Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
Οφτόν της τερατσιάς

Συνταγή από το Ριζοκάρπασο. Το κρέας τοποθετείται ανάμεσα σε στρώματα από κλαδιά χαρουπιάς, και ο πυρωμένος, παραδοσιακός φούρνος κλείνει καλά με λάσπη στις χαραμάδες του στομίου του, για να μην βγαίνει ο καπνός κατά το ψήσιμο.

Καρπασίτικον οφτόν της τερατσιάς σε παραδοσιακό φούρνο. <br/> Πηγή: Ηλίας Μανιταράς, προσωπική ιστοσελίδα Facebook.

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Ψητό κρέας σε φούρνο, με χρήση φύλλων/κλαδιών από το δέντρο της χαρουπιάς.

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Υλικά Συνταγής

Κρέας 
Αλάτι
Δροσερά κλωνάρια χαρουπιάς

Εκτέλεση Συνταγής

Αφού πυρώσουμε το φούρνο μας ώσπου να ασπρίσει το φρύδι του, δηλαδή το πάνω μέρος του στομίου του, από μαύρο να αρχίσει να γίνεται άσπρο, μεταφέρουμε τα κάρβουνα στη μια πλευρά ή αν είναι πολλά τα βγάζουμε έξω. Για να είμαστε βέβαιοι ότι ο φούρνος μας έχει την κανονική θερμοκρασία τοποθετούμε τη γροθιά μας κοντά στο στόμιο και αρχίζουμε να μετρούμε. Αν αντέξουμε μέχρι το δέκα τότε είναι κανονικός. Αν είναι πιο ζεστός τότε περιμένουμε μέχρι να ποσκάσει, να πέσει δηλαδή η αύρα του. Αν αντίθετα, δούμε ότι μπορούμε να μετρήσουμε πάνω από το 10, σημαίνει ότι ο φούρνος χρειάζεται ακόμα λίγο πύρωμα. 
Κατά τη διάρκεια του πυρώματος πλένουμε καλά τα κλωνάρια της χαρουπιάς. Ετοιμάζουμε επίσης τη λάσπη με την οποία θα χυλώσουμε τον φούρνο μετά.
Αν θέλουμε ετοιμάζουμε και ένα ταψί με πατάτες με τις οποίες θα συνοδεύουμε το οφτόν. 
Αλατίζουμε με μπόλικο χοντρό άλας το κρέας.
Αφού καθαρίσουμε τελείως το πάτωμα του φούρνου από τα κάρβουνα, κλείνουμε τη τρύπα και τη χυλώνουμε. 
Τοποθετούμε πρώτα το ταψί με τις πατάτες, ακολούθως τοποθετούμε τα κλαριά της χαρουπιάς στο πάτωμα 2-3 πάνω στο άλλο και από πάνω ακριβώς τοποθετούμε το κρέας. 
Πάνω από το κρέας μετά τοποθετούμε άλλα κλαδιά. Κλείνουμε γρήγορα το φούρνο και μετά χυλώνουμε την είσοδό του ώστε να μην βγαίνει από πουθενά καπνός.
Σε  2:30 με 2:45 λεπτά, το κρέας είναι έτοιμο. Αν είναι λίγο σκληρό ίσως χρειαστεί λίγο περισσότερο.
(Άδεια δημοσίευσης από: http://www.rizokarpason.com/sintages1.htm)

Μέθοδος Μαγειρέματος

Ψήσιμο σε φούρνο.

Σχόλια Συνταγής

Το κρέας, κυρίως ρίφι (έχει λιγότερο λίπος) πρέπει να είναι πεσhλί -από το το τούρκικο πεσh=5- δηλαδή 5 μηνών. Φυσικά δεν είναι απαραίτητο  να είναι ακριβώς 5 μηνών αλλά πρέπει να είναι σίγουρα λιγότερο από ενός χρόνου. Το καλύτερο κομμάτι είναι το σιριτζιάχι δηλαδή το κομμάτι που περιέχει το νεφρό. Πολύ καλό κομμάτι είναι και η κουτάλα με το λαιμό. Το κρέας μπορεί να είναι σε κομμάτια από 1 μέχρι 3 κιλά το κομμάτι.
(Άδεια δημοσίευσης από: http://www.rizokarpason.com/sintages1.htm)

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Εκδόσεις "Ριζοκάρπασον" (2010). Ριζοκαρπασίτικες συνταγές. Ανάκτηση από: http://www.rizokarpason.com/sintages1.htm

Ερευνητής / Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Αίγια ψητό
Κατά προτίμηση, το ψητό ψήνεται στον παραδοσιακό φούρνο με τα ξύλα. Αποκτά έτσι ένα ιδιαίτερο άρωμα.

Αρνί ψητό
Φαγητό με κρέας, το οποίο συνηθιζόταν ιδιαίτερα στο κυριακάτικο τραπέζι ή στο γιορτινό γεύμα του Πάσχα.

Γρούτα
Εύκολη και γρήγορη συνταγή πουτίγκας, με τηγάνιση κρεμμυδιού και σιμιγδάλι. Η γρούτα απαντάται και ως γλυκό έδεσμα, φτιαγμένο συνήθως με έψημα ή χαρουπόμελο.

Καραόλοι με το ρύζι
Συνταγή από το Ριζοκάρπασο. Φτιαχνόταν ολόχρονα και ιδιαίτερα σε περιόδους νηστείας, όπως η Σαρακοστή.

Κουνέλι ψητό
Το κουνέλι μαρινάρεται πρώτα σε σάλτσα από κρασί, ξίδι και μυρωδικά, και στη συνέχεια ψήνεται στο φούρνο.

Λουλλούθκια
Ριζοκαρπασίτικη εκδοχή μιας διαδεδομένης κυπριακής συνταγής για "τερτζελλούθκια" ή "κουλλουρούθκια με το μέλι". Τα τερτζελλούθκια ψήνονταν είτε σε τερατσόμελο (χαρουπόμελο), όπως και τα λουλλούθκια, ή σε έψημα (πετιμέζι).

Μανιτάρια οφτά
Τα οφτά μανιτάρια σερβίρονται με ελαιόλαδο και λίγη ρίγανη.

Οφτόν εις το λαβέζι
Το αρνίσιο κρέας βράζεται σε νερό στην κατσαρόλα μέχρι να ψηθεί και στη συνέχεια, αφού εξατμιστεί το νερό, τσιγαρίζεται στο ίδιο του το λίπος.

παστέλλιν χαρουπιού,το
Η παρασκευή παστελλιού από χαρούπια ήταν μια διαδικασία με πολλά στάδια και μακρά διάρκεια. Εξακολουθεί και σήμερα να εφαρμόζεται στο χωριό Ανώγυρα, το μοναδικό χωριό όπου συνεχίζει ακόμη να παρασκευάζεται με τον παραδοσιακό τρόπο το χαρουπόμελο και το παστέλλιν.

Σιαμααμούς
Μαρωνίτικη συνταγή. "... όταν δούμε ότι έχει αρκετό κουτρούβι το αλεύρι, βάζουμε λίγο άλας μέσα στη ζύμη, βάζουμε τερατσόμελο και το αναδεύουμε με την κουτάλα διότι είναι ζεστό. Όταν κρυώσει λίγο πλάθουμε σχηματίζοντας ένα σχήμα όπως τις τρούφες." (Μαρία Τερζή, Κορμακίτης)

Τερτζιελλούθκια ή κουλλουρούθκια με το μέλι (τερατσόμελο)
Σε περιοχές, στις οποίες δεν υπήρχαν αμπελοκαλλιέργειες και συνεπώς δεν παραγόταν έψημα, τα τερτζιελλούθκια ψήνονταν συνήθως σε χαρουπόμελο.

Τταβάς με πατάτες
Η εκδοχή αυτή του τταβά προέρχεται από το χωριό Βάσα Κοιλανίου. Οι γυναίκες του χωριού βάζουν στο φαγητό πατάτες, αρνίσιο κρέας, αρτυσιά και πάπρικα. Ο τταβάς σερβίρεται συνήθως στο κυριακάτικο τραπέζι.

Ψητό με πατάτες
Το ψητό είναι το πλέον διαδεδομένο κυπριακό φαγητό με κοτόπουλο ή άλλο κρέας, ψημένο στο φούρνο. Συνδέεται κατεξοχήν με το οικογενειακό γεύμα της Κυριακής.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Ριζοκαρπασίτικες συνταγές (2010), Εκδόσεις «Ριζοκάρπασον», http://www.rizokarpason.com/sintages1.htm.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τεχνικές παρασκευής τροφίμων

Παρασκευή τερατσόμελου (χαρουπόμελου)
Περιγράφεται η παρασκευή του τερατσόμελου αλλιώς μαυρόμελου ή χαρουπόμελου

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

Οφτόν

τερατσ̆ιά (τερατσιά),η και τεράτσ̆ια (τεράτσια),τα
Χαρουπιά και χαρούπια.

τερατσόμελον,το
Το χαρουπόμελο.

Χαρούπια, χαρουπόμελο, εξαγωγή κατά τον 18ον αι.

Χαρουπόμελο και παστέλι Ανώγυρας (γαστρονομικός χάρτης)
Αναφορές για το χαρουπόμελο υπάρχουν από παλαιοτάτων χρόνων. “Εκ τούτων δε (δηλ. των χαρουπιών) και εξ αυτών έτι των αγρίων εκβάλλουσιν εν τη νήσω το κεράτιον μέλι, κοινώς τερατσόμελον καλούμενο” (Σακελλάριος, 1885).

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
Οφτόν της τερατσιάς

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος Οφτόν της τερατσιάς

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
Οφτόν της τερατσιάς