Αναζήτηση Τεκμηρίων

Τίτλος
Τερτζιελλούθκια ή κουλλουρούθκια με το έψημα

"Παλιά εκάμναμεν κουλουράκια με το έψημα όταν ωριμάζαν τα σταφύλια. Επιάναμεν τα που το αμπέλι τζιαι εκάμναμεν τα έψημα. Δηλαδή τους μήνες Σεπτέμβρη έως το Νιόβρη, ακόμα τζιαι το Δεκέβρη ήταν η εποχή τους. Χωρίς να σημαίνει ότι τους άλλους μήνες δεν τα κάμναμε." (Μαρίνα Κάττου, Βουνί Λεμεσού)

Κουλλουρούθκια με το έψημα (Μαγειρεύω Κυπριακά 2015). <br/> © Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής.

Ονομασία - Συνταγή
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Ονομασία - Συνταγή

Κυπριακή Ονομασία Εδέσματος

Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Κουλουράκια με πετιμέζι.

Κουλουράκια βρασμένα σε νερό και βουτηγμένα σε έψημα,
φτιαγμένα σε σχήμα μικρών κρίκων. Τα έφτιαχναν με απλό ζυμάρι (αλεύρι και νερό). Τα βύθιζαν για λίγο σε κατσαρόλα με κοχλαστό νερό και έπειτα τα περιέχυναν με έψημα (Κυθραιώτου 2013, 45).

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Ονομάζονταν τερτζιελλούθκια λόγω του σχήματος τους που παρέπεμπε σε κρικέλλι, τερτζιέλλι στην κυπριακή διάλεκτο (Κυθραιώτου 2010). 

Τα συναντούμε και με την ονομασία κουλλουρούθκια ή ακόμη και λουλούθκια στην Καρπασία. Στον Κάμπο και την Τσακκίστρα τα ονόμαζαν βαρβαρούθκια, γιατί τα έφτιαχναν την ημέρα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας (Κυθραιώτου 2013, 11, 45).

Υλικά Συνταγής

Εκδοχή Α΄
1 κιλό αλεύρι (χωριάτικο)
3 ποτήρια νερό
1/3 του φλιτζανιού λάδι (φυστικέλαιο)
Λίγο αλάτι (1 κουταλάκι)
1/2 μπουκάλα έψημα

Εκδοχή Β΄
1 κιλό αλεύρι
2-3 ποτήρια νερό
Έψημα
Λίγο λάδι 

Εκδοχή Γ΄
2 φλιτζάνια αλεύρι χωριάτικο 
1/5 κουταλάκι γλυκού αλάτι
1 φλιτζάνι έψημα
½ φλιτζάνι νερό

Εκτέλεση Συνταγής

Εκδοχή Α΄
"Αρχικά, κοσκινίζω το αλεύρι. Ρίχνω το λάδι, το νερό και προσθέτω ένα κουταλάκι αλάτι και ζυμώνω. 
Όταν ζυμωθεί καλά το κάνω μπαλούα (μπαλίτσα) και το βάζω σε νάιλον για να μεν ξεράνει.  Αφήνουμε  τη ζύμη  να «πνάσει»  (να "ξεκουραστεί") (2 ώρες περίπου). 
Κόβω με τα χέρια μου ένα κομματάκι ζυμάρι και αρχίζω να το κάνω λεπτό και μακρύ σαν την κουφούα. Όταν λεπτύνει αρκετά το κόβω και αρχίζω να το γυρίζω μέχρι να γίνει κουλουράκι στριφογυριστό.
Όταν τελειώσω, βάζω νερό να βράσει σε ένα κατσαρολάκι. Τα ρίχνουμε μέσα να χοχλάσουν. 
Όταν χοχλάσουν, κουγιάζω (σουρώνω) το νερό με το τρυπητό. 
Βάζω το έψημα να βράσει. Ρίχνω μέσα τα κουλουράκια και χοχλούν. Τα αφήνω μαζί με το έψημα στην φωτιά για 10 λεπτά.
Δεν θέλουν πολύ έψημα γιατί κατεβάζουν το νερό τους."
(Μαρίνα Κάττου, 65 ετών από το Βουνί Λεμεσού)

Εκδοχή Β΄:
Βάζουμε σε ένα δοχείο (κούππα) το αλεύρι και ρίχνουμε σιγα σιγά το νερό και το λάδι ζυμώνοντας. Όταν το ζυμάρι δεν κολλά στα χέρια μας είναι έτοιμο. 
Στη συνέχεια πλάθουμε τα κουλουρούθκια ως εξής: κάνουμε μικρές λεπτές λωρίδες και μετά τις τυλίγουμε σε κύκλο (σπείρα)-η μια άκρη της λωρίδας θα είναι στο εσωτερικό του κύκλου και η άλλη στο εξωτερικό. 
Αφού τελειώσουμε με τα κουλουρούθκια τα βράζουμε στο νερό (αν θέλουμε βάζουμε λίγο έψημα μέσα). 
Όταν βράσουν τα στραγγίζουμε και τα βάζουμε στο έψημα να καταστηθούν.
Τα κουλλουρούθκια καταναλώνονται αμέσως γιατί δεν διατηρούνται για πολύ καιρό.
(Σπυρούλα Χριστοδούλου, Ποταμιού, Λεμεσός) 

Εκδοχή Γ΄
Αναμειγνύουμε το αλάτι με το αλεύρι, προσθέτουμε το νερό και ζυμώνουμε πολύ καλά. Το ζυμάρι πρέπει να γίνει λείο και όχι σφικτό, αλλά μέτριο. 
Το αφήνουμε σκεπασμένο αφού το κόψουμε σε μικρά κομματάκια. 
Πλάθουμε κορδονάκια μήκους 10 εκ. και πάχους ½ εκ. και ενώνουμε τις άκρες καλά. 
Ρίχνουμε τα τερτζιελλούθκια σε μπόλικο νερό που βράζει. Όταν θα αρχίσουν να ανεβαίνουν προς τα πάνω, τα αφήνουμε περίπου άλλα δώδεκα λεπτά. 
Σε άλλη κατσαρόλα βράζουμε το έψημα με το ½ φλιτζάνι νερό. 
Με τρυπητή κουτάλα μεταφέρουμε τα τερτζιελλούθκια στην κατσαρόλα με το έψημα και τα αφήνουμε να βράσουν για λίγο ανακατεύοντας τα μέχρις ότου πάρουν γεύση από το σιρόπι. 
Τα δοκιμάζουμε και όταν είναι έτοιμα τα σερβίρουμε σε βαθιά πιατάκια με λίγο ζουμί. Αν θέλουμε, τα πασπαλίζουμε με λίγα τριμμένα καρύδια ή αμύγδαλα. Δεν πρέπει να παραβράσουν γιατί σφίγγουν.
(Κυθραιώτου 2010. Κυθραιώτου 2013, 65)

Μέθοδος Μαγειρέματος

Βράσιμο.
Δέσιμο με έψημα.

Σχόλια Συνταγής

Σε μερικά χωριά ψήνουν εξαρχής τα κουλλουρούθκια με το έψημα, δηλαδή δεν μεσολαβεί το βράσιμό τους στο νερό (Σπυρούλα Χριστοδούλου, Ποταμιού, Λεμεσός).

Αντί έψημα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε χαρουπόμελο (Κυθραιώτου 2010).

Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος

Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων

Παλαιότερα τα έφτιαχναν συχνότερα την εποχή του τρύγου. Τώρα πιο συχνά φτιάχνονται σε περιόδους νηστειών (Μαρίνα Κάττου, 65 ετών από το Βουνί Λεμεσού). 

Τα κατανάλωναν συνήθως σε περιόδους νηστείας όταν δεν επιτρεπόταν η κατανάλωση λαδιού (Κυθραιώτου 2013, 45).

Εορταστικές Περιστάσεις

Το χριστιανικό εορτολόγιο, το οποίο συχνά ταυτίζεται με τον ετήσιο κύκλο της αλλαγής των εποχών, γίνεται επίσης αιτία παρασκευής και μοιράσματος γλυκισμάτων. Αναφέρω μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα γλυτζιστικών που, σύμφωνα με τις Κυπρή και Πρωτοπαπά, μοίραζαν οι γιορτάρηδες την ημέρα της γιορτής των Αγίων: «Την ημέρα της γιορτής του Αγίου Σάββα στη Λυθράγκωμη έφτιαχναν τερτζιελλούθκια. Ονόμαζαν μάλιστα τον Άγιο, τερτζιελλάν.» Τερτζιελλούθκια έφτιαχναν και φτιάχνουν μέχρι και σήμερα ακόμα για τα Νικολοβάρβαρα, δηλαδή για τις γιορτές των Αγίων Βαρβάρας και Νικολάου, στο χωριό Κάμπος της Τσακκίστρας (Κυθραιώτου 2010).

Στη Μαραθάσα έφτιαχναν τερτζιελλούθκια με έψημα κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, ειδικά τις μέρες που δεν έτρωγαν λάδι ή και σε διάφορες γιορτές Αγίων, όπως του αγίου Σάββα, του αγίου Νικολάου ή της αγίας Βαρβάρας (Κυθραιώτου 2013, 11).

Συμβολικές Χρήσεις

Τα τερτζιελλούθκια φτιάχνονταν μετά τον τρύγο γιατί πίστευαν ότι με αυτό τον τρόπο ευλογείται η παραγωγή σταφυλιών. Όπως τυλίγεται το ζυμάρι σε κύκλους, έτσι πίστευαν ότι αυξάνονται και τα σταφύλια (Σπυρούλα Χριστοδούλου, Ποταμιού, Λεμεσός).

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες

Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία

Χρονολογία

Συμπληρωματικά Στοιχεία

Το έδεσμα αυτό συνηθίζεται στο  Βουνί και σε άλλα ημιορεινά χωριά της Λεμεσού, στα χωριά της Πιτσιλιάς, της Κουμανδαρίας, στα Κρασοχώρια, στη Λαόνα, στον Κάθηκα και στο Βουνί Παναγιάς Αμπελίτης (Μαρίνα Κάττου, 65 ετών από το Βουνί Λεμεσού). 

Απόσπασμα  συνέντευξης από την κα. Μαρίνα Κάττου:

"Ερώτηση: Υπήρχαν ιδιαίτερες περιπτώσεις όπου φτιάχνονταν τα κουλουράκια με το έψημα; Μήπως συνδέεται με κάποιο έθιμο, με κάποια εκδήλωση;
Απάντηση: Παλιά εκάμναμεν κουλουράκια με το έψημα όταν ωριμάζαν τα σταφύλια. Επιάναμεν τα που το αμπέλι τζιαι εκάμναμεν τα έψημα. Δηλαδή τους μήνες Σεπτέμβρη έως το Νιόβρη, ακόμα τζιαι το Δεκέβρη ήταν η εποχή τους. Χωρίς να σημαίνει ότι τους άλλους μήνες δεν τα κάμναμε.

Ερώτηση: Από πού έμαθες τη συνταγή;
Απάντηση: Από τη μητέρα μου και από κάποιες γειτόνισσες μας που έρκουνταν να βοηθήσουν στο να γίνει το έψημα.

Ερώτηση: Μήπως έκανες κάποιες αλλαγές-τροποποιήσεις στη συνταγή ;
Απάντηση: Όχι δεν άλλαξα τη συνταγή. Στα παλιά τα χρόνια δεν είχαμε μηχανές που σφίγγουν τα σταφύλια. Εμείς με τα χέρια μας τα σφίγγαμε. Επίσης με τα πόδια μας τα πατούσαμε για να φκει ο χυμός των σταφυλιών τζιαι εβάλλαμεν το χυμό μεσ' στο χαρτζί να χοχλάσει και να καθαρίσει.

Ερώτηση: Είναι τοπική συνταγή, που την φτιάχνουν;
Απάντηση: Κάμνουμεν τη στο Βουνί αλλά κάμνουν την τζιαι σε άλλα χωριά που έχουν αμπέλια.

Ερώτηση: Πόσο συχνά κάνεις τώρα κουλουράκια με το έψημα;
Απάντηση: Κάμνω κουλουράκια με το έψημα την περίοδο των νηστειών περισσότερο. 

Ερώτηση: Πόσο συχνά τα έφτιαχνες προηγουμένως;
Απάντηση: Προηγουμένως εκάμναμεν κουλουράκια με το έψημα κυρίως τους χειμωνιάτικους μήνες που είχαμε τζιαι έψημα μπόλικο και τα τρώαμε βραστά μόλις εφκαίναν που την κατσαρόλα."

(Μαρίνα Κάττου, 65 ετών από το Βουνί Λεμεσού)

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Κυθραιώτου, Φ. (2010). "Το γλυκό στη ζωή των Κυπρίων, Μέλι, έψημα, τερατσόμελο και ζάχαρη"', Τροφή: αφορμή σχέσης, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Λευκωσία.

Κυθραιώτου, Φ. (2013). Γαστρονομικός οδηγός Μαραθάσας, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού-Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Λευκωσία.


Προφορικές μαρτυρίες: 

Μαρίνα Κάττου, 65 ετών από το Βουνί Λεμεσού. Καταγραφή: Ζηνοβία Χαραλάμπους, Οκτώβρης 2010. Επιμέλεια: Στάλω Λαζάρου.

Σπυρούλα Χριστοδούλου, Ποταμιού, Λεμεσός. Καταγραφή: Μαρίτσα Χριστοδούλου, 2010.

Ερευνητής / Καταχωρητής

Φλωρεντία Κυθραιώτου, Ζηνοβία Χαραλάμπους, Μαρίτσα Χριστοδούλου / Στάλω Λαζάρου, Πετρούλα Χατζηττοφή

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Περισσότερα

Σχετικό Περιεχόμενο - Συνταγές

Γερούθκια (γλυκόν του τηανιού)
Τα μικρά κομμάτια τηγανητής ζύμης σερβίρονται με χαρουπόμελο. Η συνταγή προέρχεται από την κατεχόμενη Βαρίσια της περιοχής Μόρφου (επαρχία Λευκωσίας).

Γλυτζιστά τζοιλανιώτικα
Το γλυκό αυτό φτιαχνόταν παλαιότερα σε αρραβώνες, αλλά και κατά τις Απόκριες. Εξακολουθεί να παρασκευάζεται μέχρι και σήμερα.

Γρούτα με το έψημα
"Προηγουμένως την εκάμναμε πάρα πολλά συχνά γιατί ήταν εύκολη και γρήγορη συνταγή. Στα χρόνια τα παλιά έκαμναν πόλεμο για να φαν την βρούτα τη μαύρη. Τωρά στα νέα τα χρόνια, ούτε που θέλουν να την δουν." (Πέπα Φρίξου, Πάχνα Λεμεσού)

Έψημα
Παχύρευστο σιρόπι-μέλι με μαύρο χρώμα και γλυκόξινη γεύση. Παρασκευάζεται από το μούστο των σταφυλιών με παρατεταμένο βράσιμο, χωρίς προηγούμενη ζύμωση, μέχρι να γίνει σκούρο και σιροπιαστό.Χρησιμοποιείται ως αντικατάστατο της ζάχαρης σε πολλά παραδοσιακά γλυκά.

Καϊκανάς
Το είδος αυτό τηγανίτας, με βάση το αυγό, παρασκευαζόταν συχνά στα κυπριακά νοικοκυριά, αφού αποτελούσε εύκολο και χορταστικό επιδόρπιο. Συνηθιζόταν ιδιαίτερα στα χωριά της Πιτσιλιάς.

Καϊκανάς με αναρή
Η αναρή λιώνεται και προστίθεται μαζί με τα αυγά και το αλεύρι στο μείγμα του καϊκανά. Η συνταγή φτιάχνεται στο Όμοδος της ορεινής επαρχίας Λεμεσού και την Ποταμιά της επαρχίας Λευκωσίας.

Κατσούρες με έψημα
Συνταγή από τη Μαραθάσα. Στην παραλλαγή αυτή των κατσούρων χρησιμοποιείται προζυμένιο ψωμί μαζί με έψημα, το οποίο απαντάται σε πολλά παραδοσιακά γλυκά της περιοχής.

Κουλλούρκα κορνιώτικα
".. κόβουμε από τη ζύμη ένα κομμάτι, το περνάμε μέσα από το σησάμι το οποίο το έχουμε τοποθετήσει σε μία πετσέτα και το πλάθουμε σε κουλούρια μακρόστενα, στρογγυλά. Δημιουργούμε πασχαλινές κούκλες, τσαντούλες (ζεμπιλούθκια), σαρακοστή και σταυροκούλουρα" (Σταυρούλα Βορκά, Κόρνος)

Κουλλούρκα παραδοσιακά
Μετά την παρασκευή της ζύμης, τα κουλούρια πλάθονται σε διάφορα σχήματα, όπως δακτυλιές, κυκλικά, αλλά και αυγωτές, βατραχάκια, ζεμπυλούθκια, σταυροκούλουρα κ.λπ. για τις εορταστικές περιστάσεις.

Λαλαγκούθκια με αναρή
Παραδοσιακά, τα λαλαγκούθκια τα έφτιαχναν χωρίς γέμιση και τα σέρβιραν πασπαλισμένα με ζάχαρη, μέλι ή έψημα. Στη νεότερη αυτή συνταγή για λαλαγκούθκια δημιουργείται μια νέα εκδοχή του παραδοσιακού εδέσματος, με την προσθήκη γέμισης από αναρή.

Λουλλούθκια
Ριζοκαρπασίτικη εκδοχή μιας διαδεδομένης κυπριακής συνταγής για "τερτζελλούθκια" ή "κουλλουρούθκια με το μέλι". Τα τερτζελλούθκια ψήνονταν είτε σε τερατσόμελο (χαρουπόμελο), όπως και τα λουλλούθκια, ή σε έψημα (πετιμέζι).

Μελωτά
Γλυκό έδεσμα των νηστειών, παρόμοιο με τα τερτζιελλούθκια. Η ζύμη πλάθεται σε μακαρόνια, τα οποία αφού μισοψηθούν σε νερό, "μελώνονται" σε χαρουπόμελο μέχρι να ψηθούν τελείως. Η συνταγή προέρχεται από τη Δερύνεια της επαρχίας Αμμοχώστου.

Ξεροτήανα
"Όταν ροδοκοκκινίσουν τα βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα, για να στραγγίσει το λάδι. Τα βάζουμε σε πιατέλα και τους βάζουμε τη ζάχαρη. Μια άλλη προτίμηση είναι να τα βουτήξουμε μέσα στο μέλι ή στο έψημα." (Σωτηρούλα Κυριάκου, Κυπερούντα)

Ξεροτήανα ταραχτά
Ριζοκαρπασίτικη συνταγή. Τα ταραχτά ξεροτήανα σερβίρονται με ζάχαρη ή μέλι, ενώ προαιρετικά προστίθενται και σταφιδάκια.

Πισίες δερυνειώτικες
Παλαιότερα παρασκεύαζαν τις πισίες κυρίως όταν έσφαζαν τον οικόσιτο χοίρο, αφού τις τηγάνιζαν με το λίπος του. Τις πισίες τις έφτιαχναν επίσης σε γιορτές, καθώς ήταν ένα από τα βασικά παραδοσιακά γλυκά.

Πισίες μαραθεύτικες
Στη Μαραθάσα οι τηγανητές πισίες σερβίρονται με μέλι ή έψημα (πετιμέζι).

Πισίες παραλιμνίτικες
Οι παραλιμνίτικες πισίες φτιάχνονται με πατάτα στο μείγμα της ζύμης τους. Έχουν σχήμα μισοφέγγαρου και περιέχουν ζάχαρη και κανέλα.

Πισιήδες Κακοπετριάς
Το φύλλο της ζύμης καλύπτεται με αμύγδαλα και κανέλα, τυλίγεται σε ρολό και κόβεται σε κομμάτια. Αφού τηγανιστούν, οι πισιήδες μελώνονται σε σιρόπι μελιού.

Πιττούθκια (αυκιά της κάττας)
Οι πίτες παρασκευάζονται από τηγανητό χυλό που περιέχει αλεύρι και αυγά, και σερβίρονται με μέλι ή ζάχαρη. Η συνταγή απαντάται στον Αγρό της ορεινής επαρχίας Λεμεσού. Συνηθιζόταν κυρίως στα πανηγύρια.

Πορτός με το έψημα
To έψημα παρασκευάζεται μετά από συνεχές βράσιμο του μούστου, δηλαδή του χυμού από σταφύλι. Στο σιρόπι αυτό βράζεται το σιτάρι, μέχρι το μείγμα να πήξει και να σχηματιστεί o πολτός.

Ππαλουζές
"Όταν γύρουμε λίγο ππαλουζέ σε ένα πιάτο και δούμε ότι δεν απλώνει σημαίνει ότι είναι έτοιμος. Τον βάλλουμε σε πιάτα βαθουλά η σε σινούθκια και του σπάζουμε λίγες κούννες του αμυγδάλου ή καρυδιού που πάνω για διακόσμηση." (Αντρούλλα Χρίστου, Αγρίλια Λεμεσού)

ρετσ̆έλλια (ρετσέλλια),τα
Η συνταγή προέρχεται από την περιοχή της Μαραθάσας, όπου και παρασκευαζόταν μεγάλη ποικιλία γλυκών με βάση τον μούστο του σταφυλιού. Στη συγκεκριμένη συνταγή, για τα ρετσέλλια χρησιμοποιούνται μήλα ή κυδώνια.

σησαμόπιττες,οι
Η συνταγή προέρχεται από τη Μαραθάσα. Οι σησαμόπιττες ήταν ένα από τα προϊόντα που πουλούσαν οι Μαραθεύτες στα πανηγύρια μαζί με οπωρικά, ξηρούς καρπούς, σουσιούκκον και παστέλλιν.

Τερτζιελλούθκια ή κουλλουρούθκια με το μέλι (τερατσόμελο)
Σε περιοχές, στις οποίες δεν υπήρχαν αμπελοκαλλιέργειες και συνεπώς δεν παραγόταν έψημα, τα τερτζιελλούθκια ψήνονταν συνήθως σε χαρουπόμελο.

Φιογκάκια
Εύκολο και ανέξοδο γλυκό, το οποίο έφτιαχναν οι γιαγιάδες στα εγγόνια τους ακόμη και από περίσσευμα ζυμαριού. Συνταγή από το Τραχώνι Κυθρέας.

Φυλλωτά με σιρόπι
Τα φυλλωτά έχουν το σχήμα φακέλου και φτιάχνονται από φύλλο ζύμης, που αλείφεται με λάδι και πασπαλίζεται με ζάχαρη και κανέλα. Η συνταγή προέρχεται από τον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας.

Χαλουβάς κουβαρι(α)στός με το έψημα
Στη Δωρά Λεμεσού φτιαχνόταν κατά την εορτή του Απ. Ανδρέα (Αρίστη Γιαννακού, Δωρά Λεμεσού).

Σχετικό Περιεχόμενο - Σχετική Βιβλιογραφία

Κυθραιώτου Φ. (2013), Γαστρονομικός οδηγός Μαραθάσας, Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού-Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Λευκωσία.

Σχετικό Περιεχόμενο - Τρόφιμα

αγκάθθινον στεφάνι του Χριστού,το
Κουλούρι, όμοιο με το αγκάθινο στεφάνι του Χριστού.

αλεύριν,το
Το αλεύρι αποτελεί διαχρονικά τη βασική πρώτη ύλη για την παρασκευή των διαφόρων ζυμωμάτων, με κυριότερο το ψωμί.

βέρικον,το
Ποικιλία σταφυλιού για επιτραπέζια χρήση.

Γλυκά από μούστο σταφυλιού
Αρχικά, τα προϊόντα αυτά αποτελούσαν την απαραίτητη ξηρή τροφή των γεωργών κατά τη διάρκεια της εργασίας. Αργότερα, καταναλώνονταν σαν επιδόρπιο ή κεραστικό αντί γλυκού.

έψημαν,το
Το έψημαν είναι φυσικό σιρόπι που φτιάχνεται με το βράσιμο και τη συμπύκνωση του μούστου. "Δένει" όταν στο καζάνι του βρασμού μείνει το 1/3 (ακόμα και το 1/4) της αρχικής ποσότητας.

κουλλουρούδκια - τερτζ̆ελλούδκια (τερτζελλούδκια) ή τουρτζ̆ελλούδκια (τουρτζελλούδκια) - λουλλούδκια,τα
Είδος ζυμαρικού-γλυκύσματος.

σταφύλι,το
Το σταφύλι καλλιεργείτο κυρίως στα ορεινά χωριά της Κύπρου, όπου η θερμοκρασία ήταν χαμηλή. Οι αμπελουργοί τρύγιζαν το σταφύλι που προοριζόταν για την παραγωγή κουμανταρίας και μοσχάτου το μήνα Αύγουστο, ενώ η συγκομιδή για τα υπόλοιπα κρασιά γινόταν μετέπειτα, τους μήνες Σεπτέμβριο και Νοέμβριο.

Τρόφιμα

Παραδοσιακές Συνταγές

Σιτηρέσιο - Γεύματα

Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης

Τεχνικές Παραγωγής

Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία

Βιβλιογραφία

Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής

Διαφημίσεις Τροφίμων

Εκπαιδευτικές Εφαρμογές

Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων

Τίτλος
Τερτζιελλούθκια ή κουλλουρούθκια με το έψημα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος Τερτζιελλούθκια ή κουλλουρούθκια με το έψημα

Φωτογραφίες

Συνημμένα

Τίτλος
Τερτζιελλούθκια ή κουλλουρούθκια με το έψημα