Αναζήτηση Τεκμηρίων

Başlık
γαλατούνα,η

Αγριόχορτο της κυπριακής φύσης, το οποίο πήρε το όνομά του από τον γαλακτώδη χυμό των φύλλων του. Το έτρωγαν βραστό με λαδόξιδο.

«Γαλατούνα (τζ̆όχχος)» <br/> Πηγή: Ixitixel, https://pms.wikipedia.org/wiki/Sonchus_oleraceus#/media/File:Sonchus_oleraceus_Bluetenstand.jpg

Ονομασία - Προέλευση
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Προέλευση

Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου

Ελληνική ονομασία - Περιγραφή

ζοχός [ζόχος,ο = αγκαθωτό, ποώδες ζιζάνιο που χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή ή τρώγεται βραστό ως λαχανικό] (Μπαμπινιώτης 2005, λήμα ζοχός (ο), 713) /το φυτό φλόμος, φιδόχορτο (Γιαγκουλής 2009, λήμμα γαλατούνα,η, 113 και λήμμα τζ̆όχχος,ο, 473) / άγριο χόρτο, εδώδιμο όταν μαγειρευτεί (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα γαλατούνες,οι, 139)

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. γαλατούνα < γάλα + κατάλ. -ούνα (Γιαγκουλής 2009, λήμμα γαλατούνα,η, 113)
          τζ̆ιόχχος/τζ̆όχχος < μεσν. ζόχος < αρχ. σόγχος (Γιαγκουλής 2009, λήμμα τζ̆όχχος,ο, 473)

Επιστημονική ονομασία: sonchus oleraceus (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Γαλατούνα, 34)

πληθ. γαλατούνες (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα γαλατούνες,οι, 139)

Η λέξη σε κάποιες περιοχές απαντάται και ως γαλατούνια (τα) (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα γαλατούνες,οι, 139). Επίσης, το συγκεκριμένο χόρτο είναι γνωστό και ως ζαλατούνα, γαλατόχορτο και γαλόχορτο, κοινώς φλόμος, τσούννα (Γιαγκουλής 2009, λήμμα γαλατούνα,η, 113 και λήμμα γαλατόχορτον - γαλόχορτον,το, 113 αντίστοιχα)

Το φυτό πήρε το όνομά του από τον γαλακτώδη χυμό των φύλλων του  (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Γαλατούνα, 34).

Μέθοδος Εξασφάλισης

Συλλογή

Μέθοδος Επεξεργασίας

Οι γαλατούνες τρώγονται βραστές με λαδόξινο (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Γαλατούνα, 34).

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Με το συγκεκριμένο χόρτο συνδέεται η παροιμία: «Τον κάουρον αντάν τον δακκάνει κουφή, τρώει ντζιόχχον τζαι γιανίσκει» (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Γαλατούνα, 149).

Βιβλιογραφία

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.

Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία. 

Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.


Πηγή φωτογραφίας:

«Γαλατούνα (τζ̆όχχος)» (Ixitixel, https://pms.wikipedia.org/wiki/Sonchus_oleraceus#/media/File:Sonchus_oleraceus_Bluetenstand.jpg)

Ερευνητής / Καταχωρητής

Τόνια Ιωακείμ, Στάλω Λαζάρου / Πετρούλα Χατζηττοφή, Αργυρώ Ξενοφώντος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Başlık
γαλατούνα,η

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Başlık γαλατούνα,η

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Başlık
γαλατούνα,η