Σύνδεση
Αρχική
Έργο
Όραμα
Στόχοι
Οφέλη
Σε ποιους απευθύνεται
Πρόοδος έργου
Παραδοτέα
Μελλοντικά σχέδια
Δημοσιεύσεις
Λογότυπο Έργου
Συνεργάτες
Ερευνητική ομάδα
Συνεργάτες - Ερευνητές
Άλλοι συνεργάτες
Πρόσκληση σε συνεισφορά
Κύριοι Υποστηρικτές
Υποστηρικτές
Κατηγορίες Επιχορηγήσεων
Νέα
Συνδέσεις
Χάρτης Πύλης
Επικοινωνία
Τρόφιμα
Παραδοσιακές Συνταγές
Σιτηρέσιο - Γεύματα
Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης
Τεχνικές Παραγωγής
Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία
Βιβλιογραφία
Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής
Διαφημίσεις Τροφίμων
Εκπαιδευτικές Εφαρμογές
Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων
Newsletter
λίστα
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Αναζήτηση Τεκμηρίων
Τίτλος
Χωστές σκορδαλιά
"Παλαιότερα φτιάχναμε τη συνταγή αυτή μια φορά κάθε δεκαπέντε μέρες περίπου, κατά τον χειμώνα." (Αντρέας Χατζηλαμπή, Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)
Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Ονομασία - Συνταγή
Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή
Είδος αυτοφυούς χόρτου (Cynara cardunculus), ψημένο σε χυλό με σκόρδο.
Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις
Χωστές ονομάζονται τα αγριόχορτα του είδους Cynara cardunculus.
Υλικά Συνταγής
2 κιλά χωστές 4-5 σκελίδες σκόρδο 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι 1/2 κατσαρόλα νερό 4 κουτάλια σούπας αλεύρι 1/4 ποτηριού ελαιόλαδο
Εκτέλεση Συνταγής
Βάζουμε το νερό στην κατσαρόλα να βράσει λίγο κι ακολούθως βάζουμε τις χωστές. Αφού ψηθούν, τις βγάζουμε από την κατσαρόλα, αδειάζουμε το νερό και τις στραγγίζουμε. Ακολούθως βάζουμε το ελαιόλαδο στην ίδια κατσαρόλα, που είναι πλέον άδεια και προσθέτουμε και τον σκόρδο. Μόλις ροδίσει ο σκόρδος προσθέτουμε τις χωστές και το αλάτι. Σε ένα δοχείο, βάζουμε το αλεύρι με λίγο νερό για να διαλυθεί και να μην κουβαρώσει (πήξει). Είναι προτιμότερο το νερό που θα βάλουμε να είναι από αυτό που είχαμε βράσει τις χωστές, για να υπάρχει η γεύση και η μυρωδιά των χωστών. Αφού διαλυθεί το αλεύρι το βάζουμε στην κατσαρόλα και μετά από δέκα λεπτά περίπου, το φαγητό μας θα είναι έτοιμο. (Αντρέας Χατζηλαμπή, 66 ετών από την Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)
Μέθοδος Μαγειρέματος
Βράσιμο. Σοτάρισμα. Ψήσιμο σε κατσαρόλα.
Σχόλια Συνταγής
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων
"Παλαιότερα φτιάχναμε τη συνταγή αυτή μια φορά κάθε δεκαπέντε μέρες περίπου, κατά τον χειμώνα." (Αντρέας Χατζηλαμπή, 66 ετών από την Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)
Εορταστικές Περιστάσεις
Συμβολικές Χρήσεις
Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Χρονολογία
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Απόσπασμα συνέντευξης από τον κ. Αντρέα Χατζηλαμπή: "Δεν είχαμε την ευκαιρία να φτιάχνουμε ολόχρονα τη συνταγή αυτή, αφού οι χωστές βγαίνουν συγκεκριμένη εποχή του χρόνου, το χειμώνα. Ερώτηση: Από πού την έμαθες; Απάντηση: Από την μητέρα μου, την Αντριανή Χατζηλαμπή. Ερώτηση: Είναι τοπική συνταγή; Πού την φτιάχνουν; Απάντηση: Όχι, δεν είναι τοπική συνταγή. Ερώτηση: Πόσο συχνά την φτιάχνεις τώρα; Απάντηση: Δύο φορές το χρόνο και συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, που είναι διαθέσιμα στην αγορά. Ερώτηση: Πόσο συχνά την έφτιαχνες προηγουμένως; Απάντηση: Στην μικρή μου ηλικία, όταν ζούσαμε στην Κώμη Κεπήρ, την κάναμε δύο φορές τον μήνα επειδή υπήρχε περισσότερη παραγωγή, και επειδή είναι χειμωνιάτικο προϊόν." (Αντρέας Χατζηλαμπή, 66 ετών από την Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Προφορική μαρτυρία: Αντρέας Χατζηλαμπή, 66 ετών από την Κώμη Κεπήρ Κερύνειας. Καταγραφή: Χριστιάνα Χριστοφή, Οκτώβρης 2010. Επιμέλεια: Στάλω Λαζάρου.
Ερευνητής / Καταχωρητής
Χριστιάνα Χριστοφή / Στάλω Λαζάρου
Φωτογραφίες
Συνημμένα
Περισσότερα
Σχετικό Περιεχόμενο - Σιτηρέσιο
Λαχανικά και άγρια χόρτα στη διατροφή των Κυπρίων, αναφορά του 1894
Στο περιηγητικό κείμενο της Ρίχτερ γίνεται αναφορά για το πώς μαγειρεύονται και τρώγονται τα διάφορα λαχανικά και άγρια χόρτα...
Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές
Αγριόχορτα με κιτρόμηλο, καρπασίτικα
Πιάτο με άγρια χόρτα της κυπριακής φύσης. Τρώγεται ζεστό ή κρύο.
Ζαμπούσσιες
Οι ζαμπούσσιες είναι ένα ξεχασμένο σχεδόν είδος μπουρεκιού ή πίτας της παραδοσιακής μας κουζίνας. Αναλόγως της εποχής έχουν γέμιση από παπαρούνες (πετεινούς), μάραθο ή κίτρινη κολοκύθα. Τις έφτιαχναν και τις φτιάχνουν σε διάφορα χωριά της Κύπρου μέχρι και σήμερα.
Κουλούμπρα σκορδαλιά
Η συνταγή προέρχεται από τη Δερύνεια της επαρχίας Αμμοχώστου, και φτιάχνεται γενικά στην περιοχή των Κοκκινοχωριών.
Κουτσιά ξερά με σκόρδο
Τηγανίζουμε το σκόρδο με ελαιόλαδο. Αφού ψηθούν καλά τα κουκιά, προσθέτουμε τον τηγανισμένο σκόρδο. (Ουρανία Χριστοδούλου, Κυπερούντα)
Κουτσιά φρέσκα, σκορδοξιθκιά
Για τη συνταγή αυτή χρησιμοποιούνται φρέσκα κουκιά, μαζί με το εξωτερικό τους φύλλο. Στην Πιτσιλιά τα κουκιά αυτά λέγονται "πουμπουρούθκια".
Λαψάνες γιαχνί
Λαψάνα ονομάζεται στην Κύπρο το φυτό βρούβα ή αγριοσινάπι.
Λαψάνες ή χωστές γιαχνί με το αλεύρι
Νηστίσιμο έδεσμα. Τα χόρτα ψήνονται σε μείγμα από τηγανισμένο σε ελαιόλαδο κρεμμύδι και καβουρδισμένο αλεύρι.
Λαψάνες με κιτρόμηλο
"Ρίχνουμε τις λαψάνες μέσα στο τσιγαρισμένο κρεμμύδι και τις ανακατεύουμε να τσιγαριστούν κι αυτές, μέχρι να πιούν όλο το νερό τους. Ρίχνουμε τον χυμό του κιτρομήλου στην κατσαρόλα και συνεχίζουμε να ψήνουμε τις λαψάνες μέχρι να πιουν όλο το χυμό τους." (Μαρία Ιωαννίδου, Ριζοκάρπασο)
Λαψάνες με τ' αυγά
"Την συνταγή αυτή είχαμε την δυνατότητα να την φτιάχνουμε μόνο τον χειμώνα, αφού το κύριο συστατικό της συνταγής, οι λαψάνες, βλαστούσαν (φύτρωναν) μόνο την εποχή αυτή." (Τασούλα Χατζηλαμπή, Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)
Λαψάνες σκορδαλιά
"...βάζουμε το ελαιόλαδο στην ίδια κατσαρόλα, που είναι πλέον άδεια, και προσθέτουμε και τον σκόρδο. Αφού ροδίσει ο σκόρδος προσθέτουμε τις λαψάνες και το αλάτι." (Τασούλα Χατζηλαμπή, Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)
Λουβκιά με κουλούμπρα, λάχανα και σκόρδο
Η συνταγή προέρχεται από τη Σωτήρα της επαρχίας Αμμοχώστου, όπου και ήταν πολύ διαδεδομένη. Οι άνθρωποι του χωριού έφτιαχναν αυτό το θρεπτικό και χορταστικό φαγητό και το έπαιρναν μαζί τους για το γεύμα στα περιβόλια, όπου εργάζονταν.
