Τεκμήρια

Title
Παντζάρια (γιαχνί) με χοιρινό

Το πιάτο έχει το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του παντζαριού, με το οποίο βάφονται και όλα τα υπόλοιπα υλικά. Συνήθιζαν να το μαγειρεύουν με κρεμμύδι και σέλινο στους γάμους στην περιοχή της Πιτσιλιάς.

Παντζάρια με χοιρινό (Μαγειρεύω Κυπριακά 2015). <br/> © Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής.

Name - Recipe
Functional Role
Additional information & references

Name - Recipe

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Παντζάρια (γιαχνί) με χοιρινό κρέας.

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Υλικά Συνταγής

Εκδοχή Α΄
1 κιλό κρέας χοιρινό
1 κιλό παντζάρια
2 κλωνάρια σέλινο
1 κρεμμύδι
¼ ποτηριού λάδι

Εκδοχή Β΄
1 κιλό χοιρινό 
3-4 παντζάρια
Σέλινο 
4-5 πατάτες 
Αλάτι –πιπέρι 
Δάφνη-αρτυσιά (κύμινο)
Χυμός ντομάτας 

Εκδοχή Γ΄
Χοιρινό κομμένο σε κύβους
Παντζάρια κομμένα σε κομμάτια
Κρεμμύδι και σέλινο (προαιρετικά)
Ελαιόλαδο
Αλάτι

Εκδοχή Δ΄
1 κιλό χοιρινό
3-4 παντζάρια
4-5 πατάτες
Αλάτι, πιπέρι
Χυμός λεμονιού
Πάστα ντομάτας, αρτυσιά, δάφνη, σέλινο, (προαιρετικά)

Εκτέλεση Συνταγής

Εκδοχή Α΄
Ρίχνετε το κρέας στο λάδι να τσιγαριστεί, ρίχνετε το σέλινο και το κρεμμύδι να τσιγαριστούν και αυτά λίγο.
Αφού καθαρίσετε τα παντζάρια, τα κόβετε σε μικρές στρογγυλές ροδέλες και τα ρίχνετε και αυτά στην κατσαρόλα μαζί με τα άλλα υλικά.
Τα αφήνετε να ψηθούν καλά και τα σερβίρετε με λεμόνι και πιπέρι.
(Κυπερούντα, βλ. Κούρρη και Λαζάρου 2007)

Εκδοχή Β΄
Βάζουμε το χοιρινό στην κατσαρόλα και το αφήνουμε να βράσει λίγο. Καθαρίζουμε τα παντζάρια και τα κόβουμε σε λεπτές φέτες. 
Προσθέτουμε τα παντζάρια στην κατσαρόλα, μετά βάζουμε το σέλινο και τη δάφνη. 
Καθαρίζουμε τις πατάτες, τις κόβουμε στα τέσσερα και μετά τις βάζουμε στην κατσαρόλα, προσθέτουμε το χυμό ντομάτας και την αρτυσιά  και το αφήνουμε μέχρι να ψηθεί.
(Άντρη Δημητρίου, Κυπερούντα)

Εκδοχή Γ΄
Κοκκινίζουμε στο ελαιόλαδο το χοιρινό, αφού πρώτα το κόψουμε σε κομμάτια διπλάσια από τα κομμάτια που είναι κομμένα τα παντζάρια.
Προσθέτουμε τα παντζάρια στο χοιρινό και ανακατεύουμε για λίγο.
Στη συνέχεια προσθέτουμε νερό και αλάτι και τα αφήνουμε να ψηθούν.
(ΥΓΦΠΠ 2006, 39)

Εκδοχή Δ΄
Βάζουμε το χοιρινό στην κατσαρόλα, το αφήνουμε να βράσει λίγο, καθαρίζουμε τα παντζάρια και τα κόβουμε σε λεπτές φέτες. Προσθέτουμε τα παντζάρια στην κατσαρόλα και στη συνέχεια τις πατάτες, μοιρασμένες στα τέσσερα.
Προσθέτουμε τον χυμό λεμονιού, αλατοπιπερώνουμε και το αφήνουμε μέχρι να ψηθεί.
(Κυθραιώτου 2013, 50)

Μέθοδος Μαγειρέματος

Ψήσιμο σε κατσαρόλα.

Σχόλια Συνταγής

Στην περιοχή της Μαραθάσας, το συγκεκριμένο πιάτο υπάρχει σε διάφορες παραλλαγές. Στον Μουτουλλά χρησιμοποιούσαν την πέτσα του χοίρου αντί για κρέας, επειδή θεωρούσαν ότι έτσι το φαγητό αποκτά ωραιότερη γεύση. Το σέρβιραν με λεμόνι και πιπέρι χωρίς κανένα επιπρόσθετο μπαχαρικό ή σάλτσα ντομάτας. Σε άλλες περιοχές, όμως, συναντούμε το φαγητό αυτό με ντομάτα και αρτυσιά (κύμινο), ιδιαίτερα στην περιοχή Μόρφου όπου καλλιεργούσαν το κύμινο (Κυθραιώτου 2013, 50).

Functional Role

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Συνήθιζαν να το μαγειρεύουν με κρεμμύδι και σέλινο στους γάμους στην περιοχή της Πιτσιλιάς (ΥΓΦΠΠ 2006, 39).

Στη Μαραθάσα τα παντζάρια με το χοιρινό ήταν δημοφιλές εορταστικό πιάτο το οποίο σερβιρόταν συνήθως στους γάμους (Κυθραιώτου 2013, 50).

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Additional information & references

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Κούρρη, Π. και Λαζάρου, Σ. (επιμ.) (2007). Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα, Αδημοσίευτα στοιχεία.

Κυθραιώτου, Φ. (2013). Γαστρονομικός οδηγός Μαραθάσας, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού-Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Λευκωσία.

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2006). Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Προφορική μαρτυρία: 
Άντρη Δημητρίου, Κυπερούντα (βλ. Κούρρη, Π. και Λαζάρου, Σ. (επιμ.) (2007). Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα, Αδημοσίευτα στοιχεία).

Ερευνητής / Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου, Βαρβάρα Γιάγκου / Πετρούλα Χατζηττοφή

Photographs

Attachments

One record found.1

Title
Διατροφική ανάλυση της συνταγής για τα παντζάρια με χοιρινό (Χ. Τσιάκλα, 2011).

Foods

Traditional recipes

Ratio - Lunches

Production areas

Production methods

Traditional utensils and tools

Bibliography

Food museums tour

Food ads

Education

Food industries history of Cyprus

Title
Παντζάρια (γιαχνί) με χοιρινό

Photographs

Attachments

Title Παντζάρια (γιαχνί) με χοιρινό

Photographs

Attachments

Title
Παντζάρια (γιαχνί) με χοιρινό