφίσει την πείνα του λαού της Ιερουσαλήμ τον 1ο αι.μ.Χ. έδωσε οδηγίες να σταλεί σιτάρι από την Αλεξάνδρεια και ξηρά σύκα από την Κύπρο.

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Οι 'ἰσχάδες' σε σχέση με την Κύπρο αναφέρονται σε δύο γραπτές πηγές.
Η πιο πρώιμη αναφορά προέρχεται από το συγγραφέα κυπριακής καταγωγής Κλέαρχο το Σολέα (4ος-3ος αι.π.Χ.) ο οποίος στο έργο του 'Περί γρίφων' καταγράφει τους 'ἰσχάδες' ανάμεσα σε άλλα ονόματα 'τραγημάτων', δηλαδή επιδορπίων. Το απόσπασμα διασώζει ο Αθήναιος (2ος-3ος αι.μ.Χ.) στο έργο του 'Δειπνοσοφισταί' (Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί 14.649).
Η δεύτερη αναφορά προέρχεται από τον Ιώσηπο (1ος αι.μ.Χ.), Ιουδαίο ιστορικό και συγγραφέα, στο έργο του 'Ιουδαϊκή αρχαιολογία'. Πρόκειται για την ιστορία της Ελένης, μητέρας του βασιλιά της Αδιαβηνής Izaates, η οποία επισκέφθηκε την Ιερουσαλήμ τον 1ο αι.μ.Χ. Την περίοδο εκείνη η πόλη μαστιζόταν από λιμό κι έτσι η Ελένη έδωσε οδηγίες να στείλουν σιτηρά από την Αλεξάνδρεια και ξηρά σύκα από την Κύπρο (Ιώσηπος, Ιουδαϊκή αρχαιολογία 20.51). 

Απόσπασμα: 'Γιατί όταν έπιασε την πόλη τους φοβερή πείνα εκείνο τον καιρό και πολλοί πέθαιναν, που δεν είχαν χρήματα να ξοδέψουν στα τρόφιμα, η βασίλισσα Ελένη έστειλε μερικούς δικούς της, άλλους στην Αλεξάνδρεια με πολλά χρήματα για να αγοράσουν σιτάρι και άλλους στην Κύπρο για να φέρουν φορτίο ξηρών σύκων' (Μετάφραση: Χατζηιωάννου 1975, 363)

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί 14.649a στο: Gulick, C.B. μτφ. (1980) Athenaeus-The Deipnosophists, Loeb Classical Library τ.6. Cambridge: Harvard University Press, 504-505

Ιώσηπος, Ιουδαϊκή Αρχαιολογία 20.51 στο: Feldman, L.H. μτφ. (1981) Josephus-Jewish Antiquities, Loeb Classical Library τ.10, Cambridge: Harvard University Press, 26-29

Michaelides, D. (1998) 'The Food in Ancient Cyprus' στο: Lysaght, P. Food and the Traveller-Migration, Immigration, Tourism and Ethnic group, Nicosia: Intercollege Press, 33

Χατζηιωάννου, Κ. (1975) Η Αρχαία Κύπρος εις τας Ελληνικάς Πηγάς, τ.Β'. Λευκωσία: Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου-εκδόσεις, 362-363

Ερευνητής / Καταχωρητής

Νατάσα Χαραλάμπους

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Παστόσυκα
Παλαιότερα τα ξηρά άσπρα σύκα ονομάζονταν παστόσυκα, τα δε ξηρά βαζανάτα, μαξίλλες. Οι μαξίλλες παρασκευάζονται στην Πάφο. Οι πιο γλυκές και εύγευστες είναι αυτές της Λυσού και των Αρόδων (χωριά της Πάφου).

Συκόπιττα
Μικρή πίτα, φτιαγμένη με μείγμα από πολτό σύκου, αμύγδαλα, γλυκάνισο και ροδόσταγμα.

Τηγανίτες με μέλι και παστά φρούτα
Στην πρωτότυπη αυτή συνταγή οι τηγανίτες, γλυκό της σύγχρονης διεθνούς κουζίνας, αποκτούν καθαρά τοπικό χαρακτήρα. Η γέμισή τους αποτελείται από αγνά υλικά της κυπριακής φύσης: σύκα παστά, σταφιδάκια, μέλι, χαρουπόμελο και αμύγδαλα.

Τυλιχτή με σύκα παστά
Η τυλιχτή, σιροπιαστή πίτα είναι αρκετά διαδεδομένη στην κυπριακή κουζίνα και απαντάται με πολλές παραλλαγές, κυρίως όσον αφορά τη γέμισή της. Αυτή η σύγχρονη συνταγή δημιουργεί μια νέα παραλλαγή του εδέσματος, συνδυάζοντας στη γέμιση σύκα παστά, αναρή (μυζήθρα), κανέλα, ζάχαρη και αμύγδαλα.

Χοιρινό φιλέτο γεμιστό
Υλικά της κυπριακής κουζίνας, όπως η λούντζα, το χαλλούμι, τα παστά σύκα και το λουκάνικο, συνοδεύουν το χοιρινό φιλέτο σε ένα σύγχρονο πιάτο, με μοντέρνο στήσιμο αλλά και παραδοσιακές βάσεις. Ανάλογο ελληνικό φαγητό είναι το ψαρονέφρι γεμιστό.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

βάρτικον,το
Ποικιλία κυπριακού σύκου. Τα βάρτικα σύκα είναι μεγάλα, σε σχήμα αχλαδιού, και θεωρούνται εξαιρετικά εύγευστα.

Μαξίλλες Λυσού
Είδος παστού σύκου που παρασκευάζεται στο χωριό Λυσός της επαρχίας Πάφου.

Σύκα Τηλλυρίας (γαστρονομικός χάρτης)

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
Ἰσχάδες (αποξηραμένα σύκα)

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος Ἰσχάδες (αποξηραμένα σύκα)

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
Ἰσχάδες (αποξηραμένα σύκα)