Τεκμήρια

Title
αρκοκολόκασον,το

Το φυτό Άρον του Διοσκουρίδη (Arum dioscoridis), του οποίου η ρίζα είναι εδώδιμη. Σε εποχές μεγάλης σιτοδείας χρησιμοποιήθηκε ως υποκατάστατο του κοκολασιού.

«Αρκοκολόκασον (Arum dioscoridis)» <br/> Πηγή: https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Arum_dioscoridis.jpg

Name - Origin
Functional Role
Additional information & references

Name - Origin

Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου

Ελληνική ονομασία - Περιγραφή

αγριοκολόκασο (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα αρκοκολόκασον,το, 76), δρακοντιά (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 2, λήμμα αρκοκολόκασον,το, 302)

Πρόκειται για είδος άγριου κολοκασιού που αυτοφύεται σε πεδινές περιοχές (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 2, λήμμα αρκοκολόκασον,το, 302).

Το φυτό Άρον του Διοσκουρίδη (Arum dioscoridis), του οποίου η ρίζα είναι εδώδιμη.

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. < άρκον [άρκον,το = το άγριο] + κολοκάσι (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα αρκοκολόκασον,το, 76)

Επιστημονική ονομασία: Άρον το διοσκορίδιον-Arum dioscoridis (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 2, λήμμα αρκοκολόκασον,το, 302)

Μέθοδος Εξασφάλισης

Συλλογή

Μέθοδος Επεξεργασίας

Λόγω του ότι όλα τα μέρη του φυτού είναι τοξικά, πριν να χρησιμοποιήσουν τη ρίζα της αρκοκολοκασιάς έπρεπε να τη βράσουν για να φύγει η τοξική ουσία που περιέχει (Γεννάδιος 1914, 146).

Functional Role

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Το ρίζωμα του αρκοκολοκασιού εχρησιμοποιείτο στην αρτοποιία σε παλαιότερες εποχές (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 2, λήμμα αρκοκολόκασον,το, 302).

Σε εποχές μεγάλης σιτοδείας χρησιμοποιήθηκε ως υποκατάστατο του κοκολασιού. Οι Κύπριοι αγρότες έβραζαν και έτρωγαν την αμυλούχα ρίζα της αρκοκολοκασιάς, η οποία μοιάζει με το κολοκάσι (Γεννάδιος 1914, 146).

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Additional information & references

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Το πιο κάτω απόσπασμα είναι ενδεικτικό για την κατανάλωση του αρκοκολόκασου σε εποχές στέρησης: 
«ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΓΡΙΠΠΗ: Το 1918 με το τέλος του πολέμου ενέκυψε στο χωριό μας μεγάλη γρίππη. Ισπανική όπως ονομαζόταν. Στο πέρασμα της άφησε 18 νεκρούς στο χωριό σε σύνολο 300 κατοίκων. Για την μεγάλη πείνα του 1918 ο Χαμπής Σπανός μας αφηγείται: «Εν υπήρχαν καθόλου δουλειές και το ψουμίν ήταν πανάκριβο. Εγιώ, μας λέγει εδούλευκα μισταρκός μια λίρα τον γρόνον. Μόνο για να τρώω ψουμίν και για την οικογένεια ένα στόμα λιγότερο ήταν μεγάλο πράμα. Από την πείνα μας εβκάλλαμεν αγριοκολόκασον, το μαειρεύκαμεν μέσα στις πινιές [ένα είδος κατσαρόλας από χώμα και αλοιφτή από μέσα] κι όταν με το πολλή ψήσιμον μαλάκωνε λίγο το τρώγαμε. Μα ήταν πολύ αψόν και τρέχαν τα σάλια μας. Ήταν όμως καλύτερο από την πείνα» (Sjonathan Wiki, "Xylofagou history").

Βιβλιογραφία

Γεννάδιος Π. Γ. (1914), Λεξικόν φυτολογικόν: Περιλαμβάνον τα ονόματα, την ιθαγένειαν και τον βίον υπερδεκασχιλίων φυτών, εν οις και τα λόγω χρησιμότητος ή κόσμου καλλιεργούμενα, των οποίων περιγράφονται και η ιστορία, η καλλιέργεια, τα προϊόντα και αι νόσοι, Εκ του Τυπογραφείου Παρασκευά Λεωνή, Εν Αθήναις.

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.

Παυλίδης Α. (επιμ.) (1985), Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 2, Φιλόκυπρος, Λευκωσία. 


Διαδικτυακή πηγή:  

Sjonathan Wiki, "Xylofagou history", http://sjonathan.wikia.com/wiki/Xylofagou_history. 


Πηγή φωτογραφίας:

«Αρκοκολόκασον (Arum dioscoridis)» (https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A7%D7%95%D7%91%D7%A5:Arum_dioscoridis.jpg)

Ερευνητής / Καταχωρητής

Σάββας Πολυβίου, Κυριακή Παντελή / Πετρούλα Χατζηττοφή, Αργυρώ Ξενοφώντος

Foods

Traditional recipes

Ratio - Lunches

Production areas

Production methods

Traditional utensils and tools

Bibliography

Food museums tour

Food ads

Education

Food industries history of Cyprus

Title
αρκοκολόκασον,το

Photographs

Attachments

Title αρκοκολόκασον,το

Photographs

Attachments

Title
αρκοκολόκασον,το