Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
Γλυκό χρυσόμηλο

"..βάζουμε το χρυσόμηλο σε πλατιά κατσαρόλα και ρίχνουμε από πάνω το σιρόπι. Βράζουμε το γλυκό σε δυνατή φωτιά μέχρι να δέσει. Προσθέτουμε τη βανίλια και μια κουταλιά λεμόνι και τα αφήνουμε ακόμη ένα λεπτό." (Μελανθια Χαρίτου, Κυπερούντα)

Γλυκό χρυσόμηλο. <br/> Άδεια δημοσίευσης: Υπουργείο Γεωργίας.

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Γλυκό του κουταλιού βερίκοκο.

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Υλικά Συνταγής

Εκδοχή Α΄
1 κιλό χρυσόμηλα (όχι πολύ ώριμα)
1 κιλό ζάχαρη
2 ποτήρια νερό
1/2 ποτήρι ασβέστη
1 φλιτζανάκι χυμό λεμονιού (για τη λεμονάδα)
Κιούλι (αρμπαρόριζα) ή βανίλια
1 κουταλιά χυμό λεμονιού

Εκδοχή Β΄
3 κιλά χρυσόμηλα
100 γρ. ασβέστη
10 ποτήρια ζάχαρη
5 ποτήρια νερό
Χυμό μισού λεμονιού
1 φακελάκι βανίλια

Εκτέλεση Συνταγής

Εκδοχή Α΄
Αφού πλύνουμε τα χρυσόμηλα, αφαιρούμε το κουκούτσι τους με μια βελόνα (καρφί). Σπρώχνουμε προσεκτικά από τη μεριά του κοτσανιού προς τη μύτη να βγει το κουκούτσι χωρίς να ανοίξει πολύ το χρυσόμηλο. Τα καθαρίζουμε πολύ λεπτά.
Διαλύουμε τον ασβέστη σε δύο λίτρα νερό (10 ποτήρια περίπου) και ρίχνουμε μέσα τα χρυσόμηλα για 2 ώρες. Τα βγάζουμε και τα πλένουμε πολύ καλά.
Βράζουμε στο μεταξύ τη ζάχαρη με το νερό και μόλις το σιρόπι αρχίζει να κοχλάζει, το κατεβάζουμε από τη φωτιά για να κρυώσει.
Κοχλάζουμε νερό σε μια κατσαρόλα και ρίχνουμε μέσα λίγα λίγα τα χρυσόμηλα. 
Όταν βγαίνουν στην επιφάνεια, τα βγάζουμε και τα ρίχνουμε σε παγωμένο νερό με το 1 φλιτζανάκι χυμό λεμονιού (λεμονάδα) όπου τα αφήνουμε για 2 ώρες.
Τα στραγγίζουμε και τα βάζουμε μέσα σε ταψί ή ανοικτή κατσαρόλα το ένα δίπλα στο άλλο (μόνο σε μια σειρά). Τους ραντίζουμε το σιρόπι και τα βράζουμε για 5-10 λεπτά.
Την επόμενη μέρα ρίχνουμε το κιούλι και τα βράζουμε σε δυνατή φωτιά μέχρι να "καταστηθούν" καλά. Λίγο πριν δέσει το γλυκό προσθέτουμε μια κουταλιά χυμό λεμονιού.
Γεμίζουμε τα βάζα όταν το γλυκό κρυώσει, τα κλείνουμε και τα αποθηκεύουμε.
(ΥΓΦΠΠ 2009, 15)

Εκδοχή Β΄
Καθαρίζουμε πρώτα με μια βελόνα τα κουκούτσια. 
Βάζουμε τα χρυσόμηλα σε νερό και λίγο άσβεστη για 2-3 ώρες. 
Μετά τα πλένουμε πολύ καλά και τα βάζουμε πάνω σε μια πετσέτα να στραγγίσουν. 
Αφού στραγγίσουν καλά, βάζουμε τη ζάχαρη, το νερό και το λεμόνι να γίνουν σιρόπι και το αφήνουμε να κρυώσει. 
Μετά βάζουμε το χρυσόμηλο σε πλατιά κατσαρόλα και ρίχνουμε από πάνω το σιρόπι. Βράζουμε το γλυκό σε δυνατή φωτιά μέχρι να δέσει. 
Προσθέτουμε τη βανίλια και μια κουταλιά λεμόνι και τα αφήνουμε ακόμη ένα λεπτό. 
Μετά το κατεβάζουμε από τη φωτιά και το σκεπάζουμε με μια πετσέτα για μια νύχτα. 
Την άλλη μέρα, αν έχει κατεβάσει νερό, το ξαναβάζουμε στη φωτιά μέχρι να δέσει. Όταν κρυώσει το βάζουμε σε μπουκάλια για 2-3 μέρες στον ήλιο.
(Μελανθια Χαρίτου, 68 ετών, Κυπερούντα)

Μέθοδος Μαγειρέματος

Βράσιμο - Δέσιμο με σιρόπι.

Σχόλια Συνταγής

Σερβίρεται καλύτερα παγωμένο (ΥΓΦΠΠ 2009, 15).

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Το γλυκό καϊσί γίνεται ακριβώς με τον ίδο τρόπο που γίνεται το γλυκό χρυσόμηλο (ΥΓΦΠΠ 2009, 16).

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2009). Παραδοσιακά γλυκά κουταλιού και μαρμελάδες, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Προφορική μαρτυρία:
Μελανθια Χαρίτου, 68 ετών, Κυπερούντα (βλ. Κούρρη, Π. και Λαζάρου, Σ. (επιμ.) (2007). Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα, Αδημοσίευτα στοιχεία).

Ερευνητής / Καταχωρητής

Βαρβάρα Γιάγκου, Στάλω Λαζάρου

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Γλυκό αχλάδι
"Ξεφλουδίζουμε τα αχλάδια χωρίς να κόψουμε το κοτσανάκι τους. Βάζουμε το τηγάνι στη φωτιά, προσθέτουμε τα αχλάδια στο σιρόπι και τα γυρίζουμε δύο φορές." (Ελευθερία Βαλανίδου, Αγρίδια)

Γλυκό κκεράζι
Για την αφαίρεση των κουκουτσιών χρησιμοποιούνται σήμερα ειδικά εργαλεία. Παλαιότερα, οι γυναίκες μεταχειρίζονταν για τον ίδιο σκοπό μεταλλικά τσιμπιδάκια των μαλλιών.

Γλυκό κολοκούι
Το γλυκό αυτό έχει συνήθως το χαρακτηριστικό σχήμα σούστας (ελατηρίου), που δημιουργείται με τη χρήση ειδικού εργαλείου κατά το κόψιμο του κολοκυθιού.

Γλυκό κυδώνι
"Καθαρίζεις τα κυδώνια με το μαχαίρι. Καθαρίζεις τη φλούδα και τα κουκούτσια για να μεν μείνει σκληρό τζιαι να μεν τρώεται. Σε μια λεκάνη βάλλεις νερό και λεμόνι και τα βάζεις μέσα για να μην μαυροκοκκινήσουν, να μείνουν άσπρα." (Πέπα Φρίξου, Πάχνα Λεμεσού)

Γλυκό περγαμόντ
"Τυλίγουμε τα κομμάτια της φλούδας σε ρολό και τα δένουμε με κλωστή ή τα στερεώνουμε με οδοντογλυφίδες. Τα βάζουμε σε νερό για 3-4 μέρες και τα βράζουμε μια φορά τη μέρα αλλάζοντάς τους το νερό." (Αγνή Ελευθέριου, Κυπερούντα)

Κομπόστο χρυσόμηλο
"Πλένουμε τα χρυσόμηλα και αφαιρούμε τα κουκούτσια. Ετοιμάζουμε τη λεμονάδα (1 κουτάλι λεμόνι και 1 ποτήρι νερό). Βάζουμε μέσα τα χρυσόμηλα για να μη μαυρίσουν, μέχρι να τελειώσει το γλυκό." (Κυπερούντα)

Μαρμελάδα χρυσόμηλο
"Πλένουμε και καθαρίζουμε τα χρυσόμηλα από τα κουκούτσια και τα βάζουμε σε κατσαρόλα με νερό να ψηθούν. Όταν μαλακώσουν πολύ τα βάζουμε στο μίξερ να γίνουν πολτός." (Σωτήρα Ελευθερίου, Κυπερούντα)

Τυρένιες μπουκιές, γλυκιές
Γνωστά υλικά της κυπριακής κουζίνας, όπως η αναρή (μυζήθρα), τα αποξηραμένα φρούτα και τα αμύγδαλα, συνδυάζονται σε μία πρωτότυπη μαγειρική σύλληψη, με μοντέρνο τρόπο παρασκευής και παρουσίασης.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Κούρρη Π. και Λαζάρου Σ. (επιμ.) (2007), Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα (αδημοσίευτα στοιχεία).

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2009), Παραδοσιακά γλυκά κουταλιού και μαρμελάδες, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

Γλυκά του κουταλιού
Παραδοσιακό κεραστικό για όλες τις περιπτώσεις στην Κύπρο.

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
Γλυκό χρυσόμηλο

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος Γλυκό χρυσόμηλο

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
Γλυκό χρυσόμηλο