Sign In
Home
Project
Vision
Goals
Benefits
Target group
Integration
Deliverables
Future plans
Publications
Logo
Partners
Research team
Partners - Researchers
Other partners
Contribution
Main supporters
Supporters
Grants
News
Connections
Sitemap
Contact
Foods
Traditional recipes
Ratio - Lunches
Production areas
Production methods
Traditional utensils and tools
Bibliography
Food museums tour
Food ads
Education
Food industries history of Cyprus
Newsletter
newsletter
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Τεκμήρια
Title
τιτσιρ(ιδ)όπιττες,οι
Πρόκειται για πίτες με τιτσιρίδες, τηγανητά, δηλαδή, κομμάτια χοιρινού λίπους.
Name - Recipe
Functional Role
Additional information & references
Name - Recipe
Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή
Οι συγκεκριμένες πίτες γίνονταν με ζυμάρι από σιταρένιο αλεύρι και χοιρινό λίπος (Μαυροκορδάτος 2003, 397).
Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις
Ονομάζονται επίσης τσιριγκόπιττες ή τσιριγκοπούλλες.
Υλικά Συνταγής
Εκδοχή Α΄: τιτσιρίες αλεύρι νερό ή γάλα μαγιά αλάτι Εκδοχή Β΄: 1 κιλό χοιρινό λίπος (κομμένο σε κύβους) λίγο νερό αλάτι 1 κιλό αλεύρι ½ κιλό λίπος (μύλλα) από χοιρινό νερό Εκδοχή Γ΄: 2 κιλά και 2 ¼ φλιτζάνια αλεύρι φαρίνα 2 φλιτζάνια μύλλαν του χοίρου 4 φλιτζάνια τιτσιρίες 1 κουταλάκι κοφτό αλάτι 1 ½ κουταλάκι κοφτό κανέλα 7 φλιτζάνια νερό (όσο σηκώσει)
Εκτέλεση Συνταγής
Εκδοχή Α΄: Οι τιτσιρίες γίνονται από μικρά ψιλοκομμένα κομματάκια χοιρινού λίπους. Κόβουμε το λίπος σε μικρές λωρίδες και μετά σε πιο μικρά κομματάκια. Στη συνέχεια, τα βάζουμε σε μια κατσαρόλα με λίγο αλάτι και νερό μέχρις ότου βγει το νερό και τα κομματάκια (τιτσιρίες) ξεροψηθούν καλά. Για να φτιάξουμε τιτσιρόπιτταν, ένας τρόπος είναι αφού πρώτα ετοιμάσουμε τη ζύμη να ρίξουμε μέσα τις τιτσιρίες και να τις ανακατέψουμε, έτσι ώστε αυτές να ενσωματωθούν στη ζύμη, την οποία πλάθοντάς την της δίνουμε το μέγεθος ενός μικρού ψωμιού ή σχήμα μακρόστενο και, στη συνέχεια, τη βάζουμε στον φούρνο και την ψήνουμε. Ένας άλλος τρόπος είναι να ρίξουμε τις τιτσιρίες μέσα στο αλεύρι, προσθέτοντας λίγη μαγιά της μπύρας με νερό ή γάλα και να τα ζυμώσουμε όλα μαζί. Στη συνέχεια βάζουμε το μείγμα σε ταψί και ψήνουμε στους 200 βαθμούς για μία περίπου ώρα (Σοφοκλέους 2004, τ. Β΄, 164). Εκδοχή Β΄: Κόβουμε το λίπος σε μικρές λωρίδες και μετά σε πιο μικρά κομματάκια. Στη συνέχεια, τα βάζουμε σε μια κατσαρόλα με λίγο αλάτι και νερό μέχρις ότου βγει το νερό. Στη συνέχεια, ανακατεύουμε σταδιακά μέχρι να ψηθούν και οι τιτσιρίες και να γίνουν τραγανιστές. Χωρίζουμε τις τιτσιρίες από το λίπος. Ζυμώνουμε το αλεύρι με το νερό και προσθέτουμε λίγο αλάτι. Ρίχνουμε μετά τη μίλλα και τις τιτσιρίες και ζυμώνουμε καλά. Πλάθουμε πίττες σαν μικρά ψωμιά και τις ψήνουμε σε μέτριο φούρνο. Σερβίρονται κομμένες σε κομμάτια και πασπαλισμένες με ζάχαρη (Προφ. μαρτυρία: Μαίρη Μάκη, Ασγάτα - Λεμεσός). Εκδοχή Γ΄ Μια μέρα πριν να φτιάξουμε τις τιτσιριδόπιττες παίρνουμε 2 κιλά λαρδίν, χοιρινό λίπος δηλαδή, κομμένο σε μικρά κομμάτια και το βάζουμε σε κατσαρόλα με ένα φλιτζάνι νερό. Το βάζουμε στη φωτιά και ανακατεύουμε που και που με ξύλινο κουτάλι και το αφήνουμε να τηγανιστεί. Βγάζουμε με κουτάλα βαθουλή σιγά-σιγά το λίπος (για να είναι άσπρο το λίπος δεν πρέπει να το βαρυψήσουμε) και το βάζουμε σε λεκάνη. Σιγά–σιγά παίρνουμε σχεδόν όλο το λίπος. Συνεχίζουμε το τηγάνισμα μέχρι που τα υπολείμματα του λειωμένου χοιρινού λίπους, δηλαδή οι τιτσιρίες, να πάρουν σκούρο χρυσό χρώμα. Τις βγάζουμε σε τρυπητό να στραγγίσουν. Την επομένη μέρα βάζουμε το αλεύρι σε λεκάνη και προσθέτουμε το αλάτι. Ρίχνουμε φλιτζάνι-φλιτζάνι το νερό και ζυμώνουμε να γίνει ζύμη πολύ σφικτή. Προσθέτουμε τη μύλλαν του χοίρου και συνεχίζουμε το ζύμωμα. Ρίχνουμε τις τιτσιρίες και την κανέλα και ζυμώνουμε να αναμειχθούν καλά (το ζυμάρι θα γίνει μαλακό). Παίρνουμε ένα κομμάτι ζυμάρι, το πλάθουμε ρολό (δεν έχει λεία επιφάνεια) μήκους 37 εκ. και πάχους σχεδόν διπλό από το σκουπόξυλο. Βουτάμε τα χέρια μας σε νερό (έχετε κοντά σας μια λεκάνη με νερό) και συνεχίζουμε να πλάθουμε το ρολό στρίβοντάς το αρκετά. Το γυρίζουμε σαν σαλιγκάρι, βρέχουμε ξανά τα χέρια μας και το πατάμε λίγο από πάνω. Τελειωμένη η τιτσιριδόπιττα έχει διάμετρο 18 εκ. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο και κάνουμε τις υπόλοιπες. Τις βάζουμε σε ταψί και τις ψήνουμε σε δυνατό προθερμασμένο φούρνο (170 βαθμούς) μέχρι να ροδοκοκκινίσουν (Προφ. μαρτυρία: Μαριάννα Φελλά και Μαρία Χριστόδουλου Φελλά, Κυπερούντα - Λεμεσός, στις Κούρρη και Λαζάρου 2007, αδημοσίευτα στοιχεία).
Μέθοδος Μαγειρέματος
ψήσιμο σε νερό και τηγάνισμα ψήσιμο στο φούρνο
Σχόλια Συνταγής
Σε παλαιότερες εποχές οι οικοκυρές έβαζαν τις τιτσιριδόπιττες σε μικρά κλαδάκια τερατσ̆ιάς και τις έψηναν στον παραδοσιακό φούρνο. Τρώγονται με ζάχαρη (Κυπρή - Πρωτοπαπά 2003, 279).
Functional Role
Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων
Από τα ωραιότερα παρασκευάσματα της Κύπριας οικοκυράς. Τις κατανάλωναν ως γλυκό ή ως ψωμί με τα γιαχνιστά φαγητά. Συνηθίζονταν σε όλα τα χωριά της Κύπρου (Κυπρή - Πρωτοπαπά 2003).
Εορταστικές Περιστάσεις
Συνήθως έφτιαχναν τις τιτσιριδόπιττες την Τσικνοπέμπτη, για να μυρίσει το σπίτι.
Συμβολικές Χρήσεις
Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Αστοί, Γυναίκες, Θεριστάδες, Ιερωμένοι, Μαθητές
Additional information & references
Χρονολογία
Συμπληρωματικά Στοιχεία
** Για τις τιτσιρίες γενικά, βλ. λήμμα τιτσιρία,η - τσιρίντζ̆ιν,το στην κατηγορία Τρόφιμα. Για τη συνταγή των τιτσιρίων, βλ. λήμμα τιτσιρί(δ)ες,οι στην κατηγορία Παραδοσιακές Συνταγές.
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Κούρρη Π. και Λαζάρου Σ. (επιμ.) (2007), Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα (αδημοσίευτα στοιχεία). Κυπρή Θ. - Πρωτοπαπά Κ. Α. (2003), Παραδοσιακά ζυμώματα της Κύπρου. Η χρήση και η σημασία τους στην εθιμική ζωή, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧVIII, Λευκωσία. Μαυροκορδάτος Γ. Ι. (2003), Δίκωμο: Το χθες και το σήμερα, Λευκωσία. Σοφοκλέους Γ. (2002-2006), Παράθυρο στην Κύπρο μας: λαογραφική–πολιτιστική ανθολογία, τ. Α΄-Γ΄, MAGS Press, Λάρνακα. Προφ. μαρτυρία: Μαίρη Μάκη, Ασγάτα - Λεμεσός. Καταγραφή: Ελένη Χρίστου. Ασγάτα - Λεμεσός, Φλεβάρης 2012. Πηγή φωτογραφίας: «Τιτσιριδόπιττες» (Στάλω Λαζάρου - Μαγειρεύω Κυπριακά 2014)
Ερευνητής / Καταχωρητής
Στάλω Λαζάρου, Δήμητρα Δημητρίου, Ελένη Χρίστου, Σάββας Πολυβίου, Αργυρώ Ξενοφώντος
Photographs
Attachments
More
Subject
Body
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής
GNOMON Pliroforiki (Cyprus) Ltd