Σύνδεση
Αρχική
Έργο
Όραμα
Στόχοι
Οφέλη
Σε ποιους απευθύνεται
Πρόοδος έργου
Παραδοτέα
Μελλοντικά σχέδια
Δημοσιεύσεις
Λογότυπο Έργου
Συνεργάτες
Ερευνητική ομάδα
Συνεργάτες - Ερευνητές
Άλλοι συνεργάτες
Πρόσκληση σε συνεισφορά
Κύριοι Υποστηρικτές
Υποστηρικτές
Κατηγορίες Επιχορηγήσεων
Νέα
Συνδέσεις
Χάρτης Πύλης
Επικοινωνία
Τρόφιμα
Παραδοσιακές Συνταγές
Σιτηρέσιο - Γεύματα
Χώροι Παραγωγής και Διάθεσης
Τεχνικές Παραγωγής
Παραδοσιακά Σκεύη και Εργαλεία
Βιβλιογραφία
Περιήγηση σε Μουσεία Τροφίμων, Λαϊκής Τέχνης & Αγροτικής Ζωής
Διαφημίσεις Τροφίμων
Εκπαιδευτικές Εφαρμογές
Ιστορία Κυπριακών Βιομηχανιών Τροφίμων
Newsletter
λίστα
Κατάλογος ενημέρωσης
Updated list 30 09 14
Updated list 30 09 14b
DIAITOLOGOI
MASS MEDIA
LIST updated 22.1014
Συνέδριο Κυπρίων Γεύσεις
ΣΥΝΕΔΡΙΟ "ΚΥΠΡΙΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ"
23.10.14 xls
mme2test
Schools 25 10 14
TEST3
τεστ
TEST 10 1 17
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 11 10 17
SXOLEIA MESH & TEXNIKHS
em@il
*
Αναζήτηση Τεκμηρίων
Τίτλος
Φοῖνιξ (Φοίνικας, χουρμάδες)
Ονομασία - Προέλευση
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Ονομασία - Προέλευση
Κυπριακή Ονομασία Τροφίμου
Ελληνική ονομασία - Περιγραφή
Χουρμαδιά
Γλωσσικές Παρατηρήσεις
Μέθοδος Εξασφάλισης
Μέθοδος Επεξεργασίας
Σύμφωνα με το Θεόφραστο (4ος-3ος αι.π.Χ.) οι χουρμάδες της Κύπρου αλλά και της Συρίας δεν γίνεται να αποθηκευτούν για μετέπειτα κατανάλωση αλλά τρώγονται όταν είναι ακόμα φρέσκα (Θεόφραστος, Περί φυτών ιστορίας 2.6.8).
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Διατροφική Αξία και Σημασία στη Διατροφή των Κυπρίων
Εορταστικές Περιστάσεις
Συμβολικές Χρήσεις
Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Χρονολογία
Συμπληρωματικά Στοιχεία
Οι φοίνικες αποτελούν μέρος της εικονογραφίας των αγγείων της Αρχαϊκής περιόδου. Αντιπροσωπευτική είναι η οινοχόη της Κυπρο-αρχαϊκής ΙΙ (600-475 π.Χ.) στην οποία απεικονίζεται μία ανθρώπινη μορφή να αναρριχάται σε φοίνικα για να συλλέξει χουρμάδες (συν. αρχείο 1,2). Πιστεύεται ότι πρόκειται για μία σκηνή καθημερινής ζωής (Karageorghis 2001, 161-163). Το αγγείο ανήκει στη συλλογή του Κυπριακού Μουσείου. Ανάλογη απεικόνιση ενός φοίνικα, χωρίς ωστόσο την παρουσία ανθρώπινης μορφής, παρατηρείται σε ακόμη μία οινοχόη, η οποία χρονολογείται στην ίδια περίοδο και ανήκει σε ιδιωτική συλλογή. Μάλιστα υπάρχει το ενδεχόμενο δύο οινοχόες να ανήκουν στο ίδιο εργαστήριο ζωγραφικής (Karageorghis 2001, 163) (συν. αρχείο 3,4). Ένας φοίνικας φαίνεται επίσης να διασκοσμεί σκηνή με λιοντάρια σε κρατήρα ο οποίος ανήκει στη συλλογή του Κυπριακού Μουσείου. Εδώ ο φοίνικας φαίνεται να προσδιορίζει μία γεωγραφική επικράτεια όπως τη Συρία ή την Αφρική (Karageorghis 2001, 163) (συν. αρχείο 5,6). Γραπτές αναφορές στους φοίνικες της Κύπρου υπάρχουν στα έργα δύο συγγραφέων της αρχαιότητας, του Θεόφραστου (4ος-3ος αι.π.Χ.) και του Πλίνιου (1ος αι.μ.Χ.). Η αρχαιότερη αναφορά προέρχεται από το Θεόφραστο στο έργο 'Περί φυτών ιστορίας'. Ο Θεόφραστος αναφέρει ότι στην Κύπρο υπάρχει ένα ιδιαίτερο είδος φοίνικα του οποίου ο καρπός δεν ωριμάζει αλλά και όταν είναι άγουρος είναι επίσης γλυκός και εύγευστος, με ιδιάζουσα γεύση. Στην Κύπρο, λέει, υπάρχει και ένα δεύτερο είδος φοίνικα το οποίο διαφέρει ως προς τον καρπό αλλά και ως προς το χαρακτήρα του δέντρου. Το είδος αυτό παραμένει σε χαμηλό ύψος αλλά καρποφορεί περισσότερο, από τον τρίτο κιόλας χρόνο. Σύμφωνα με το Θεόφραστο στην Κύπρο υπήρχε και ένα τρίτο είδος φοίνικα με πλατύτερα φύλλα και μεγαλύτερο καρπό (στο μέγεθος του ροδιού) με περίεργο επίμηκες σχήμα. Αυτοί οι χουρμάδες δεν είναι, αναφέρει, ζουμεροί όπως άλλα είδη, έτσι τα μασάνε και μετά τα φτύνουν (Θεόφραστος, Περί φυτών ιστορίας 2.6.7-8. Ο Πλίνιος στο έργο του 'Φυσική ιστορία' αφιερώνει ένα μέρος στους φοίνικες. Στο γενικό αυτό κείμενο υπάρχει αναφορά σε ένα είδος φοίνικα της Κύπρου, το οποίο καταγράφει και ο Θεόφραστος (πρβ τρίτο είδος). Ο καρπός, λέει, ίσως χρειάζεται μέχρι και ένα χρόνο να ωριμάσει, ωστόσο στην Κύπρο τον καταναλώνουν και όταν είναι σχεδόν άγουρος. Στην Κύπρο, συνεχίζει, τα φύλλα του δέντρου είναι πλατύτερα και ο καρπός έχει πιο στρόγγυλο σχήμα. Αυτό τον καρπό τον μασάνε και μετά τον φτύνουν (Πλίνιος, Φυσική ιστορία 13.33)
Βιβλιογραφία
Θεόφραστος, Περί Φυτών Ιστορίας 2.6.7-8 στο: Hort, A. μτφ. (1990) Theophrastus-Enquiry Into Plants, Loeb Classical Library τ.1, Cambridge: Harvard University Press, 138-141 Karageorghis, V. (2001) 'A gathered of dates on a Cypro-Archaic II jug', Report of the Department of Antiquities, Nicosia: Department of Antiquities, 161-164 Karageorghis, V- Gagniers, J.D. (1974) La Ceramique Chypriote de Style Figure- illustrations et descriptions des vases, Roma: Consiglio Nazionale delle Ricerche, 144, 247, 496 Michaelides, D. (1998) 'The Food in Ancient Cyprus' στο: Lysaght, P. Food and the Traveller-Migration, Immigration, Tourism and Ethnic group, Nicosia: Intercollege Press, 33 Πλίνιος, Φυσική Ιστορία 13.33 στο: Rackham, H. μτφ. (1968) Pliny-Natural History, Loeb Classical Library τ.4, Cambridge: Harvard University Press, 118-119
Ερευνητής / Καταχωρητής
Νατάσα Χαραλάμπους
Φωτογραφίες
Συνημμένα
Περισσότερα
Θέμα
Περιεχόμενο
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας Κύπρου και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΔΕΣΜΗ 2008 χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ε.Ε
.
Πνευματικά Δικαιώματα
© 2010 - Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής