Σύνδεση
Αρχική
Έργο
Όραμα
Στόχοι
Οφέλη
Σε ποιους απευθύνεται
Πρόοδος έργου
Παραδοτέα
Μελλοντικά σχέδια
Δημοσιεύσεις
Λογότυπο Έργου
Συνεργάτες
Ερευνητική ομάδα
Συνεργάτες - Ερευνητές
Άλλοι συνεργάτες
Πρόσκληση σε συνεισφορά
Κύριοι Υποστηρικτές
Υποστηρικτές
Κατηγορίες Επιχορηγήσεων
Νέα
Συνδέσεις
Χάρτης Πύλης
Επικοινωνία
Τρόφιμα
Παραδοσιακές Συνταγές
Σιτηρέσιο - Γεύματα
Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης
Τεχνικές Παραγωγής
Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία
Βιβλιογραφία
Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής
Διαφημίσεις Τροφίμων
Εκπαιδευτικές Εφαρμογές
Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων
Newsletter
λίστα
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Αναζήτηση Τεκμηρίων
Τίτλος
πασκιές,οι
Παρασκευάζονται και καταναλώνονται την περίοδο του Πάσχα, κυρίως σε χωριά της επαρχίας Πάφου.
Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Ονομασία - Συνταγή
Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή
Πρόκειται για πασχαλινές πίτες με γέμιση από κρέας αρνιού ή κατσικιού.
Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις
ΕΤΥΜ. < Πάσχα (Φαρμακίδης 2000, 404-405) εν. η πασκιά (Φαρμακίδης 2000, 404-405)
Υλικά Συνταγής
Για τη ζύμη: Χρησιμοποιούμε τα ίδια με τα υλικά της φλαούνας, δηλαδή: 2 κιλά αλεύρι (φαρίνα και χωριάτικο) 1 κ.γ. αλάτι 2 κ.γ. μπέικιν πάουντερ μέχλεπι, μαστίχα, γλυκάνισο (κοπανισμένα καλά) 2 φλιτζάνια λάδι προζύμι (στο μέγεθος 2-4 αυγών) γάλα χλιαρό για το ζύμωμα Για τη γέμιση: 2 κιλά κρέας αρνί ή ρίφι κομμένο (όπως για αφέλια) 1 κιλό κρεμμύδια λάδι κανέλα, πιπέρι, αλάτι 1 δόση από τη γέμιση της φλαούνας (προαιρετική) Για επάλειψη: κτυπημένα αβγά σουσάμι
Εκτέλεση Συνταγής
Εκδοχή Α΄: Τηγανίζουμε χωριστά και ελαφρά κρέας και κρεμμύδια. Ενώνουμε και προσθέτουμε κανέλα, πιπέρι, αλάτι. Τα αφαιρούμε από το λάδι. Ανοίγουμε στρογγυλά φύλλα ζύμης στο μέγεθος ενός μικρού πιάτου και βάζουμε λίγη γέμιση. Προσθέτουμε άλλο φύλλο από πάνω (λεπτότερο από το πρώτο) και κλείνουμε τα δύο φύλλα γύρω-γύρω, όπως στις κολοκοτές. Αλείφουμε με αυγό και ραντίζουμε με σουσάμι. Ψήνουμε στο φούρνο, όπως και τις φλαούνες (Υπουργείο Γεωργίας 2010, Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, 46-47; Υπουργείο Γεωργίας 2009, «Για την αγρότισσα: Πασχαλινά ζυμωτά και φαγητά», 72). Εκδοχή Β΄: «Καβουρδίζουμε κρέας, που συνήθως είναι κατσικάκι, και προσθέτουμε σε αυτό κρεμμύδια, κανέλα, γαρίφαλα, πιπέρι. Την επόμενη μέρα αναμειγνύουμε το κρέας με τη γέμιση που φτιάχνουμε για τις φλαούνες, τον γνωστό "φουκόν". Παίρνουμε ζυμάρι και ανοίγουμε στρογγυλές πίτες. Μέσα σε καθεμιά βάζουμε μέρος από το μείγμα και, ακολούθως, με μικρότερες πίτες, σκεπάζουμε τις πασκιές, τις οποίες, αφού αλείφουμε με αβγό, τις τοποθετούμε στο φούρνο, τον οποίο προηγουμένως ανάβουμε με ξύλα. Αφού ο φούρνος έχει πυρωθεί για αρκετή ώρα, στη συνέχεια καθαρίζεται και, αφού κρίνουμε ότι είναι κατάλληλη η θερμότητα σε αυτόν, αρχίζουμε να φουρνίζουμε τις πασκιές» (Πολεμίτου 2010).
Μέθοδος Μαγειρέματος
τηγάνισμα ψήσιμο σε φούρνο
Σχόλια Συνταγής
Σε αρκετά χωριά της Πάφου η γέμιση αυτή αναμειγνύεται με τη γέμιση της φλαούνας και συνεχίζει η διαδικασία ετοιμασίας των πασκιών, όπως περιγράφεται πιο πάνω (Υπουργείο Γεωργίας 2010, Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, 46-47; Υπουργείο Γεωργίας 2009, «Για την αγρότισσα: Πασχαλινά ζυμωτά και φαγητά», 72).
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων
Καθόλην την εβδομάδα της Διακαινησίμου, οι Πάφιοι θεωρούσαν προσβλητικό προς την ιερότητα των ημερών να μαγειρεύουν. Τρέφονταν με πασκιές, φλαούνες και κολλούρες (Φαρμακίδης 2000, 404-405). Κατά τον Ξενοφών Π. Φαρμακίδη, η πασκιά περιέχει ημιτηγανισμένα κρέατα από τρυφερά αρνιά ή χοιρίδια (Φαρμακίδης 2000, 404-405).
Εορταστικές Περιστάσεις
Παρασκευάζονται και καταναλώνονται την περίοδο του Πάσχα σε χωριά της επαρχίας Πάφου.
Συμβολικές Χρήσεις
Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Χρονολογία
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Οι πασκιές πριν από εκατοντάδες χρόνια, όπως λένε οι παλαιότεροι, άρχισαν να παρασκευάζονται στο Πολέμι και στα γύρω χωριά αλλά με την πάροδο των χρόνων παρασκευάζονται σε ολόκληρη την Πάφο (Πολεμίτου 2010). ** Για τις πασκιές, βλ. και λήμμα πασκιά,η στην κατηγορία Τρόφιμα.
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010), Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία. Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (2009), «Για την αγρότισσα: Πασχαλινά ζυμωτά και φαγητά», Αγρότης (Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος). Φαρμακίδης Ξ. (2000), Άπαντα, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία. Διαδικτυακές πηγές: Πολεμίτου Μ. (2010), «Το παραδοσιακό έθιμο της πασκιάς», Sigmalive - http://www.sigmalive.com/archive/simerini/analiseis/253794. http://www.howaboutsomegreektonight.com/paskies.php Πηγή φωτογραφίας: «Πασκιές» (Μαρία Συμεωνίδου)
Ερευνητής / Καταχωρητής
Βαρβάρα Γιάγκου, Στάλω Λαζάρου, Αργυρώ Ξενοφώντος, Τόνια Ιωακείμ
Φωτογραφίες
Συνημμένα
Περισσότερα
Σχετικό Περιεχόμενο - Σιτηρέσιο
Πασχαλινό τραπέζι της Αγάπης
Πρόκειται για επιβίωση του πανάρχαιου χριστιανικού εθίμου των συμποσίων-αγαπών σε χωριά της κυπριακής υπαίθρου
Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές
αβκωτές,οι
Κυπριακό πασχαλινό έδεσμα. "Στην περιφέρεια του φύλλου βάζουμε δύο λωρίδες ζυμαριού αφού τις πλάσουμε. Βάζουμε μέσα τη ζύμη (περίπου μια χούφτα) και στη μέση το αβγό. Με άλλες δύο λωρίδες, πιο χοντρές, σταυρώνουμε τη ζύμη (μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη φαντασία μας και να φτιάξουμε διάφορα σχήματα)" (Προφ. μαρτυρία: Κυριάκος Ζωγράφου, 44 ετών, Πάφος).
αβκωτές,οι, κουκκουρκά,η, κουλλούρκα μυλλωμένα,τα
Συνταγή για ζύμωμα κουλουριών και παξιμαδιών, με τη χρήση ζωικού ή φυτικού λίπους. Το ίδιο ζυμάρι το χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή αβκωτών, πασχαλινών ζυμωμάτων διαφόρων μορφών με κόκκινο αβγό στο κέντρο.
Αρνί ψητό
Φαγητό με κρέας, το οποίο συνηθιζόταν ιδιαίτερα στο κυριακάτικο τραπέζι ή στο γιορτινό γεύμα του Πάσχα.
Κουλλούρκα κορνιώτικα
".. κόβουμε από τη ζύμη ένα κομμάτι, το περνάμε μέσα από το σησάμι το οποίο το έχουμε τοποθετήσει σε μία πετσέτα και το πλάθουμε σε κουλούρια μακρόστενα, στρογγυλά. Δημιουργούμε πασχαλινές κούκλες, τσαντούλες (ζεμπιλούθκια), σαρακοστή και σταυροκούλουρα" (Σταυρούλα Βορκά, Κόρνος)
Μαγειρίτσα
Η μαγειρίτσα είναι παραδοσιακή σούπα που παρασκευάζεται το Πάσχα σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια συνηθίζεται πολύ και στην Κύπρο.
Πασχαλινά αυγά βαμμένα με κρεμμυδόφυλλα
Τα φύλλα από ξερά κρεμμύδια δίνουν στα αυγά ένα ζεστό, κιτρινωπό προς μελί χρώμα.
Πασχαλινά αυγά βαμμένα με μαργαρίτες
Οι μαργαρίτες, γνωστές στην Κύπρο και ως σιμιλλούθκια, μεταφέρουν με το βράσιμο το ζωηρό κίτρινο χρώμα τους στα αυγά. "Βάζουμε μπόλικες κίτρινες μαργαρίτες σε μία κατσαρόλα. Τοποθετούμε πάνω τους αυγά και ξανά μαργαρίτες." (Κούλλα Καραμανή, Κόρνος)
Πασχαλινά αυγά βαμμένα με φυτά και βότανα
Για κόκκινα αυγά χρησιμοποιούμε ριζάρι, χυμό από παντζάρια και παπαρούνες. Το ριζάρι προέρχεται από ρίζες φυτού που ευδοκιμεί σε ορισμένες αγροτικές περιοχές. Πριν το χρησιμοποιήσουμε, το κοπανίζουμε για να απελευθερώσει όλο του το χρώμα.
Πασχαλινό πουργούρι με κατσίκι
"Βάζουμε τα κομμάτια του κρέατος σε σμίλες, τα τοποθετούμε πάνω στο πήλινο δοχείο, ούτως ώστε το πουργούρι να πάρει γεύση από το κρέας, και τα σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο." (Θεογνωσία Ανδρέου και Βασιλική Μιχαήλ, Κόρνος)
Τσουρέκια
Παλιότερα τα τσουρέκια προσφέρονταν κατά τις επισκέψεις σε λεχώνες ή για το κάλεσμα σε γάμους και βαφτίσια. Σήμερα, η παρασκευή και η κατανάλωση τσουρεκιών συνηθίζεται κυρίως τις γιορτινές μέρες του Πάσχα.
Φλαούνες
Η φλαούνα είναι το χαρακτηριστικότερο πασχαλινό έδεσμα που παρασκευάζεται και καταναλώνεται σχεδόν σε όλα τα νοικοκυριά της Κύπρου. Η γέμισή της, ο φωκός όπως λέγεται, ετοιμάζεται 4-5 ώρες νωρίτερα ή από το προηγούμενο βράδυ. Ζυμώνεται με παραδοσιακό προζύμι, αυγά και τυρί, ενώ προαιρετικά προστίθενται σταφιδάκια.
Φλαούνες αυκωτές
"... ανοίγουμε το φύλλο, βάζουμε την γέμιση και ένα αυγό στη μέση και κλείνουμε το φύλλο μας δημιουργώντας πιέτες τριγύρω. Τους δίνουμε ένα στρογγυλό σχήμα." (Θεογνωσία Ανδρέου, Κόρνος)
Φλαούνες με αναρή
Εκτός από το παραδοσιακό τυρί, για την παρασκευή φλαούνων μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και αναρή. Έτσι, με τον τρόπο αυτό οι φλαούνες γίνονται πολύ αφράτες, ενώ περιέχουν λιγότερα λίπη και χοληστερόλη.
Φλαούνες τσιαντούες ή παλασκούες
"Συνήθιζαν να τις παίρνουν τα μικρά κορίτσια μαζί τους το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου στην εκκλησία και μετά το "Δεύτε λάβετε φως", έκοβαν και έτρωγαν. Η λειτουργία συνεχιζόταν ακόμη 1-2 ώρες." (Έλενα Χρίστου Μάκη, Ασγάτα, Λεμεσός)
Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία
Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010), Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.
Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (2009), «Για την αγρότισσα: Πασχαλινά ζυμωτά και φαγητά», Αγρότης (Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος).
Φαρμακίδης Ξ. (2000), Άπαντα, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.
Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα
αβκωτή,η
Πασχαλινό έδεσμα. Οι γυναίκες, αφού ζύμωναν τις κουλούρες και τις φλαούνες, έκαναν μικρές θήκες σε σχήμα σαλιέρας, δηλαδή αλατοθήκης, μέσα στις οποίες τοποθετούσαν όρθια συνήθως ένα ή δύο αβγά ψημένα και κόκκινα.
Γαλένα
Πασχαλινά κουλούρια. Τα γαλένα φτιάχνονταν σε ορισμένες περιοχές, κυρίως στην Πάφο, και ήταν ζυμωμένα με ζάχαρη και γάλα.
πασκιά,η
Είδος πασχαλινής πίτας.
Παφίτικο τυρί
Το Παφίτικο τυρί παρασκευάζεται την περίοδο του Πάσχα από πρόβειο ή αιγινό γάλα, ή μίγμα αυτών.
φλαούνα - βλαούνα,η
Πασχαλινή πίτα.
Φλαούνες και άλλα Πασχαλινά εδέσματα, αναφορά 19ου αι.
Θέμα
Περιεχόμενο
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε
.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής