Sign In
Home
Project
Vision
Goals
Benefits
Target group
Integration
Deliverables
Future plans
Publications
Logo
Partners
Research team
Partners - Researchers
Other partners
Contribution
Main supporters
Supporters
Grants
News
Connections
Sitemap
Contact
Foods
Traditional recipes
Ratio - Lunches
Production areas
Production methods
Traditional utensils and tools
Bibliography
Food museums tour
Food ads
Education
Food industries history of Cyprus
Newsletter
newsletter
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Τεκμήρια
Title
Συλλογή χαρουπιών κατά τον 19ον-20ον αιώνα
" Με τα δκυο σου σσιέρκα
κορούα μου, να
νεταρουμεν,
να μεν μας προλάβουν οι
πογκουρτζίες... "
Σοφοκλέους (2004, σελ 128)
Name - Origin
Functional Role
Additional information & references
Name - Origin
Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου
Ελληνική ονομασία - Περιγραφή
Συλλογή χαρουπιών κατά τον 19ον-20ον αιώνα Για αιώνες ολάκερους, τα τεράτσια (χαρούπια) θεωρούνταν ως μαύρος χρυσός της. Κύπρου, αφού η τερατσσιά (χαρουπιά) μαζί με την ελιά και τα δημητριακά, ήταν από τα πιο βασικά γεωργικά προϊόντα του νησιού μας. Βέβαια, ο τίτλος του «μαύρου χρυσού» δόθηκε στα χαρούπια και για έναν επιπλέον λόγο.Το εισόδημα που προερχόταν από αυτά, ήταν για τους μικροϊδιοκτήτες το κάτι τι παραπάνω- επιπλέον- αφού μ' αυτό συμπλήρωναν τις ανάγκες τους, καλύπτοντας πολλές τρύπες του ετήσιου οικογενειακού προϋπολογισμού, ενώ για τους κτηματίες, μεγαλοϊδιοκτήτες, και εμπόρους, τα χαρούπια ήταν μια πραγματική «φλέβα χρυσού» με μεγάλα ετήσια εισοδήματα. Η τερατσιά είναι δένδρο ξηρικό, δε χρειάζεται δηλαδή πολύ νερό και ιδιαίτερη φροντίδα για να αναπτυχθεί και να αποδώσει καρπούς, με φροντισμένη καλλιέργεια, όμως μπορεί να φτάσει έως και 20 μέτρα ύψος και να αποδώσει πάνω από ένα καντάρι (180 οκάδες ή 230 κιλά) καρπό. Στα χρόνια της αγγλοκρατίας και μετέπειτα, η έναρξη της συλλογής χαρουπιών οριζόταν με κυβερνητικό διάταγμα στο οποίο καθοριζότανμε απόλυτη ακρίβεια, η ημερομηνία που ήταν συνήθως τα τέλη Αυγούστου. Οι μικροϊδιοκτήτες αλλά και οι κτηματίες, ετοίμαζαν από νωρίς τα απαραίτητα σύνεργα, έτσι ώστε με το έναυσμα για συγκομιδή, να είναι από κάθε άποψη έτοιμοι. Η συλλογή των χαρουπιών- όπως και όλες οι άλλες γεωργικές ασχολίες την παλιά εποχή άρχιζε με το χάραμα και ολοκληρωνόταν με τη δύση του ήλιου. Οι χαλlστές - οι ρίχτες, αυτοί που έριχναν το καρπό από τα δένδρα- χάλιζαν (σε κάποιες περιοχές της Κύπρου έλεγαν «βάκλιζαν») με μακριά κοντάρια τα τεράτσια και τα έριχναν στη γη, όπου και τα μάζευαν οι χαρουποσυλλέκτες, συνήθως γυναίκες και μικρά παιδιά. Τα τοποθετούσαν στις ποδιές τους ή σε καλάθια και στη συνέχεια τα έβαζαν σε μεγάλα σακιά που χωρούσαν 100 με 150 οκάδες το κάθ' ένα. Τα σακιά τα έπαιρναν οι κκιρατζήες (αγωγιάτες), τα τοποθετούσανστα ζώα (γαϊδουράκια ή μουλάpια) καμιά φορά δε και σε καρότσες και τα μετέφερνανσε μεγάλες αποθήκες στα λιμάνια της Αμμοχώστου, της Κερύνειας και της Λεμεσού, όπου τα παραλάμβαναν οι έμποροι, για να τα κάνουν στη συνέχεια εξαγωγή. Μετά την ολοκλήρωση της δουλειάς που διαρκούσε 1Ο με 15 μέρες, ανάλογα με τα δένδρα που είχε ο καθένας, οι ιδιοκτήτες έδιναν την άδεια, για ποκκουρίσματα... Οι φτωχοί και άκληροι της κοινότητας, οι ποκκουρτζίες, μπορούσαν να μπουν στο κτήμα και να μαζέψουν τα απομεινάρια, τα ονομαζόμενα πόγκουρα. Ήταν δε τόσο αυστηροί οι νόμοι, που αν συλλαμβανόταν κάποιος να πογκουρίζει χωρίς άδεια, οδηγείτο κατευθείαν στο δικαστήριο κι εκεί αντιμετώπιζε το ενδεχόμενο επιβολής μεγάλου χρηματικού προστίμου, ακόμη και φυλάκισης... Σοφοκλέους (2004, σελ 128-129)
Γλωσσικές Παρατηρήσεις
Μέθοδος Εξασφάλισης
Συλλογή
Μέθοδος Επεξεργασίας
Functional Role
Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων
Στο σχετικό περιεχόμενο, μπορείτε να βρείτε σχετικά τεκμήρια, όπου περιγράφεται η χρήση των χαρουπιών στην καθημερινή διατροφή των Κυπρίων.
Εορταστικές Περιστάσεις
Συμβολικές Χρήσεις
Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Additional information & references
Χρονολογία
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Τα χαρούπια ονομάζονταν ο «μαύρος χρυσός» της Κύπρου Σοφοκλέους (2004, σελ 128)
Βιβλιογραφία
Σοφοκλέους Γ. (2004), Παράθυρο στη Κύπρο μας. Λαογραφική –Πολιτιστική Ανθολογία, τομ. Β΄, Λευκωσία.
Ερευνητής / Καταχωρητής
Στάλω Λαζάρου
Photographs
Attachments
More
Subject
Body
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής
GNOMON Pliroforiki (Cyprus) Ltd