Sign In
Home
Project
Vision
Goals
Benefits
Target group
Integration
Deliverables
Future plans
Publications
Logo
Partners
Research team
Partners - Researchers
Other partners
Contribution
Main supporters
Supporters
Grants
News
Connections
Sitemap
Contact
Foods
Traditional recipes
Ratio - Lunches
Production areas
Production methods
Traditional utensils and tools
Bibliography
Food museums tour
Food ads
Education
Food industries history of Cyprus
Newsletter
newsletter
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Τεκμήρια
Title
τιτσιρία,η - τσιρίντζ̆ιν,το
Υπόλειμμα του λειωμένου χοιρινού λίπους.
Name - Origin
Functional Role
Additional information & references
Name - Origin
Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου
Ελληνική ονομασία - Περιγραφή
Οι τιτσιρίες ή τσιρίντζ̆ια είναι μικρά τσιγαρισμένα κομμάτια χοιρινού λίπους (Ξιούτας 1978, 152; Γιαγκουλλής 2014, λημμα τσιρίντζ̆ιν,το, 565), τα οποία αλατίζονταν και φυλάγονταν για λίγες μέρες, ως είχαν, ή περισσότερες, μέσα σε πηκτή μύλλαν (Ξιούτας 1978, 152).
Γλωσσικές Παρατηρήσεις
ΕΤΥΜ. < τίτσιρος, δηλ. γυμνός, επειδή τηγανίζονται για να αφαιρεθεί όλο το λίπος, γυμνούνται του λίπους (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα τιτσιρίδες,οι, 40) Ονομάζονταν και τσιρίντζ̆ες.
Μέθοδος Εξασφάλισης
Οικιακή κτηνοτροφία
Μέθοδος Επεξεργασίας
Ήταν τα υπολείμματα από την τήξη της μύλλας στο τηγάνι. ** Για τη συνταγή των τιτσιρίων, βλ. λήμμα τιτσιρί(δ)ες,οι στην κατηγορία Παραδοσιακές Συνταγές. Επίσης, για συνταγές με κύριο συστατικό τις τιτσιρίες, βλ. στην ίδια κατηγορία τα λήμματα τιτσιρί(δ)ες πιλάφι,οι και τιτσιρί(δ)ες σουβλάκια,τα.
Functional Role
Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων
Τα υπολείμματα από την τήξη της μύλλας στο τηγάνι, τις τιτσιρίες ή τσιρίντζ̆ες, έβρισκαν κι αυτά τη θέση τους στη διατροφή των Κυπρίων. Τις τιτσιρίες τις έτρωγαν όσο ήταν ζεστές ως αλμυρό μεζέ (Κυπριανού 1970), ενώ σε κάποια χωριά αναφέρεται ότι τις έδιναν με λεμόνι στα παιδιά, ως προσφάγι μαζί με ψωμί. Με τις τιτσιρίες φτιάχνονταν οι τιτσιρόπιττες (επίσης τσιριγκόπιττες ή τσιριγγοπούλλες). Κάποιες νοικοκυρές τις διατηρούσαν σε μύλλαν. Με τις τιτσιρίες φτιάχνονταν οι τιτσιρόπιττες που στο χωριό Τσακκίστρα τις έτρωγαν με ζάχαρη. Σε άλλες περιοχές πάλι, τις χρησιμοποιούσαν ως συνοδευτικό των γιαχνιστών φαγητών (Ξιούτας 1978, 152).
Εορταστικές Περιστάσεις
Με τις τιτσιρίες φτιάχνονταν ένα γλυκό, τις τιτσιρόπιττες (γνωστές επίσης και ως τσιριγκόπιττες ή τσιριγγοπούλλες).
Συμβολικές Χρήσεις
Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Παιδιά
Additional information & references
Χρονολογία
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Οι στίχοι του ποιήματος «Τσιαττίσματα-γυρίσματα τζιαι του χωρκού μαντάτα» σκιαγραφούν τη σημασία αυτού του υποδεέστερου είδους στη διατροφή των χωρικών: «Στο θέρος που πηαίνναμεν, παίρναμεν τιστιρίδες,/ Ππελάφιν ήταν το φαϊν, / μάτσιες τζιαι τηανίτες. …. Με τιτσιρίδες ήτανε/ γεμάτον το σταμνούϊν,/τζι’ η μίλλα ήταν πόπαστον/ τζιαι πόλικον χαλλούμιν» (Λαζάρου 2004, 28-29).
Βιβλιογραφία
Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2014), Θησαυρός της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικός, Ετυμολογικός, Φρασεολογικός και Ονοματολογικός, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,74, Λευκωσία. Κυπριανού Χ. Στ. (1970), Μερικές κυπριακές τροφές του χωριού Τσακκίστρα, Εκδόσεις Γυμνασίου Λαπήθου, Λάπηθος. Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία. Λαζάρου Ξ. (2004), Της Κύπρου τα τσιαττίσματα τζιαι του χωρκού μαντάτα, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία. Ξιούτας Π. (1978), Κυπριακή λαογραφία των ζώων, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XXXVIII, Λευκωσία.
Ερευνητής / Καταχωρητής
Αντωνία Ματάλα, Δήμητρα Δημητρίου, Αργυρώ Ξενοφώντος
Photographs
Attachments
More
Subject
Body
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής
GNOMON Pliroforiki (Cyprus) Ltd