Sign In
Home
Project
Vision
Goals
Benefits
Target group
Integration
Deliverables
Future plans
Publications
Logo
Partners
Research team
Partners - Researchers
Other partners
Contribution
Main supporters
Supporters
Grants
News
Connections
Sitemap
Contact
Foods
Traditional recipes
Ratio - Lunches
Production areas
Production methods
Traditional utensils and tools
Bibliography
Food museums tour
Food ads
Education
Food industries history of Cyprus
Newsletter
newsletter
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Τεκμήρια
Title
γαλευτήριν,το
Πήλινο σκεύος μέσα στο οποίο έβαζαν το γάλα όταν άρμεγαν τα ζώα.
Name - Usage
Additional information & references
Name - Usage
Περιγραφή Σκεύους / Εργαλείου
Πρόκειται για πήλινο δοχείο μέσα στο οποίο αρμέγουν τα αιγοπρόβατα (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα γαλευτήριν,το, 113; Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Γαλευτήρι, 34), δοχείο για τη φύλαξη μέρους του γάλακτος που παράγει κάθε ζώο. Για το άρμεγμα χρησιμοποιούσαν το πήλινο γαλευτήρι (Άππιος 1999, 16). Ήταν πήλινο κυλινδρικό δοχείο, πιο στενό στη βάση και ανοικτό από πάνω, ύψους περίπου 30 εκατοστόμετρα, με μια διαγώνια κυλινδρική εξοχή για να αδειάζεται πιο εύκολα το γάλα.
Κυπριακή Ονομασία
Ελληνική Ονομασία
Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις
ΕΤΥΜ. < κυπρ. γαλεύω + κατάλ. -τήρι(ο)ν (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα γαλευτήριν,το, 113) αρχ. γαύλος, καρδάρι για άλλους στην Ελλάδα, αρμεγός, αραγός, καβελάρης για τους Κυθηρίους (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα γαλευτήριν,το, 110) Ο Ιωάννης Ερωτόκριτος προσθέτει πως πρόκειται για σκεύος παρόμοιο με καρδάρα (Κυπρή 1989, λήμμα γαλευτήριν,το, 369). πληθ. τα γαλευτήρκα (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα γαλεύκω, 60)
Τρόπος Χρήσης
Αποθήκευση / Συντήρηση
Additional information & references
Χρονολογία Χρήσης
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Τα ειδικού σχήματος αυτά δοχεία, με προχοή και στρογγυλεμένη βάση για να κινείται το αγγείο χωρίς να χύνεται το γάλα, κατασκευάζονταν στον Κόρνο και στο Βαρώσι. Χωρούσαν 10-12 οκάδες γάλα. Στο γάλεμα [άρμεγμα] χρειάζονταν δύο άτομα, ο βοσκός για να γαλεύκει [αρμέγει] και ένα δεύτερο άτομο για να οδηγεί τα ζώα στο μαντρί. Επειδή το άρμεγμα στο χώμα ήταν ανθυγιεινό, στην κυβερνητική φάρμα στην Αθαλάσσα είχαν κατασκευάσει ειδική υπερυψωμένη πλατφόρμα με κιγκλιδώματα στα πλάγια και στο μπροστινό μέρος που ανοιγόκλεινε, και με ράμπες μπροστά και πίσω, που διευκόλυναν το πέρασμα των ζώων. Για να είναι ήσυχα τους προσέφεραν λίγη τροφή (Maule and Shevki 1935, 92). Οι βοσκοί είχαν τον δικό τους τρόπο. Όπως αναφέρεται για το χωριό Λύση της Μεσαορίας, «πρώτα εγαλεύκαν τα βουρσούζικα κτηνά και ύστερα τα προκομμένα, γιατί υπήρχεν ο κίνδυνος ένα βουρσούζικο κτηνό να μπει στο γαλευτήρι και να σιονώσει το γάλα. Έτσι το γαλεύκει πρώτα, που είναι όφκαιρον το γαλευτήρι» (Ξυστούρης 1980, 263). Δηλαδή, πρώτα άρμεγαν τα λαίμαργα ζώα και μετά τα υπόλοιπα γιατί τα λαίμαργα μπορούσαν να χύσουν το γάλα από το γαλευτήρι. Για να γαλέψουν είχαν το γαλευτήριν που ήταν 'πού πηλόν σαν την κούζαν κότσ̆ινον» (Μαυροκορδάτος 2003, 313).
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Άππιος Γ.Β. (1999), Αναμνήσεις από την κατεχόμενη Ζώδια. Παραδοσιακά επαγγέλματα, χαρακτηριστικοί τύποι από την καθημερινή ζωή εύθυμες αληθινές ιστορίες, Λευκωσία. Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία. Δημητρίου Μ. (2001), Παραδοσιακή αγγειοπλαστική στην Κύπρο, Εθνογραφικό Μουσείο Κύπρου-Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, Λευκωσία. Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1979 [2002²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Α΄, Γλωσσάριον Γεωργίου Λουκά, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLI, Λευκωσία. Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία. Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1989), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Γ΄, Γλωσσάριον Ιωάννου Ερωτοκρίτου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XIV, Λευκωσία. Maule J.P. and Shevki M. (1935), "The Breeding and Management of Sheep in Cyprus", The Cyprus Agricultural Journal XXIX-XXX (1934-35), Nicosia, 88-95. Μαυροκορδάτος Γ.Ι. (2003), Δίκωμο: Το χθες και το σήμερα, Λευκωσία. Ξυστούρης Σ. (1980), Η κωμόπολη της Λύσης: ιστορική, κοινωνική, γεωργική και λαογραφική επισκόπηση, [χ.ό.], Λευκωσία. Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία. Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου Ε. (2008), «Τα γαλακτοκομικά προϊόντα στον ετήσιο κύκλο της παραδοσιακής ζωής στην Κύπρο», Η ιστορία του ελληνικού γάλακτος και των προϊόντων του (1ο Τριήμερο Εργασίας, Ξάνθη, 7-9 Οκτωβρίου 2005), Καλαντζόπουλος Γ. (επιμ.), Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Αθήνα, 401-423.
Ερευνητής / Καταχωρητής
Χρίστου Ελένη, Σάββας Πολυβίου, Αργυρώ Ξενοφώντος, Τόνια Ιωακείμ
Photographs
Attachments
More
Subject
Body
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής
GNOMON Pliroforiki (Cyprus) Ltd