Αναζήτηση Τεκμηρίων

Başlık
σ̆σ̆επαστές (σσεπαστές) με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,οι

Οι σσεπαστές με γέμιση από χόρτα ονομάζονταν χορτόπιττες ή χορτερές. Περιείχαν αυτοφυή χόρτα όπως άγρια σπανάκια, άγρια λάχανα (σέσκουλα), λαψάνες, ξινιατούς και άλλα είδη χόρτων που μαζεύονταν από τους αγρούς.

«Σσ̆επαστές» <br/> Πηγή: Ηλίας Μανιταράς, προσωπική ιστοσελίδα Facebook

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Πρόκειται για σκεπαστές πίτες με άγρια σπανάκια και άλλα χόρτα.

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Στη κυπριακή διάλεκτο η λέξη σσιεπαστές σημαίνει σκεπαστές. Ονομάζονται σσιεπαστές επειδή για την παρασκευή τους απαιτείται να τις σκεπάσουν με δεύτερο φύλλο ζύμης ή να διπλώσουν το φύλλο (Κυπρή και Πρωτοπαπά 2003).

Υλικά Συνταγής

Για τη ζύμη:
1 κιλό αλεύρι χωριάτικο
½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
1 ½ φλιτζάνι νερό
1 κ.γ. αλάτι

Για τη γέμιση:
1 κιλό άγριο σπανάχι ή και άλλα αγριόχορτα
½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
¾ φλιτζανιού φιδέ
1 ¼ φλιτζανιού πουργούρι 
1 φλιτζάνι σταφιδάκια (προαιρετικά)
1 κ.γ. κανέλα
½ κ.γ. πιπέρι
8-12 κ.σ. ελαιόλαδο (για την επάλειψη)
1 μεγάλο κρεμμύδι ψιλοκομμένο

Εκτέλεση Συνταγής

Ετοιμασία της γέμισης:
Καθαρίζουμε και πλένουμε τα χόρτα. 
Βάζουμε το λάδι στην κατσαρόλα και προσθέτουμε το κρεμμύδι και ακολούθως τον φιδέ για να τσιγαριστούν. 
Μετά προσθέτουμε το πουργούρι και ανακατεύουμε. 
Κατεβάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά. 
Ύστερα βάζουμε τα χόρτα κομμένα και το αλάτι. 
Τέλος, προσθέτουμε τα σταφιδάκια, την κανέλα και το πιπέρι και ανακατεύουμε καλά.

Ετοιμασία της ζύμης:
Βάζουμε το αλεύρι, το αλάτι και το λάδι στη σκάφη και ανακατεύουμε. Προσθέτουμε λίγο-λίγο το νερό και ζυμώνουμε μέχρι να γίνει ζυμάρι, όχι όμως πολύ σφιχτό.

Εκτέλεση:
Ανοίγουμε φύλλο ζύμης λεπτό, βάζουμε 2 κουταλιές γέμιση στο μισό του φύλλου και σκεπάζουμε με το άλλο μισό. 
Στρίβουμε τις άκρες. 
Ψήνουμε στον φούρνο μέχρι να κοκκινίσει η πίττα.
(Κάτζη 2000)

Μέθοδος Μαγειρέματος

τσιγάρισμα
ψήσιμο στον φούρνο

Σχόλια Συνταγής

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Οι σ̆σ̆επαστές πίττες ήταν πολύ μεγάλες, περίπου μισή οκά (περίπου μισό κιλό) και ψήνονταν στον φούρνο. Συνήθως οι Κύπριοι τις έτρωγαν ως κύριο γεύμα τις ημέρες της σαρακοστής, όταν νήστευαν (Κυπρή - Πρωτοπαπά 2003, 275). 

Οι σ̆σ̆επαστές που γεμίζονταν με χόρτα ονομάζονταν χορτόπιττες ή χορτερές. Περιείχαν χόρτα όπως άγρια σπανάκια, άγρια λάχανα (σέσκουλα), λαψάνες, ξινιατούς, και άλλα χόρτα που έβρισκαν στους αγρούς (Κυπρή - Πρωτόπαπα 2003, 276).

Εορταστικές Περιστάσεις

Συνήθως οι σ̆σ̆επαστές καταναλώνονταν τις ημέρες της Σαρακοστής, δηλαδή σε περίοδο νηστείας (Κυπρή - Πρωτόπαπα 2003, 275).

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Γυναίκες, Θεριστάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

** Για τις σ̆σ̆επαστές γενικά, βλ. λήμμα σ̆σ̆επαστές,οι στην κατηγορία Τρόφιμα.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Κάτζη Μ. (2000), «Οι τροφές που μας έδινε η φύση», Λαογραφική Κύπρος 30,50, 104-110.

Κυπρή Θ. - Πρωτοπαπά Κ. Α. (2003), Παραδοσιακά ζυμώματα της Κύπρου. Η χρήση και η σημασία τους στην εθιμική ζωή, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧVIII, Λευκωσία.


Πηγή φωτογραφίας: 

«Σσ̆επαστές» (Ηλίας Μανιταράς, προσωπική ιστοσελίδα Facebook)

Ερευνητής / Καταχωρητής

Δήμητρα Δημητρίου, Αργυρώ Ξενοφώντος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Başlık
σ̆σ̆επαστές (σσεπαστές) με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,οι

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Başlık σ̆σ̆επαστές (σσεπαστές) με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,οι

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Başlık
σ̆σ̆επαστές (σσεπαστές) με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,οι