Sign In
Home
Project
Vision
Goals
Benefits
Target group
Integration
Deliverables
Future plans
Publications
Logo
Partners
Research team
Partners - Researchers
Other partners
Contribution
Main supporters
Supporters
Grants
News
Connections
Sitemap
Contact
Foods
Traditional recipes
Ratio - Lunches
Production areas
Production methods
Traditional utensils and tools
Bibliography
Food museums tour
Food ads
Education
Food industries history of Cyprus
Newsletter
newsletter
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Τεκμήρια
Title
δίχτυα,τα
Name - Usage
Additional information & references
Name - Usage
Περιγραφή Σκεύους / Εργαλείου
Σε παλαιότερες εποχές τα δίχτυα γίνονταν στο σπίτι και τα έμπλεκαν οι γυναίκες της οικογένειας του ψαρά. Το πλέξιμο, πριν την εμφάνιση των εισαγόμενων λινών κλωστών, γινόταν με μεταξωτή κλωστή και κάθε γυναίκα ψαρά έπρεπε να ξέρει πώς γίνεται. Χρησιμοποιούσαν ειδικό βελόνι από ξύλο μερσινιάς [μερσινιά,η = η μυρσίνη (μυρτιά)] που είχε λεία επιφάνεια. «Έπαιρναν ένα αρμαδούρο [αρμαδούρος,ο = ψιλή κλωστή με τηνοποίες γινόταν το αρμάτωμα, δηλαδή η πρόσδεση των βαριδιών πάνω στο δίχτυ], τον έβαζαν σε ευθεία γραμμή ή σε σχήμα κύκλου και έδεναν πάνω τόσους κόμπους ανάλογα με το πόσα μμάδκια [(α)μμάδκια = μάτια < μάτιν,το, εδώ ενν. άνοιγμα] ή μουρέλλα [μουρέλλον,το = νήμα σταθερού μήκους] ήθελαν να έχει το δίχτυ. Εκάμναν δίχτυα με 60 μμάδκια, 70, 80 ακόμα και 90 μμάδκια στο ύψος. Ξεκινούσαν το πλέξιμο από τη μια πλευρά και το κατέληγαν στην άλλη και μετά συνέχιζαν αντίστροφα». Τα αμμάθκια των διχτύων γίνονταν με τη χρήση κυλινδρικού μέτρου, του μουρέλλου [μουρέλλον,το = καλαμοδιαβήτης χάραξης κάμαρας τοίχου ή αγκωναριού] ή αξάμου [άξαμος,ο = μονάδα μέτρου], που συνήθως δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα κομμάτι καλαμιού, του οποίου η διάμετρος ήταν ίση με τα ανοίγματα του διχτύου (περίπου ένα εκατοστό του μέτρου). Συνάμα με το δίχτυ έπλεκαν και τρέμιζον, δηλαδή δίχτυ με πολύ πιο μεγάλες τρύπες, χρησιμοποιώντας άλλο άξαμο που ήταν ορθογώνιος με διαστάσεις 2 Χ 1.5 cm περίπου. Το δίχτυ είχε επομένως δύο είδη πλεξίματος: το πανί το ψιλάμματον και το τρέμιζον. Έμπαινε το πανί στη μέση και στην κάθε μεριά του έμπαιναν τρέμιζα, έτσι ώστε το ψάρι να μπορεί να περάσει, είτε από τη μια μεριά, είτε από την άλλη μέσω ενός εκ των δύο τρεμίζων να δεθεί και να πιαστεί και από τα δύο. Σε όλο το μήκος των διχτύων έμπαιναν δύο γραντιά [γραντίν,το = σχοινί (πάχους 4-5 χιλιοστών)]. Ένα στο πάνω μέρος για το δέσιμο πάνω των φελλών και ένα από κάτω για το δέσιμο των μολύβδινων βαριδιών. Τα γραντιά, πριν εμφανιστούν τα εισαγόμενα νημάτινα σχοινάκια, κατασκευάζονταν με τον αδραχτάν [αδραχτάς,ο = αδράχτι με σταυροειδή κεφαλή που κρεμόταν προς τα κάτω] από τους βοσκούς, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν για το πλέξιμό τους τρίχες της αίγας. Όταν εμφανίστηκαν οι εισαγόμενες κλωστές, μερικοί είχαν δουλάππιν [δουλάππιν,το = χειροκίνητο εργαλείο με περιστρεφόμενο τροχό, με το οποίο έκλωθαν και τύλιγαν την κλωστή σε καλάμια ή μασούρια] και έπλεκαν τις κλωστές για γραντιά και για τους αρμαδούρους. Πάνω στους αρμαδούρους δένονταν τα μολύβια που δεν ήταν τίποτε άλλο από πλακέτες μολύβδου, οι οποίες κόβονταν με το μαχαίρι στο μέγεθος ενός κουτιού σπίρτων. Τα δίχτυα βάφονταν στη συνέχεια σε χρώμα βαθύ καφέ για να μην είναι ορατά από τα ψάρια κάτω από το νερό. Το βάψιμο γινόταν με βρασμό των διχτύων σε νερό μέσα στο οποίο έβαζαν φελλούς πεύκου (Ιωνάς 2001, 218-219).
Κυπριακή Ονομασία
Ελληνική Ονομασία
Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις
ΕΤΥΜ. μεσν. < αρχ. δίκτυον (Μπαμπινιώτης 2005, λήμμα δίχτυ,το, 518)
Τρόπος Χρήσης
Αλιεία
Additional information & references
Χρονολογία Χρήσης
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Ιωνάς Ι. (2001), Τα παραδοσιακά επαγγέλματα της Κύπρου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧΧΧVΙΙ, Λευκωσία. Μπαμπινιώτης Γ. (2005), Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Με σχόλια για τη σωστή χρήση των λέξεων. Ερμηνευτικό, Ορθογραφικό, Ετυμολογικό, Συνωνύμων-Αντιθέτων, Κυρίων Ονομάτων, Επιστημονικών Όρων, Ακρωνυμίων, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα.
Ερευνητής / Καταχωρητής
Τόνια Ιωακείμ, Αργυρώ Ξενοφώντος
Photographs
Attachments
More
Subject
Body
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής
GNOMON Pliroforiki (Cyprus) Ltd