Τεκμήρια

Title
αρκόσ̆οιρος (αρκόσιοιρος),ο

"Μια από τις δοκιμασίες που οι δράκοι έβαλαν στο Σπανό ήταν να σκοτώσει έναν αγριόχοιρο. Αφού καταφέρνει να πείσει τους δράκους να τον προσκαλέσουν να μείνει μαζί τους, αυτοί του ζητούν να σκοτώσει ένα αρκόσιοιρο για να τον φάνε."

Από την έκδοση: Κυπριακόν Παραμύθιν, Ο Σπανός τζι’οι Σαράντα Δράτζιοι.
Αποδελτίωση: Μαρία Τσαγγάρη

«Αγριόχοιρος» <br/> Πηγή: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wild_Boar_Habitat_quadrat.jpg

Name - Origin
Functional Role
Additional information & references

Name - Origin

Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου

Ελληνική ονομασία - Περιγραφή

αγριόχοιρος ή αγριογούρουνο

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. < άρκος + σ̆οίρος (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα αρκόσ̆οιρος,ο, 77)

Μέθοδος Εξασφάλισης

Κυνήγι

Μέθοδος Επεξεργασίας

Functional Role

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Additional information & references

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Ο αγριόχοιρος ή αρκόσιοιρος παρουσιάζεται ως ένα από τα θηράματα που απαιτούσε επιδέξιο και γενναίο κυνηγό. Αυτό φαίνεται από το λαϊκό παραμύθι «Ο Σπανός τζι’ οι Σαράντα Δράτζιοι».  Σ’ αυτό το παραμύθι παρουσιάζονται οι προσπάθειες του Σπανού να νικήσει τους σαράντα δράκους που έκοψαν το νερό από το χωριό του. Το σχέδιό του περιλαμβάνει αρκετά τεχνάσματα με τα οποία καταφέρνει να πείσει τους δράκους ότι είναι παλληκάρι άξιο να μένει μαζί τους. Μετά από περιπέτειες και πονηριές, τελικά επιτυγχάνει: σκοτώνει τους δράκους και χαλἀ το «δήμμα» που έφτιαξαν για να μπορέσει να κυλήσει το νερό στο χωριό του.
Μια από τις δοκιμασίες που οι δράκοι έβαλαν στον Σπανό ήταν να σκοτώσει έναν αγριόχοιρο. Αφού καταφέρνει να πείσει τους δράκους να τον προσκαλέσουν να μείνει μαζί τους, αυτοί του ζητούν να σκοτώσει ένα αρκόσιοιρο για να τον φάνε. Έτσι, σκέφτονται πως θα μπορέσουν να ξεφορτωθούν το Σπανό, τον οποίο φοβούνταν. Ο Σπανός κατά τύχη καταφέρνει να σκοτώσει τον μεγαλύτερο και οι δράκοι εντυπωσιάζονται πάλι από τη γενναιότητά του. Μέσα από το παραμύθι βλέπουμε πόσο δύσκολο και επικίνδυνο ήταν το κυνήγι του συγκεκριμένου ζώου.
«Μιαν ημέραν εσκεφτήκαν να τον βάλουν να κάμει καμμιάν δουλειάν, να δοτζιμάσουν την παλληκαρκάν του, τζι’ είπαν του, αν θέλει, να πάει μες το δάσος να σκοτώσει κανέναν αρκόσιοιρον, να τον φέρει να φάσιν. Λαλούν σου, αν μέν εν παλληκάριν ξώπρωτον, εν να τον ισκοτώσει ο αρκόσιοιρος.» [...] «Άμμαν τζι’ είαν οι δράτζιοι τον αρκόσιοιρον εποθαμμαστήκαν τζιαι λαλούν κρυφά ο ένας τ’ άλλου ‘Όι βρε, είντα παλληκάριν πόνει. Εμείς όποτ’ εν να σκοτώσουμεν κανέναν αρκόσιοιρον ερκούμαστιν τρεις-τρεις, τζιαι τούτος μανιχός του εσκότωσεν έτσι μηάλον αρκόσιοιρον.’» (Από την έκδοση: Κυπριακόν Παραμύθιν, Ο Σπανός τζι’οι Σαράντα Δράτζιοι με εικονογράφηση του Χαμπή Τσαγγάρη, εκδ. Printco, 1986. 
Βασίζεται στην έκδοση των Κυπριακών Σπουδών του Νέαρχου Κληρίδη,1959.
Αποδελτίωση: Μαρία Τσαγγάρη).

Τα πρώτα αγριογούρουνα στην πρόσφατη κυπριακή ιστορία εισήχθησαν στην Κύπρο το 1990 από το Νικόλα Φούρναρη από το χωριό Παρεκκλησιά Λεμεσού, ο οποίος εισήγαγε στην Κύπρο πέντε αγριόχοιρους από την Ελλάδα. Στις 6 Σεπτεμβρίου 1991, τα πρώτα τέσσερα χοιρίδια γεννήθηκαν στην αιχμαλωσία και άρχισαν από τότε να πολλαπλασιάζονται. Τον Δεκέμβριο του 1994 πέντε έγκυες θηλυκές και ένα αρσενικό διέφυγαν στο δάσος Λεμεσού. Τον Νοέμβριο του 1995 υπολογίστηκε ότι υπήρχαν γύρω στα 60-90 ζώα στο δάσος Λεμεσού και τον Αύγουστο τα πρώτα πέντε ζώα πυροβολήθηκαν από τους κυνηγούς.
Το 1996 έγινε μια νέα απελευθέρωση στην άκρη του Εθνικού Δασικού Πάρκου Τροόδους, κοντά στον Κάτω Αμίαντο. Τα ζώα αυτά, όπως είχε διαδοθεί, απελευθερώθηκαν από κυνηγούς. Στην αρχή του 1997 μικρές ομάδες αγριόχοιρων παρουσιάστηκαν ταυτόχρονα σε διάφορα μέρη του δάσους (Χατζηστερκώτης 2006).

Βιβλιογραφία

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.

Τσαγγάρης Χ. (1986), Κυπριακόν παραμύθιν. Ο σπανός τζι’ οι σαράντα δράτζιοι, Printco.

Χατζηστερκώτης Ε. (2006), Η πρόσφατη ιστορία της εισαγωγής και της πιθανής εξαφάνισης του αγριόχοιρου στην Κύπρο, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία (http://www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/60f24dd3d8b73c09c2257076004d01c9/6cd4a92e4037a426c2257210004c25dc?OpenDocument).


Πηγή φωτογραφίας:

«Αγριόχοιρος» (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wild_Boar_Habitat_quadrat.jpg)

Ερευνητής / Καταχωρητής

Μαρία Τσαγγάρη/ Στάλω Λαζάρου, Αργυρώ Ξενοφώντος

Photographs

Attachments

One record found.1

Title
Η πρόσφατη ιστορία της εισαγωγής και της πιθανής εξαφάνισης του αγριόχοιρου στην Κύπρο.

Foods

Traditional recipes

Ratio - Lunches

Production areas

Production methods

Traditional utensils and tools

Bibliography

Food museums tour

Food ads

Education

Food industries history of Cyprus

Title
αρκόσ̆οιρος (αρκόσιοιρος),ο

Photographs

Attachments

Title αρκόσ̆οιρος (αρκόσιοιρος),ο

Photographs

Attachments

Title
αρκόσ̆οιρος (αρκόσιοιρος),ο