Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
δάχτυλα ή δάχτυλα κυριών,τα

Έχουν σχήμα λεπτό και μακρύ, όπως και τα δάχτυλα, γι' αυτό και ονομάζονται δάχτυλα κυριών. Επίσης, παλαιότερα σερβίρονταν στα σπίτια των κυριών.

Δείτε εδώ την παρασκευή των δαχτύλων σε βίντεο.

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Πρόκειται για φύλλο ζύμης σιροπιασμένο, γεμιστό με αμύγδαλα κοπανισμένα, κανέλα και ανθόνερο, σε σχήμα δακτύλου χεριών. Λέγονται και δάκτυλα κυριών (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Δάκτυλα, 40).

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Έχουν σχήμα λεπτό και μακρύ, όπως και τα δάχτυλα, και γι' αυτό ονομάζονται δάχτυλα κυριών. Επίσης, παλαιότερα σερβίρονταν στα σπίτια των κυριών.

Υλικά Συνταγής

Εκδοχή Α΄:
Για τη ζύμη:
2 φλιτζάνια αλεύρι
½ κ.γ. αλάτι
3 κ.σ. φυστικέλαιο (ηλιέλαιο)
χλιαρό νερό
8-10 κ.σ. φυστικέλαιο για το τηγάνισμα

Για τη γέμιση:
1 φλιτζάνι αμύγδαλα ψιλοκοπανισμένα
1-2 κ.σ. ζάχαρη
½ κ.γ. κανέλα
1 κ.σ. ανθόνερο

Για το σιρόπι:
2 φλιτζάνια ζάχαρη
2 φλιτζάνια νερό
2-3 γαρίφαλα
1 ξυλάκι κανέλα
1 κ.σ. χυμό λεμόνι


Εκδοχή Β΄:
Για τη ζύμη:
8 φλιτζάνια αλεύρι (4 χωριάτικο και 4 φαρίνα)
1 φλιτζάνι λάδι
2½ φλιτζάνια νερό 
λίγο αλάτι

Για τη γέμιση:
400 γρ. αμυγδαλόψιχα κοπανισμένη
κανέλα
λίγη ζάχαρη
3-4 κ.σ. ανθόνερο

Για το σιρόπι:
4 φλιτζάνια ζάχαρη
3 φλιτζάνια νερό
λίγο χυμό λεμονιού
1 κομμάτι κανέλα
3-4 γαρίφαλα
ανθόνερο


Εκδοχή Γ΄:
Για τη ζύμη:
7 ποτήρια αλεύρι 
1 ποτήρι λάδι
3 ποτήρια νερό χλιαρό
λάδι για τηγάνισμα 

Για τη γέμιση: 
2 ποτήρια κούννες αμυγδάλου αλεσμένες
2 κουταλιές σούπας ζάχαρη
λίγη κανέλα αλεσμένη
λίγο ροδόσταγμα

Για το σιρόπι:
2 ποτήρια ζάχαρη
1 ποτήρι νερό
λίγα κλωναράκια κανέλα
2 κόκκους μοσχοκάρυδο
κομμάτια φλούδας λεμονιού
λίγες σταγόνες λεμονιού

Εκτέλεση Συνταγής

Εκδοχή Α΄:
Ανοίγουμε φύλλο λεπτό. 
Κόβουμε ορθογώνια σχήματα. 
Τοποθετούμε στο κάθε κομμάτι ζύμης 1 κ.γ. γέμιση.
Τυλίγουμε ρολό, πιέζουμε τις 2 άκρες με πηρούνι και τηγανίζουμε. 
Τα στραγγίζουμε βγάζοντάς τα με τρυπητή κουτάλα και τα ρίχνουμε σε χλιαρό σιρόπι. 
Τα στραγγίζουμε και τα σερβίρουμε κρύα (Αθανασιάδου 1985, 86).

Εκδοχή Β΄:
Ρυζ̆ιάζουμε το αλεύρι με το λάδι.
Προσθέτουμε το αλάτι, το νερό και ζυμώνουμε καλά τη ζύμη.
Τη σκεπάζουμε και την αφήνουμε για ½-1 ώρα περίπου.
Ανοίγουμε φύλλο λεπτό και το κόβουμε σε μικρά κομμάτια 8 x 12 εκ. περίπου. 
Βάζουμε λίγη γέμιση στην άκρη και τα τυλίγουμε. Με ένα πιρούνι πιέζουμε τις άκρες.
Τα τηγανίζουμε σε καυτό λάδι ελαφρά και στη συνέχεια τα ρίχνουμε σε κρύο σιρόπι για λίγο και τα βάζουμε σε τρυπητό για να στραγγίσουν (Υπουργείο Γεωργίας 2006, Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, 54-55).

Εκδοχή Γ΄:
Φτιάχνουμε το σιρόπι. Βάζουμε το νερό, τη ζάχαρη, την κανέλα, το μοσχοκάρυδο και τη φλούδα λεμονιού σε μια κατσαρόλα και τα ανακατεύουμε μέχρι να λειώσει η ζάχαρη.
Όταν αρχίζει να κοχλάζει το αφήνουμε για 5΄ και όταν το σβήσουμε βάζουμε τις σταγόνες από το λεμόνι. 
Το βάζουμε σε δροσερό μέρος να κρυώσει.
Προχωρούμε με την παρασκευή της ζύμης. Βάζουμε το αλεύρι σε μια λεκάνη και έπειτα προσθέτουμε το αλάτι και το ρυζιάζουμε.
Στη συνέχεια, προσθέτουμε το νερό και ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μια ζύμη που θα πλάθεται.
Την αφήνουμε για 30΄να ξεκουραστεί.
Για τη γέμιση, αναμειγνύουμε τις κούννες με την κανέλα, τη ζάχαρη και λίγο ροδόσταγμα.
Όταν είναι έτοιμη η ζύμη, ανοίγουμε φύλλο και το κόβουμε σε λωρίδες περίπου 6 cm πλάτος. 
Τοποθετούμε τη γέμιση, περίπου ένα κουταλάκι, και του δίνουμε ένα σχήμα δάκτυλου.
Το πιέζουμε με ένα πηρούνι στα δύο άκρα.
Έπειτα, αφού τα τελειώσουμε, τα τηγανίζουμε και τα βάζουμε σε κρύο σιρόπι (Κούρρη και Λαζάρου 2007, αδημοσίευτα στοχεία).

Μέθοδος Μαγειρέματος

τηγάνισμα
τοποθέτηση σε σιρόπι

Σχόλια Συνταγής

Σημείωση: Σε κάποιες συνταγές το λάδι που χρησιμοποιείται είναι ελαιόλαδο.

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Εορταστικές Περιστάσεις

Συμβολικές Χρήσεις

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Αστοί, Γυναίκες, Θεριστάδες, Ιερωμένοι, Μαθητές, Μοναχοί, Ναυτικοί, Πλούσιοι, Ταχυδρόμοι, Ψήστες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Αθανασιάδου Α. (1985), «Συνταγές ζυμαρικών από κατεχόμενα χωριά της Κύπρου», Λαογραφική Κύπρος 15,35, 82-93.

Κούρρη Π. και Λαζάρου Σ. (επιμ.) (2007), Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα, Αδημοσίευτα στοιχεία. 

Λεοντίου Ν. (επιμ.) (1983), Άσσια. Ζωντανές μνήμες, βαθιές ρίζες, μηνύματα επιστροφής, Πολιτιστικός Σύνδεσμος «Η Άσσια», Λευκωσία.

Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010), Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.


Πηγή φωτογραφίας: 

«Δάχτυλα» (Αρ. Παπαδοπούλου)

Ερευνητής / Καταχωρητής

Δήμητρα Δημητρίου, Ελένη Χρίστου, Στάλω Λαζάρου, Βαρβάρα Γιάγκου, Τόνια Ιωακείμ, Αργυρώ Ξενοφώντος

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Βρέθηκε μία εγγραφή.1

Τίτλος
Διατροφική ανάλυση της συνταγής για τα δάχτυλα κυριών (Χ. Τσιάκλα)

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

καττιμέριν τυλιχτό,το
Σιροπιαστό επιδόρπιο. Η ζύμη αλείφεται πρώτα με λάδι και μείγμα από κανέλα, αμύγδαλα και ζάχαρη και, στη συνέχεια, τυλίγεται σε ρολό, στρίβεται και τοποθετείται στο ταψί κυκλικά, παίρνοντας το χαρακτηριστικό σχήμα σπείρας.

Χαλουβάς (κατσαρόλλας)
Το έδεσμα αυτό είναι ίσως το πιο αγαπημένο και χαρακτηριστικό γλυκό της περιόδου των νηστειών.

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Αθανασιάδου Α. (1985), «Συνταγές ζυμαρικών από κατεχόμενα χωριά της Κύπρου», Λαογραφική Κύπρος 15,35, 82-93.

Κούρρη Π. και Λαζάρου Σ. (επιμ.) (2007), Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα (αδημοσίευτα στοιχεία).

Λεοντίου Ν. (επιμ.) (1983), Άσσια. Ζωντανές μνήμες, βαθιές ρίζες, μηνύματα επιστροφής, Πολιτιστικός Σύνδεσμος «Η Άσσια», Λευκωσία.

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2010), Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

αθάσιν,το
Το αμύγδαλο.

Γλυκόν αμυγδάλου
Παραδοσιακό γλυκό της περιοχής Κούρη- Ξυλούρικου, με βασική πρώτη ύλη την αμυγδαλόψιχα. Περιέχει ζάχαρη και διάφορα αρώματα.

γλυτζ̆ιστά (γλυτζιστά),τα
Γλυκιές πίτες με αμύγδαλα και κανέλα, μερικές φορές παραγεμισμένες με αμύγδαλα, κανέλα, ροδόσταγμα και ζάχαρη.

κουφέττα αμυγδάλου Γεροσκήπου (προϊόν με γεωγραφική ένδειξη),τα
Κουφέτα αμυγδάλου Γεροσκήπου.

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
δάχτυλα ή δάχτυλα κυριών,τα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος δάχτυλα ή δάχτυλα κυριών,τα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
δάχτυλα ή δάχτυλα κυριών,τα