Λουβκιά με λαψάνες
Πολύ απλή συνταγή, που βασίζεται στο βράσιμο των υλικών σε νερό. Αφού ψηθούν, τα λουβκιά με λαψάνες σερβίρονται με ελαιόλαδο και λεμόνι.
Μολόσιες με σκόρδο
"Όταν ροδοκοκκινίσει ο σκόρδος προσθέτουμε τις μολόχες, το αλάτι και μισό φλιτζάνι (τσαγιού) νερό απ' αυτό που είχαμε βράσει τις μολόχες." (Άννα Σεργίου, Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)
Ξινιατόπιττες
Τα κομμένα άγρια χόρτα προστίθενται σε ήδη έτοιμη ζύμη ψωμιού, και στη συνέχεια με το μείγμα αυτό πλάθονται μικρές στρογγυλές πίτες.
πουρέκκια με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,τα
Για την παρασκευή της νηστήσιμης και θρεπτικής γέμισης των πουρεκκιών, τα άγρια χόρτα αναμειγνύονται με πλιγούρι, φιδέ και κρεμμύδι.
Σπαναχόπιττα τυλιχτή
Χορτοφαγική-νηστίσιμη πίτα με γέμιση από άγριο σπανάχι ή και άλλα αγριόχορτα, μαζί με τηγάνιση κρεμμυδιού, φιδέ και πλιγούρι.
σ̆σ̆επαστές (σσεπαστές) με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,οι
Οι σσεπαστές με γέμιση από χόρτα ονομάζονταν χορτόπιττες ή χορτερές. Περιείχαν αυτοφυή χόρτα όπως άγρια σπανάκια, άγρια λάχανα (σέσκουλα), λαψάνες, ξινιατούς και άλλα είδη χόρτων που μαζεύονταν από τους αγρούς.
Χορτόπιττες
Η συνταγή δεν διαφέρει πολύ από αυτή για ελιόπιτες. Τα υλικά αναμειγνύονται κατευθείαν στη ζύμη.
Χωστές βραστές με φασόλια
Οι χωστές ευδοκιμούν το χειμώνα. Παλιότερα, την εποχή αυτή του χρόνου το συγκεκριμένο πιάτο φτιαχνόταν ακόμη και μια φορά τη βδομάδα.
Χωστές γιαχνί με κρέας
Η γεύση των χωστών παραπέμπει στην αγκινάρα. Στο πιάτο αυτό, συνδυάζεται ωραία με το αρνί, τις πατάτες και την πλούσια γεύση της σάλτσας από ντομάτα.
Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα
απλωταρκά,η
Αυτοφυές εδώδιμο αγριόχορτο με μικρά, αλλά όχι σκληρά αγκάθια. Τα νεαρά φύλλα, αφού καθαριστούν, τρώγονται είτε ωμά (είναι στυφά), είτε βραστά.
αρκοσελλενού(δ)ιν,το
Άγριο, εδώδιμο σέλινο, μικρού μεγέθους. Καταναλώνονται τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί του, βραστά, τηγανιτά ή σε σούπες και σάλτσες.
αρκοσταφί(δ)α,η
Είδος άγριου χόρτου, που περιλαμβάνεται στα φαρμακευτικά φυτά της Κύπρου. Ανθίζει από τον Ιούλη μέχρι τον Οκτώβρη σε ξηρές βουνοπλαγιές, παρά τους δρόμους στον Αγρό, Γερατζιές, Πεδουλά και Λεύκαρα.
ζαμπούσ̆ια (ζαμπούσια),τα
Είδος πιτών.
Καλαγκαθόχορτο ή αγκιναρούδα
άγριο χόρτο
Λαχανικά και χόρτα κατά τον 18ον αι.
Περί λαχάνων και χόρτων (Κυπριανού Αρχιμ., 1788)
Μπάγκαλοι, οι (Πάγκαλλοι)
Χορταρικό που χρησιμοποιούσαν σαν ορεκτικό
Πριτζιόλος, ο
Χορταρικό με μικρά φυλλαράκια που φυτρώνει στα περβόλια και τους ποταμούς
Σκόροδον (Σκόρδο)
Δεν υπάρχουν εκτεταμένες πληροφορίες για τη χρήση και κατανάλωση του 'σκόροδου' στην αρχαία κυπριακή κουζίνα
Χορταρικά κάμπου
Χόρτα του κάμπου ή του βουνού Αναφορά στα ακόλουθα: «χωστές», ραδίκια, «βουλιά», «γαλατούνες» «τρισατσίες», «πίγκαλλους» ή «πάγκαλλους», «τσακρίθκια» (στρουθκιά), «καυκαρούες» (άγριες αγκινάρες), βλαστάρια της ήμερης αγκινάρας
Χωστές
Θέμα
Περιεχόμενο
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε
.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής