Αναζήτηση Τεκμηρίων

Başlık
Κυπριακή επιτραπέζια ελιά

Η Κυπριακή επιτραπέζια ελιά παράγεται από την επεξεργασία των καρπών της ντόπιας κυπριακής ποικιλίας που καλλιεργείται σε όλο το νησί.

Ώριμες ελιές, ντόπιας κυπριακής ποικιλίας, αλατίζονται για να διατηρηθούν. <br/> Πηγή: ©Στάλω Λαζάρου.

Ονομασία - Προέλευση
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Προέλευση

Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου

Ελληνική ονομασία - Περιγραφή

Η Κυπριακή επιτραπέζια ελιά παράγεται από την επεξεργασία των καρπών της ντόπιας Κυπριακής ποικιλίας που καλλιεργείται σε όλο το νησί.

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Μέθοδος Εξασφάλισης

Συλλογή, Οικιακός κήπος, Συστηματική καλλιέργεια

Μέθοδος Επεξεργασίας

Μέθοδος παραγωγής: Οι ελιές που προορίζονται για επιτραπέζια κατανάλωση αρχίζουν να συγκομίζονται με το χέρι από τα τέλη Σεπτεμβρίου για τις πράσινες ελιές και συνήθως μέχρι τέλη Δεκεμβρίου κάθε έτους παραγωγής για τις μαύρες. Οι πράσινες ελιές χαράσσονται με ειδικές λεπίδες πριν από την εμβάπτισή τους σε άλμη (για απομάκρυνση της πικράδας). Στα σπίτια, παραδοσιακά, οι νοικοκυρές ετοίμαζαν τις πράσινες ελιές σπάζοντάς τις με ένα απότομο χτύπημα χρησιμοποιώντας μια πεπλατισμένη πέτρα (ονομάζονται ‘Τσακιστές’).
Οι μαύρες ελιές διατηρούνται σε άλμη ή ξύδι.

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Βασικό είδος στην καθημερινή  διατροφή των Κυπρίων από τα αρχαία χρόνια. Οι μαύρες ελιές συνηθίζονται σε όλα σχεδόν τα γεύματα (πρόγευμα, δεκατιανό, γεύμα, βραδυνό). Συνοδεύουν τα όσπρια. Χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ελιόπιιτας, η οποία καταναλώνεται ευρέως. 
Οι πράσινες ελιές, σερβίρονται ως μεζές, συνήθως πριν το κύριο γεύμα. Συχνά όμως τρώγονται στο πρόγευμα και το δεκατιανό. Οι ξυδάτες, επίσης σερβίρονται ως μεζές. Το ελαιόλαδο, το οποίο εξάγεται από τις μαύρες, ώριμες ελιές,  υπήρξε το βασικό εδώδιμο λάδι στη διατροφή των Κυπρίων ανέκαθεν. Χρησιμοποιείται σαν το βασικό λάδι στα παραδοσιακά φαγητά και γλυκά. Είναι το λάδι με το οποίο οι Κύπριοι συνοδεύουν τα όσπρια και τις σαλάτες.
Χαρακτηριστική φράση που υποδηλώνει πόσο βασική ήταν και είναι η ελιά στη διατροφή των Κυπρίων είναι η εξής: " Ψουμίν τζιαι ελιάν."

Σημ. Στάλω Λαζάρου

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Αθλούμενοι, Άλλη Ομάδα, Ασθενείς, Βρέφη, Εγκυες, Ηλικιωμένοι, Θηλάζουσες, Παιδιά, Χειρωνάκτες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φως κουκούτσια ελιάς σε
οικισμούς της Νεολιθικής Εποχής και απομεινάρια αρχαίου πέτρινου ελαιοτριβείου, που ανήκουν στην ύστερη εποχή του χαλκού και την Ελληνιστική περίοδο. Αναρίθμητες είναι οι ενδείξεις εξαγωγών επιτραπέζιων ελιών από την αρχαιότητα.
Το ελιόδεντρο και τα προϊόντα του είχαν πολλές χρήσεις στα κυπριακά νοικοκυριά ως μέρος της διατροφής, στις θρησκευτικές τελετουργίες, κ.λπ. Η λέξη ‘Ελιά’ εμφανίζεται ως τοπωνύμιο σε πολλές
περιοχές και αυτό αποδεικνύει τη σημασία της ελιάς για το νησί.

Βιβλιογραφία

Υπουργείο Γεωργίας , Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010).Γαστρονομικός χάρτης της Κύπρου,  Λευκωσία, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Γ.Τ.Π. 379/2010–2.000.

Ερευνητής / Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Başlık
Κυπριακή επιτραπέζια ελιά

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Başlık Κυπριακή επιτραπέζια ελιά

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Başlık
Κυπριακή επιτραπέζια ελιά